Europa importuje ponad 50 proc. zużywanej przez siebie energii, co sprawia, że na jej sytuację duży wpływ mają wydarzenia polityczne poza granicami UE.
Dotyczy to szczególnie dostaw gazu – o ile większość importowanej ropy dostarczana jest droga morską, o tyle gaz transportowany jest gazociągami. Oznacza to, że w razie potrzeby nie ma dużego pola manewru, jeśli chodzi o zmianę źródła dostaw lub ich trasy.
Po tym jak zimą 2006 i 2009 roku dostawy gazu zostały tymczasowo zakłócone, podjęto działania mające na celu ochronę bezpieczeństwa energetycznego.
Jednak napięta sytuacja na Ukrainie, przez której terytorium przebiegają gazociągi doprowadzające rosyjski gaz, pokazuje, że potrzebne są dalsze działania.
Nowe wzory formularzy w sprawach celnych
Zwiększenie bezpieczeństwa
Aby zagwarantować, że tej zimy nie dojdzie do przerw w dostawach, UE proponuje przeprowadzenie tzw. testów warunków skrajnych, polegających na symulacji przerwy w dostawach gazu, aby sprawdzić, jak system sobie z tym poradzi. Pomoże to w opracowywaniu planów awaryjnych i mechanizmów zastępczych – takich jak zwiększenie zapasów gazu – na wypadek wystąpienia zakłóceń.
W celu zwiększenia bezpieczeństwa w dłuższej perspektywie UE proponuje:
- dywersyfikację dostawców gazu. W 2013 r. ponad 90 proc. gazu importowanego przez UE pochodziło z czterech krajów: Rosji, Algierii, Libii i Norwegii;
- oszczędzanie energii i ulepszenie infrastruktury, aby energia była w Europie wykorzystywana bardziej efektywnie;
- wykorzystanie własnych zasobów energetycznych UE; W okresie od 1995 do 2012 r. produkcja energii w Europie spadła o prawie 20 proc. Sytuacja może się jednak poprawić dzięki zrównoważonej produkcji paliw kopalnych oraz zwiększeniu dostaw ze źródeł odnawialnych;
- zakończenie procesu tworzenia wewnętrznego rynku energii, aby ułatwić przepływ energii w Europie. Na przykład sześć krajów UE jest w pełni uzależnionych od rosyjskiego gazu, a możliwość przekierowania energii do krajów znajdujących się w potrzebie, może zmniejszyć ich podatność na zagrożenia.
Dalsze działania
Wnioski – przedstawione przez Komisję Europejską – zostaną omówione przez przywódców państw UE w dniach 26–27 czerwca.