EWA MATYSZEWSKA
Czy zaszły jakieś zmiany w informacji PIT-11 o uzyskanych dochodach i pobranych zaliczkach na podatek dochodowy?
MARCIN GRZESIAK*
W związku ze zmianą art. 39 ustawy o PIT w nowym wzorze informacji PIT-11 (wersja 17) dotyczącym dochodów uzyskanych od 1 stycznia 2009 r. wprowadzono możliwość odrębnego wykazania kwoty dochodu podatnika, który został wypłacony przez płatnika i jest zwolniony z opodatkowania w Polsce na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania (kolumna e - w przypadku dochodów ze stosunku pracy, poz. 39 informacji PIT-11).
Jak było przed 1 stycznia 2009 r.?
W informacji PIT-11 nie było wyodrębnionej pozycji - dochód zwolniony od podatku na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, a konstrukcja formularza mogła prowadzić do wniosku, że płatnik zobowiązany był wykazać w nim wszelkie wypłacone należności ze stosunku pracy, tj. otrzymane za pracę w Polsce oraz za granicą (odpowiedni podział przychodów powinien być dokonany przez samego podatnika w jego zeznaniu rocznym).
Jak do sprawy podchodziły organy podatkowe?
Na podstawie pojawiających się interpretacji władz skarbowych, urzędy przyjmowały podejście nakazujące różne traktowanie dochodu w zależności od kraju (zawartej z nim umowy), w którym praca była wykonywana. Płatnicy byli zobowiązani do wykazywania całości przychodu (dochodu) podlegającego opodatkowaniu w Polsce (uzyskanego zarówno w kraju, jak i za granicą) w przypadku krajów, z którymi zawarta umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania przewiduje metodę zaliczenia (kredyt podatkowy). Organy skarbowe postulowały natomiast w niektórych interpretacjach, aby nie wykazywać w informacji PIT-11 dochodów zwolnionych od opodatkowania. Oznaczało to, że w przypadku pracowników wykonujących pracę i podlegających opodatkowaniu w krajach, z którymi Polska zawarła umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania, przewidującą metodę wyłączenia z progresją (np. Niemcy, Francja), polski pracodawca nie powinien wykazywać przychodów zwolnionych. Zdaniem urzędów w takiej sytuacji informację zawierającą dane o przychodach zwolnionych na podstawie umowy przewidującej metodę wyłączenia z progresją płatnik powinien przekazać podatnikowi (np. w formie oświadczenia dołączonego do PIT-11, przekazywanego zarówno pracownikowi, jak i urzędowi), aby na tej podstawie mógł się prawidłowo rozliczyć, składając zeznanie roczne.
Co oznaczają zmiany dla płatników?
Zmiana art. 39 ustawy o PIT, mająca zastosowanie do dochodów uzyskanych od 1 stycznia 2009 r., nakłada na płatnika wyraźny obowiązek uwzględnienia i odrębnego wykazania w samej informacji PIT-11 kwoty dochodu podatnika zwolnionej z opodatkowania na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania (obowiązek ten dotyczy wyłącznie należności za pracę wykonywaną za granicą wypłaconych przez sam podmiot będący płatnikiem sporządzającym informację roczną).
Na co powinien uważać płatnik sporządzający PIT-11?
Powinien potwierdzić, czy podatnik wykonujący pracę za granicą w kraju, z którym została zawarta umowa przewidująca zwolnienie z progresją jako metodę unikania podwójnego opodatkowania (np. pracownik oddelegowany do pracy w Niemczech), spełnia warunki umowy tak, że będzie podlegał tam opodatkowaniu z tego tytułu. Płatnik powinien też określić, jaka część wynagrodzenia (lub innych świadczeń) stanowi dochód zwolniony na podstawie przepisów odpowiedniej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania (np. zastosowanie podziału pro rata na podstawie dni przepracowanych za granicą w stosunku do wszystkich dni roboczych w danym miesiącu).
Jak płatnik może się dowiedzieć, że przychody pracownika podlegają opodatkowaniu za granicą?
Tu właśnie mogą się pojawić pewne kłopoty. Z powodu rozbieżności terminów podatkowych obowiązujących w różnych krajach istnieje ryzyko, że przed ustawowym terminem, tj. do końca lutego roku następującego po roku, za który informacja PIT-11 jest sporządzana, płatnik może nie mieć pełnej wiedzy dotyczącej opodatkowania przychodu pracownika za granicą. W takiej sytuacji bezpiecznym podejściem wydaje się być wykazanie w PIT-11 (w poz. 36) całości wypłaconego w ciągu roku wynagrodzenia, a po otrzymaniu prawidłowych informacji dotyczących przychodu opodatkowanego za granicą (zwolnionego na podstawie przepisów umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania) płatnik będzie zobligowany do sporządzenia korekty PIT-11 i uwzględnienia kwoty dochodu zwolnionego z opodatkowania w poz. 39 informacji PIT-11.
Marcin Grzesiak, starszy konsultant Deloitte