Według ekspertów z Deloitte problem z wydaniem decyzji o przekształceniu prawa własności polega na tym, że opłaty z tytułu użytkowania wieczystego stanowią dla samorządów duże źródło dochodów, dlatego nie chcą z niego rezygnować. W przypadku Warszawy obszar zajęty przez grunty użytkowane wieczyście to prawie 80 proc. powierzchni centralnych dzielnic miasta - wskazała wicedyrektor Deloitte Marta Kamionowska podczas konferencji ws. przekształcenia prawa użytkowania wieczystego we własność.
"Znam przykłady, gdy sprawy o przekształcenie ciągną się latami" - powiedział radca prawny w Deloitte Legal Kamil Żurek.
Opłata za użytkowanie wieczyste uzależniona jest od celu, na jaki nieruchomość została oddana w użytkowanie i może podlegać aktualizacji, co trzy lata - według ekspertów - w praktyce oznacza to kolejne podwyżki.
Z analizy Deloitte wynika, że w latach 2009-2011 opłaty z tytułu użytkowania wieczystego wzrosły w Polsce od 150 proc. do nawet 1000 proc. Przekształcenie prawa użytkowania wieczystego we własność może być korzystne dla właścicieli nieruchomości komercyjnych. Nieruchomości te obowiązuje opłata roczna w wysokości 3 proc. od wartości gruntu z tytułu użytkowania wieczystego - podał Deloitte.
Inaczej jest w przypadku nieruchomości o przeznaczeniu mieszkaniowym, tu opłata wynosi zazwyczaj 1 proc. wartości. Analitycy Deloitte wyliczyli, że jeśli nie są spodziewane przyrosty opłat rocznych ponad 150 proc. i nie ma możliwości skorzystania z bonifikat, to takie przekształcenie z ekonomicznego punktu widzenia nie ma większego sensu, a nawet bywa nieopłacalne.
"Podstawą decyzji o przekształceniu powinna być przede wszystkim indywidualna analiza przypadku" - podkreśliła Kamionowska.
Aby przekształcić nieruchomość we własność należy złożyć wniosek do organu administracyjnego, w zależności od tego, czy nieruchomość podlega Skarbowi Państwa czy samorządowi.
Nie wszyscy mogą dokonać przekształcenia użytkowania wieczystego we własność. Wyłączone z możliwości przekształcenia są nieruchomości oddane w użytkowanie wieczyste państwowym i samorządowym osobom prawnym, a także spółkom handlowym, w odniesieniu do których Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego jest podmiotem dominującym.
"Dodatkowo wykluczone są firmy, wobec których toczy się postępowanie administracyjne, mające na celu nabycie nieruchomości lub jej części pod inwestycję w publicznym celu. Specjalną grupą wyłączoną z procesu przekształceń są także grunty oddane w użytkowanie wieczyste Polskiemu Związkowi Działkowców" - zaznaczył Żurek.
Przekształcającym nieruchomość przysługują bonifikaty, które są ustalane indywidualnie. W grupie uprzywilejowanych są nieruchomości wpisane do rejestru zabytków, przysługuje im zniżka w wysokości 50 proc. opłaty. Na nieodpłatne przekształcenie mogą liczyć także spółdzielnie mieszkaniowe.