W dniu 25 lipca 2018 r. Prezydent podpisał ustawę z 5 lipca 2018 r. o zmianie ustawy o związkach zawodowych oraz niektórych innych ustaw (dalej: ustawa zmieniająca). Podstawowym jej celem jest rozszerzenie zakresu podmiotowego prawa do tworzenia i wstępowania do związków zawodowych w celu wykonania wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 2 czerwca 2015 r., sygn. akt K 1/13 (Dz.U. z 2015 r, poz. 791). Zmiany będą obowiązywać od 1 stycznia 2019 r.
Zmiany zmierzają do objęcia pełnym prawem koalicji związkowej, tj. prawem tworzenia i wstępowania do organizacji związkowych wszystkich osób świadczących pracę za wynagrodzeniem, bez względu na podstawę zatrudnienia. W tym kontekście pracownikiem jest każdy, kto wykonuje określoną pracę zarobkową na rzecz innego podmiotu w ramach łączącego go z tym podmiotem stosunku prawnego. Nowelizacja ma na celu umożliwienie tworzenia i wstępowania do związków zawodowych w szczególności:
- osobom wykonującym pracę na podstawie umów cywilnoprawnych, tj. umowy zlecenia, umowy o świadczenie usług, do której stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu, czy umowy o dzieło, oraz
- osobom prowadzącym jednoosobowo działalność gospodarczą (tzw. osobom samozatrudnionym) wykonującym pracę na rzecz danego podmiotu na podstawie umowy.
Zobacz: Prawo dla firm
Ponadto w ramach definicji osoby wykonującej pracę zarobkową zakłada się rozszerzenie uprawnienia do tworzenia związków zawodowych na osoby wykonujące pracę nakładczą, które dotychczas posiadały jedynie uprawnienie do wstępowania do związków zawodowych działających już w zakładzie pracy. Pełne prawo koalicji związkowej będzie przysługiwało zatem wszystkim osobom wykonującym pracę zarobkową.
Przyjęto również, że osobom świadczącym pracę niezarobkowo, tj. wolontariuszom, stażystom i innym osobom, które świadczą osobiście pracę bez wynagrodzenia, będzie przysługiwało prawo wstępowania do już istniejących związków zawodowych. Będą one jednak pozbawione prawa tworzenia związków zawodowych. Członkostwo w związku zawodowym ww. kategorii osób nie będzie miało wpływu na uprawnienia zakładowych organizacji związkowych czy reprezentatywnych ponadzakładowych i zakładowych organizacji związkowych.
Przeczytaj w INFORLEX.PL Biznes cały artykuł: Związki zawodowe dla zleceniobiorców i samozatrudnionych
W artykule omówiono również zakaz dyskryminacji związkowej i uprawnienia zakładowej organizacji związkowej.