Od przyszłego roku pracodawcy zatrudniający osoby mające prawo do emerytur pomostowych muszą opłacać za nie dodatkowe składki do Funduszu Emerytur Pomostowych. Muszą też przygotować wykaz wszystkich stanowisk, na których jest wykonywana praca w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Pracodawcy wielokrotnie sygnalizowali, że mają ogromne problemy z ustaleniem stanowisk uprawniających do emerytur pomostowych. Także związki zawodowe domagały się określenia jednoznacznych kryteriów, jakie muszą spełnić takie stanowiska.
To właśnie stało się powodem, że resort pracy oraz CIOP przygotowały specjalny poradnik Zasady kwalifikacji prac w szczególnych warunkach i o szczególnym charakterze. Informujemy o tym jako pierwsi i umieszczamy go na naszej stronie internetowej.
Ustalanie stanowisk
Pracodawcy, chcąc przygotować wykaz stanowisk pracy, będą musieli sprawdzić, czy w prowadzonym przez nich przedsiębiorstwie występują prace wymienione w dwóch załącznikach do ustawy o emeryturach pomostowych. Autorzy poradnika zwracają uwagę, że pracodawcy nie powinni mieć problemu z oceną czynników ryzyka związanych z pracą pod ziemią, pod wodą, na wodzie czy w powietrzu. Większe kłopoty pojawią się w przypadku prac mających związek z procesami technologicznymi.
Pomiary na stanowiskach
Pracodawcy będą musieli badać obciążenia pracowników na konkretnym stanowisku pracy. Może się okazać, że osoby wykonujące ten sam zawód, i to w tym samym przedsiębiorstwie, nie muszą mieć takich samych praw do emerytury pomostowej. W praktyce więc pracodawca będzie musiał sprawdzić, w jakiej temperaturze pracownik wykonuje pracę i jaki jest efektywny wydatek energetyczny przy jej wykonywaniu.
Na przykład o pracy w warunkach gorącego mikroklimatu będzie można mówić, jeśli temperatura powietrza spowodowana procesami technologicznymi przekracza 26 stopni C lub osoba taka pracuje bezpośrednio w pobliżu np. pieca. Poradnik wskazuje pracodawcom nie tylko metody pomiaru i oceny obciążenia pracowników wykonujących ciężką pracę fizyczną w gorącym mikroklimacie, ale także jakie parametry muszą spełniać urządzenia do ich przeprowadzenia. Jednocześnie pracodawcy muszą zwrócić uwagę, że jeśli pracownik wykonuje pracę w kilku pomieszczeniach, w których jest różna temperatura, to trzeba określić średnią. Taką średnią trzeba ustalić w przypadku piekarza, który przenosi wypieki z gorącego pieca do chłodniejszych magazynów. W poradniku np. można także znaleźć przykłady wyznaczania wydatku energetycznego i procedury takiego pomiaru.
O wiele łatwiej z zakwalifikowaniem miejsc pracy będą mieć przedsiębiorcy, których pracownicy wykonują prace w zimnym mikroklimacie. Do stanowisk uprawniających do emerytury pomostowych zostały bowiem zaliczone te, gdzie panuje temperatura poniżej 0 stopni. W praktyce oznacza to, że wszyscy pracownicy chłodni uzyskają prawo do emerytur pomostowych.
Sprawność psychofizyczna
Inne zasady będą obowiązywać przy ustalaniu stanowisk osób wykonujących prace o szczególnym charakterze. Osoby je wykonujące będą oceniane pod względem umiejętności dokonywania trafnej oceny sytuacji oraz samodzielności i trafności podejmowania decyzji. Równocześnie osoby wykonujące prace trudne i niebezpieczne muszą być badane pod kątem sprawności sensomotorycznej. Na przykład piloci czy maszyniści badani są na ostrość wzroku czy widzenie głębi umożliwiające ocenę odległości. Równocześnie przy pracy o szczególnym charakterze znaczenie mają zdolności wrodzone, takie jak podzielność uwagi, dobra pamięć czy wyobraźnia przestrzenna. Jednak w odróżnieniu od pracy w szczególnym charakterze, podstawą do określenia stanowisk uprawniających do emerytur pomostowych nie będą badania pracownika, lecz wykaz prac o szczególnym charakterze jednoznacznie określający, kto wykonuje taką pracę.
Emerytury pomostowe - obowiązki pracodawców
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
BoŻena Wiktorowska
bozena.wiktorowska@infor.pl