Od nowego roku weszły w życie znowelizowane przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (DzU z 2008 r. nr 209, poz. 1316) dotyczące sposobu zaliczenia składek na ubezpieczenia społeczne do kosztów uzyskania przychodu przez przedsię-biorcę.
Celem nowelizacji jest umożliwienie stosowania tzw. metody memoriałowej przy rozliczaniu kosztów z tytułu wynagrodzeń oraz składek ZUS tym pracodawcom, którzy wypłacają wynagrodzenia regularnie w miesiącu, którego wynagrodzenie (składki) dotyczy, oraz tych, którzy wypłacają wynagrodzenie w terminie wynikającym z przepisów prawa lub umowy, lecz w miesiącu następującym po miesiącu, którego wynagrodzenia dotyczą.
Stosując dotychczasowe zasady, wydatki z tytułu wynagrodzeń oraz składek ZUS zaliczane były do kosztów uzyskania przychodu według zasady kasowej, a nie memoriałowej. A zatem do kosztów uzyskania przychodu w miesiącu nie zalicza się niewypłaconych lub niepostawionych do dyspozycji pracowników wynagrodzeń oraz nieopłaconych do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych składek w części finansowanej przez pracodawcę. Kasowy sposób ujmowania kosztów uzyskiwania przychodów dotyczy także składek na Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Obowiązująca dotychczas zasada, że kosztem uzyskania przychodów są dopiero wynagrodzenia (składki) zapłacone, a nie miesiąc, w którym koszty te powstały, została zmieniona nowymi przepisami. Nowe przepisy umożliwiają stosowanie metody memoriałowej tym podmiotom, które terminowo wykonują swoje obowiązki i rozliczają wynagrodzenia wypłacane oraz składki od tych wynagrodzeń opłaconych w miesiącu, którego dotyczą. Oczywistym warunkiem jest uiszczenie tych należności w terminie wynikającym z przepisów lub umowy. W przypadku składek od wynagrodzeń wypłacanych w miesiącu następnym obowiązek ich uiszczenia powstaje do 15. dnia następnego miesiąca po wypłacie wynagrodzenia, np. za wynagrodzenie wypłacone w lutym składki muszą być wypłacone do 15 marca.
W przypadku niewypłacenia wynagrodzeń lub nieopłacenia składek w określonych terminach płatnik będzie mógł zaliczyć te należności do kosztów uzyskania przychodów według metody dotychczasowej, tj. metody kasowej. Natomiast płatnicy chcący skorzystać z metody memoriałowej będą musieli zapłacić składki w terminie o jeden miesiąc wcześniejszym, np. wynagrodzenie za styczeń wypłacone 10 lutego zaliczone do kosztów uzyskania przychodów za styczeń - składki muszą być odprowadzone do 15 lutego.
Paweł Łukaszuk