Jest to przekształcone rozporządzenie Rady (WE) nr 1777/2005 z 17 października 2005 r. Co najważniejsze, polskie przepisy podatkowe nie muszą być dostosowywane do regulacji ww. rozporządzenia. W przeciwieństwie do dyrektywy VAT 112/2006 rozporządzenie wykonawcze obowiązuje nas bowiem w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich. Od 1 lipca 2011 r. polscy podatnicy VAT mają obowiązek bezpośrednio je stosować, podobnie jak ustawę o VAT i polskie rozporządzenia wykonawcze do tej ustawy.
Zakres zagadnień, które Rada UE postanowiła doprecyzować w rozporządzeniu wykonawczym, jest bardzo szeroki. Większość zagadnień jest związana z prawidłowym ustalaniem miejsca świadczenia i opodatkowania usług, tak aby obowiązywały jednolite zasady w każdym z państw członkowskich. Stosowanie w państwach członkowskich różnych zasad ustalania miejsca świadczenia usług powoduje bowiem albo podwójne opodatkowanie VAT świadczonych usług, albo unikanie tego opodatkowania. Aby zapewnić jednolite stosowanie zasad dotyczących miejsca dokonania transakcji podlegających opodatkowaniu, rozporządzenie wyjaśnia pojęcia, takie jak:
• siedziba działalności gospodarczej podatnika,
• stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej,
• stałe miejsce zamieszkania oraz
• zwykłe miejsce pobytu.
Rozporządzenie wskazuje również, jakie dowody usługodawca powinien uzyskać od usługobiorcy, aby ustalić, czy ma on status podatnika. Od statusu usługobiorcy, czyli od ustalenia, czy jest on podatnikiem, czy też nie, zależy bowiem prawidłowe ustalenie miejsca świadczenia usług.
Rozporządzenie precyzuje też m.in. zasady opodatkowania w branży:
• usług związanych z zakwaterowaniem (usługi hotelarskie, zakwaterowanie na campingach i w namiotach, usługi pośrednictwa związanego z branżą hotelarską),
• cateringowo-restauracyjnej (rozporządzenie wskazuje zasady kwalifikowania świadczonych usług do cateringu lub usług restauracyjnych),
• edukacyjnej (przykładowo: rozporządzenie stanowi, że kształcenie zawodowe lub przekwalifikowujące powinno obejmować nauczanie pozostające w bezpośrednim związku z branżą lub zawodem, tak samo jak każde nauczanie mające na celu nabycie lub uaktualnienie wiedzy do celów zawodowych, bez względu na czas trwania kursu).
Podstawa prawna:
• rozporządzenie wykonawcze Rady (UE) nr 282/2011 z 15 marca 2011 r. ustanawiające środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej - Dz.U. UE L 77/1
Ewa Sławińska
ekspert w zakresie VAT