Z dokumentu wynika, że w 2009 r. kontrola będzie nastawiona na walkę z podmiotami, często łączącymi się w zorganizowane grupy przestępcze, których celem są oszustwa w VAT i akcyzie. Ich wyeliminowanie z rynku ma przynieść wyższe wpływy podatkowe.
Według resortu, kontrole w 2009 r. będą nastawione na zwalczanie nieprawidłowości związanych: z unikaniem zapłaty akcyzy (przede wszystkim od paliw); oszustwami w zakresie VAT (także w obrocie międzynarodowym w UE, wyłudzaniem VAT za pomocą fikcyjnych faktur); unikaniem płacenia podatków dochodowych poprzez przerzucanie dochodów do podmiotów powiązanych; ujawnianiem szarej strefy w handlu internetowym, gospodarowaniem mieniem Skarbu Państwa.
Jak wskazuje MF, kontrole dotyczące akcyzy od paliw będą dotyczyć obrotu paliwami przez zorganizowane grupy przestępcze, zajmujące się ich fałszowaniem i sprzedawaniem bez płacenia podatków. Działania w tym zakresie mają na celu rozbicie gangów i odzyskanie podatków.
Inspektorzy mają się też skupić na tzw. oszustwach karuzelowych w VAT. Polegają one na tworzeniu łańcucha dostaw towaru, który prędzej, czy później wraca do firmy będącej w tym łańcuchu pierwszym ogniwem. Niektóre podmioty w nim uczestniczące nie odprowadzają należnego VAT, a inne wbrew prawu korzystają z 0 proc. stawki VAT. Zdaniem MF w skali poszczególnych krajów UE straty wywołane przestępstwami karuzelowymi powodują ogromne starty.
W poszukiwaniu nadużyć związanych z unikaniem opodatkowania podatkiem dochodowym inspektorzy skarbowi będą kontrolować zarejestrowane w Polsce oddziały zagranicznych firm. Pod lupę fiskusa trafią też podatnicy, którzy wykazują zwolnione z podatku dochody uzyskane zagranicą, ale także podatnicy rozliczający się na zasadach ogólnych, którzy przerzucają dochody na podatników rozliczających się ryczałtem.
Fiskus ma też walczyć z szarą strefą. Według danych MF, najczęściej dochody ukrywają małe firmy, prowadzące uproszczoną księgowość oraz nieobjęte sprawozdawczością statystyczną. Zdaniem służb skarbowych w przypadku szarej strefy 20 proc. strat budżetowych wynika z działalności firm niezarejestrowanych, a 80 proc. z działalności legalnych firm, które nieewidencjonują swoich obrotów.
Dlatego też ostrze kontroli ma być wymierzone w działające oficjalnie firmy, uchylające się od płacenia podatków. Zdaniem MF, do nadużyć dochodzi też w przypadku firm rozliczających się ryczałtem, wykazujących niskie przychody. Wyniki przeprowadzonej wcześniej kontroli w branży pogrzebowej wskazują np., że firmy te nie zadeklarowały 40 proc. przychodów.
Jak zapowiada MF, kontrolerzy zamierzają wykorzystać nowoczesne narzędzia do analizy i monitorowania internetu, które pozwolą wykryć firmy ukrywające dochody z handlu w sieci.
Ponadto inspektorzy będą kontrolowali celowość i zgodność z prawem wydatkowania środków publicznych, zasady uzyskiwania i wykorzystania pożyczek publicznych, gwarancji, czy poręczeń Skarbu Państwa, zakres gospodarowania państwowymi nieruchomościami, skuteczność odzyskiwania wierzytelności publicznych.
Do zadań inspektorów kontroli skarbowej zaliczono także działania zmierzające do pociągnięcia do odpowiedzialności karnej sprawców oszustw o dużej wartości, działających w zorganizowanych grupach przestępczych i sprawców czynów, które mają charakter afer gospodarczych.