Podstawową formą opodatkowania dochodu z działalności gospodarczej jest skala podatkowa (18% i 32%). Można jednak wybrać opodatkowanie według 19-proc. stawki liniowej albo jedną ze zryczałtowanych form opodatkowania - ryczałt od przychodów ewidencjonowanych albo kartę podatkową.
|
| Plusy | Minusy |
| Skala podatkowa (18% i 32%) | - możliwość skorzystania z wszystkich przewidzianych ustawą ulg podatkowych oraz ze wspólnego rozliczenia z małżonkiem i dzieckiem - możliwość obniżania przychodów firmy za pomocą kosztów, dzięki czemu obniża się podatek - możliwość z opłacania zaliczek na podatek w ulgowej formie: co kwartał lub zaliczek uproszczonych
| - progresywna forma opodatkowania powoduje, że przedsiębiorcy grozi znacznie wyższy, 32-proc. podatek - wymóg prowadzenia księgowości |
| Podatek liniowy (19%) | - jednolita, 19-proc. stawka, niezależnie od kwoty dochodu - możliwość obniżania przychodów firmy za pomocą kosztów, dzięki czemu obniża się podatek - możliwość opłacania zaliczek na podatek w ulgowej formie: co kwartał lub zaliczek uproszczonych
| - brak możliwości wspólnego rozliczenia z małżonkiem lub samotnie wychowywanym dzieckiem - brak możliwości zastosowania ulg podatkowych, jeśli dochód uzyskiwany jest tylko z działalności gospodarczej - wymóg prowadzenia księgowości |
| Ryczałt | - możliwość skorzystania z niskich, nawet kilkuprocentowych stawek podatku - prosta księgowość w formie ewidencji przychodów - możliwość opłacania zaliczek na podatek w ulgowej formie: co kwartał
| - nie jest dostępny dla wszystkich rodzajów działalności oraz dla przedsiębiorców o wysokich przychodach (powyżej 150 tys. euro) - brak możliwości rozliczania kosztów uzyskania przychodów (ryczałt oblicza się od przychodu firmy) - brak możliwości wspólnego rozliczenia z małżonkiem lub samotnie wychowywanym dzieckiem - brak ulgi na dzieci |
| Karta podatkowa | - zazwyczaj niska stawka podatku, niezależna od faktycznych zarobków (rozwiązanie korzystne, gdy firma ma relatywnie wysoki dochód) - brak obowiązku prowadzenia księgowości - brak rocznego zeznania PIT dla dochodów z działalności
| - brak prawa do wszelkich odliczeń i ulg podatkowych (za wyjątkiem składki zdrowotnej) - stała, odgórna stawka podatku nie jest korzystna w sytuacji, gdy firma nie zarabia lub poniosła stratę
|
Źródło: Tax Care
Rozpoczynający działalność informuje w CEIDG-1
Jeżeli przedsiębiorca rozpoczynający działalność chce, by jego dochody były opodatkowane według skali podatkowej, nie musi składać żadnych wniosków ani oświadczeń - jest to forma opodatkowania, która obowiązuje z mocy samej ustawy. Informację musi jednak złożyć, jeżeli chce wybrać inny sposób rozliczeń z fiskusem. Otwierając działalność gospodarczą, przedsiębiorca powinien wykorzystać w tym celu formularz CEIDG-1 (wniosek ten stanowi jednocześnie zgłoszenie do ZUS/KRUS, GUS oraz naczelnika urzędu skarbowego). O ile przy dokonywaniu wyboru należy rozpatrzeć wiele czynników (przewidywaną wysokość przychodów, kosztów, możliwe ulgi np. wspólne rozliczenie z małżonkiem lub z dzieckiem przez osobę samotną), o tyle samo przekazanie takiej informacji nie jest już czynnością skomplikowaną.
Jeżeli rozpoczynający działalność nie złożył oświadczenia o wyborze formy opodatkowania podczas rejestracji firmy, ma na to czas do dnia uzyskania pierwszego przychodu.
Prowadzący działalność zmienią formę opodatkowania do 20-tego stycznia
Przedsiębiorca, który już działa na rynku, ale uważa, że stosowana dotychczas forma opodatkowania nie jest dla niego najkorzystniejsza, może ją zmienić, składając do 20 stycznia tego roku pisemne oświadczenie do swojego urzędu skarbowego. Nie ma żadnego obowiązującego w takiej sytuacji formularza, ale wiele urzędów skarbowych opracowało w tym celu pomocniczy druk.
Uwaga! Wyjątek to wniosek o opodatkowanie w formie karty podatkowej. Służy do tego formularz PIT-16.
Ważne, by oświadczenie było złożone do 20 stycznia tego roku, od którego chcemy dokonać zmiany. Termin ten będzie zachowany, jeśli do tego dnia oświadczenie zostanie nadane na poczcie (warto zachować potwierdzenie nadania). Jest to data, która obowiązuje do wyboru każdej z możliwych form opodatkowania. Należy jednak pamiętać, że jeśli przedsiębiorcy odpowiada dotychczasowa forma rozliczeń z fiskusem, nie musi składać żadnego oświadczenia.
Uwaga! Nie trzeba co prawda składać oświadczenia, by stosować opodatkowanie na zasadach ogólnych, ale jeśli przedsiębiorca najpierw wybierze inny sposób rozliczeń z fiskusem, a później chce wrócić do opodatkowania według skali, musi także poinformować o tym urząd skarbowy do 20 stycznia.
Z karty podatkowej można zrezygnować w ciągu 14 dni
Wysokość podatku wynikającego z karty podatkowej poznamy dopiero po doręczeniu decyzji naczelnika urzędu skarbowego. Ale jeżeli przedsiębiorca stwierdzi, że nie chce stosować tej formy, może z niej zrezygnować. Ma na to 14 dni od doręczenia decyzji urzędu.
Uwaga na przychody od byłego pracodawcy
Jeśli przedsiębiorca dopiero rozpoczyna działalność, a czynności wykonywane w ramach działalności gospodarczej odpowiadają tym czynnościom, które wykonywał dotychczas w ramach stosunku pracy z tym samym podmiotem, nie może wybrać podatku liniowego. W takiej sytuacji opodatkowanie 19-proc. stawką będzie możliwe dopiero w następnym roku.
Również „ryczałtowcy” muszą uważać, by nie podejmować współpracy z byłym pracodawcą. Sprzedaż towarów lub wykonanie usługi na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy oznacza utratę prawa do ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Od dnia uzyskania tego przychodu do końca roku podatkowego trzeba opłacać podatek na zasadach ogólnych.
Katarzyna Rola-Stężycka
Agata Szymborska-Sutton