Zmiana stałych cen ewidencyjnych nie stanowi zmian zasad (polityki) rachunkowości. W związku z tym nie musi być ona dokonywana ze skutkiem od pierwszego dnia roku obrotowego. Można jej dokonać w trakcie roku obrotowego, przy czym ze względów praktycznych odbywa się to najczęściej na przełomie miesięcy. Należy też pamiętać, że przed momentem zmiany starej ceny ewidencyjnej na nową należy rozliczyć odchylenia dotyczące surowców rozchodowanych (przekazanych do produkcji, sprzedanych, zlikwidowanych itp.). Szczegółowa ewidencja księgowa - w uzasadnieniu.
Jednostki prowadzące ewidencję magazynową mogą wyceniać nabywane materiały (surowce) dwojako, tj.:
- według cen nabycia /zakupu (art. 28 ust. 11 pkt 1 i art. 34 ust. 1 pkt. 1 uor),
- według stałych cen ewidencyjnych (art. 34 ust. 2 uor).
Stosowanie przez jednostkę stałych cen ewidencyjnych jest pewnym uproszczeniem, na jakie pozwala ustawa o rachunkowości. Ustalone przez jednostkę stałe ceny ewidencyjne powinny być jednakże przynajmniej raz na rok weryfikowane i w razie potrzeby zmieniane tak, by nie występowały zbyt duże różnice między ustaloną ceną ewidencyjną a ceną rzeczywistą kupowanych materiałów (w szczególności w warunkach inflacji).
Zmiana cen ewidencyjnych materiałów - czy jest to zmiana zasad (polityki) rachunkowości
Zmiana cen ewidencyjnych nie jest zmianą zasad (polityki) rachunkowości. Nie dochodzi bowiem do zmiany stosowanej przez daną jednostkę wyceny rzeczowych aktywów obrotowych (nadal jest to wycena według stałych cen ewidencyjnych). Tym samym zmiana cen ewidencyjnych nie musi być dokonywana ze skutkiem od pierwszego dnia roku obrotowego, jak to ma miejsce w przypadku, gdy dochodzi do zmiany polityki rachunkowości (zgodnie z art. 8 ust. 2 uor). Jeśli zmiana taka następuje w trakcie roku obrotowego, to w praktyce odbywa się na przełomie okresu sprawozdawczego (tj. na przełomie miesięcy). Wynika to z tego, że odchylenia od cen ewidencyjnych materiałów (z poprzednich okresów oraz powstałe w okresie bieżącym) powinny być rozliczane co najmniej na koniec okresu sprawozdawczego, na rozchód materiałów, korygując jednocześnie koszty ich zużycia. Decyzja o zmianie ceny ewidencyjnej z pierwszym dniem miesiąca pozwala rozliczyć (zamknąć) ten rozchód materiałów w poprzednim miesiącu i dokonać zwiększenia/zmniejszenia wartości posiadanych zapasów materiałów. Rozliczenie przychodów i rozchodów materiałów w nowym miesiącu będzie odbywało się już według nowej ceny ewidencyjnej (patrz przykład).
Zmiana cen ewidencyjnych materiałów - skutki w księgach rachunkowych
Zmiana cen ewidencyjnych powoduje zmianę wartości zapasów materiałów oraz zmianę wartości odchyleń od cen ewidencyjnych. Tym samym:
- zwiększenie ceny ewidencyjnej zostanie zaewidencjonowane:
Wn konto 310 "Materiały"
Ma konto 340 "Odchylenia od cen ewidencyjnych materiałów"
- zmniejszenie ceny ewidencyjnej
Wn konto 340 "Odchylenia od cen ewidencyjnych materiałów"
Ma konto 310 "Materiały"
Przeczytaj w INFORLEX.PL Biznes cały artykuł: Jak ująć w księgach rachunkowych podwyższenie stałej ceny ewidencyjnej zapasu materiałów
W artykule omówiono również przykład ewidencji księgowej.