W Szczecinie osoba sprzedająca w kiosku uciekła przed inspektorami pracy kontrolującymi zatrudnienie w handlu w dni świąteczne. W Zielonej Górze po sprawdzeniu zawiadomienia o naruszeniu zakazu pracy w święto, okazało się że 1 listopada w jednej placówce handlowej pracowało aż 14 pracowników. Większość zgłoszeń, które są zazwyczaj anonimowe, okazuje się jednak fałszywa. W woj. śląskim, po sprawdzeniu 11 zawiadomień (najwięcej spośród wszystkich województw), inspektorzy pracy stwierdzili naruszenie przepisów tylko w jednym przypadku. W województwie mazowieckim, świętokrzyskim, lubelskim i warmińsko-mazurskim tamtejsze okręgowe inspekcje pracy nie otrzymały żadnego zgłoszenia.
- Wiele wskazuje, że pracodawcy i pracownicy przyzwyczaili się już do zakazu pracy handlu w dni świąteczne - mówi Danuta Rutkowska, rzecznik głównego inspektora pracy.
1 listopada zeszłego roku, gdy zakaz obowiązywał pierwszy raz od momentu wprowadzenia do kodeksu pracy, do PIP wpłynęło około 300 zgłoszeń naruszenia nowych przepisów, czyli dziesięć razy więcej niż obecnie. Pracownicy i pracodawcy coraz rzadziej zwracają się też do inspekcji o poradę prawną lub interpretację przepisów o zakazie pracy w handlu w święta.
Zgodnie z opinią PIP, w święta obowiązkowe wolne mają wszyscy pracownicy instytucji i zakładów, których główną działalnością jest handel, zarówno hurtowy, jak i detaliczny. Wyjątkiem od tej zasady są stacje paliw. Według PIP należy je zaliczyć do placówek usługowych, wykonujących prace konieczne ze względu na ich użyteczność społeczną i codzienne potrzeby ludności. Zdaniem inspekcji ich pracownicy mogą więc wykonywać pracę w święta.
Kolejnym dniem wolnym od pracy w handlu będzie najbliższy wtorek, czyli 11 listopada - Święto Niepodległości. Dzień ten jest ustawowo wolny dla wszystkich osób zatrudnionych w handlu na podstawie umowy o pracę. Prowadzący działalność handlową mogą jednak w święto zatrudnić osoby na podstawie umów cywilnoprawnych. Muszą jednak pamiętać, że praca w handlu jest wykonywana pod kierownictwem przełożonego, w miejscu i czasie przez niego określonym. Sądy pracy mogą więc orzekać w takich przypadkach, że obie strony powinny zawrzeć umowę o pracę.
Za zawieranie umów cywilnoprawnych, w warunkach, w których powinna być zawarta umowa o pracę, firmom grozi kara grzywny do 30 tys. zł.
Łukasz Guza
lukasz.guza@infor.pl