Z najnowszych danych Ministerstwa Finansów, dotyczących ryczałtu ewidencjonowanego za 2011 r., wynika, że ta forma rozliczeń z fiskusem cieszy się z roku na rok coraz większą popularnością - liczba podatników płacących ryczałt od 2006 r. systematycznie wzrasta. W 2006 r. płaciło go ponad 656 tys. podatników, natomiast w 2011 r. liczba „ryczałtowców” wzrosła do 835,5 tysięcy. W samym 2011 r. liczba płacących ryczałt zwiększyła się w porównaniu z 2010 r. o 44,4 tys. podatników, czyli o prawie 5,6%.
Liczba podatników, którzy płacą ryczałt od przychodów ewidencjonowanych
|
| Liczba podatników w 2009 r. | Liczba podatników w 2010 r. | Liczba podatników w 2011 r. |
| Zryczałtowany podatek od przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej | 542 005 | 547 692 | 544 478 |
| Zryczałtowany podatek od przychodów z tytułu najmu, dzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze | 190 755 | 243 397 | 291 036 |
Źródło: Ministerstwo Finansów
Należy jednak pamiętać, że liczba ta obejmuje zarówno prowadzących działalność gospodarczą, jak i osoby, które zajmują się tzw. najmem okazjonalnym, czyli wynajmują prywatnie swoje mieszkania. I to właśnie ta druga grupa w dużej mierze wpływa na wzrost ogólnej liczby ryczałtowców. O ile bowiem w 2010 r. wzrosła względem 2009 r. liczba zarówno przedsiębiorców na ryczałcie, jak i osób uzyskujących dochody z tytułu najmu, o tyle w 2011 r. w stosunku do 2010 r. więcej było osób płacących ryczałt z tytułu najmu (wzrost o 47,6 tys. osób), ale liczba przedsiębiorców na ryczałcie obniżyła się o 3,2 tys. podatników. Wzrost liczby osób uzyskujących przychodu z najmu jest szczególnie silny w ostatnich dwóch latach, co należy powiązać ze zmianą przepisów w 2009 r. - od 2010 r. nie obowiązuje już bowiem 20-proc. stawka za najem, stosowana niegdyś od nadwyżki przychodów ponad 4 tys. euro. Pozostał tylko niski, 8,5-proc. podatek, co zachęciło wiele osób do zarejestrowania umów najmu i tym samym zalegalizowania zarobków z tego tytułu.
Wśród podatników płacących ryczałt w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą najwięcej rozlicza się z fiskusem za pomocą stawek 8,5% (188,6 tys. podatników, zajmujących się m.in. działalnością usługową), 5,5% (181,7 tys.; działalność wytwórcza i budowlana) i 3% (173 tys.; działalność gastronomiczna i usługowa w zakresie handlu). Najmniej podatników płaciło ryczałt według najwyższej, 20-proc. stawki (431; działalność wykonywana osobiście w ramach wolnych zawodów). Przy czym osoby prowadzące działalność opodatkowaną stawką 5,5% uzyskały największe przychody, bo w sumie aż 17,8 mld złotych. W przypadku działalności opodatkowanej stawkami 8,5% i 3% przychody były już znacząco mniejsze i wyniosły odpowiednio 8,6 mld zł i 8,2 mld złotych.
| Plusy ryczałtu dla przedsiębiorców | Minusy ryczałtu dla przedsiębiorców |
| - możliwość skorzystania z niskich, nawet kilkuprocentowych stawek podatku - prosta księgowość w formie ewidencji przychodów - możliwość opłacania zaliczek na podatek w ulgowej formie: co kwartał
| - nie jest dostępny dla wszystkich rodzajów działalności oraz dla przedsiębiorców o wysokich przychodach (powyżej 150 tys. euro) - brak możliwości rozliczania kosztów uzyskania przychodów (ryczałt oblicza się od przychodu firmy) - brak możliwości wspólnego rozliczenia z małżonkiem lub samotnie wychowywanym dzieckiem - brak ulgi na dzieci |
Agata Szymborska-Sutton