Ministerstwo Finansów przygotowało projekt nowej ustawy o dopłatach do oprocentowania kredytów eksportowych o stałych stopach procentowych (DOKE), który przewiduje merytoryczną ocenę wniosku o objęcie kredytu eks- portowego Programem DOKE. Program ten umożliwia udzielanie przez banki komercyjne oraz eksporterów kredytów eksportowych o co najmniej dwuletnim okresie spłaty po stałej stopie procentowej. Kredyty te mają zabezpieczać przedsiębiorców przed ryzykiem wzrostu krótkoterminowych stóp procentowych.
Przyznawanie dopłat
O przyznaniu dopłat zdecyduje Komitet Polityki Ubezpieczeń Eksportowych (Komitet), w którego skład wejdą przedstawiciele ministra finansów, gospodarki, Skarbu Państwa, rolnictwa, rynków rolnych, spraw zagranicznych i prezesa NBP. Obecnie minister finansów nie ma realnego wpływu na wysokość zobowiązań zaciąganych w ramach programu DOKE. Dlatego projekt zakłada, że ustawa budżetowa corocznie będzie ustalać limit wartości pozostających do spłaty kredytów, które mogą być objęte programem.
Szczegółowe zasady obejmowania kredytu eksportowego programem DOKE będzie regulować uchwała Komitetu. Będą one analogiczne do aktualnej procedury polegającej na wydaniu przyrzeczenia zawarcia umowy DOKE, a następnie zawarciu umowy.
Zysk dla wszystkich
Program DOKE jest stosowaną w większości krajów OECD metodą wsparcia eksportu towarów przez stabilizację oprocentowania kredytów udzielonych zagranicznym nabywcom na zakup towarów/usług w danym kraju. Mechanizm stabilizacji polega na wzajemnych rozliczeniach w okresie spłaty kredytu między Bankiem Gospodarstwa Krajowego a bankiem komercyjnym, który udzielił kredytu eksportowego, przez porównanie wysokości stałej stopy procentowej CIRR kredytu z sumą krótkoterminowej stopy procentowej i marży bankowej. Jeżeli w momencie rozliczenia stopa CIRR jest niższa od tej sumy, BGK w imieniu Skarbu Państwa przekazuje bankowi różnicę między tymi wielkościami. W przeciwnym przypadku (stopa CIRR wyższa) to bank komercyjny przekazuje nadwyżkę do BGK.
Powyższy mechanizm jest korzystny dla banku komercyjnego, importera i eksportera. Bank może udzielić kredytu po stałej stopie bez narażania na ryzyko i ma zagwarantowaną marżę. Importer uzyskuje atrakcyjnie oprocentowany kredyt eksportowy, a eksporter przedstawia mu atrakcyjną ofertę finansowania kontraktu.
Ustawa przestanie obowiązywać
Programem DOKE zostały dotychczas objęte dwadzieścia trzy transakcje dotyczące eksportu statków przez Stocznię Szczecińską Nowa. Programem objęto kredyty eksportowe o wartości 719 mln dol. i 192 mln euro.
Projekt stanowi, że do kredytów eksportowych objętych programem przed dniem wejścia w życie ustawy będą stosowane przepisy dotychczasowe. Utraci moc ustawa z 8 czerwca 2001 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów eksportowych o stałych stopach procentowych (Dz.U. nr 73, poz. 762).
UMOWY O DOPŁATY
• 2005 rok - dwie umowy o łącznej wartości 143,2 mln dol.
• 2006 rok - osiem umów o łącznej wartości 192,0 mln euro (10,6 mln zł z budżetu tytułem dopłat)
• 2007 rok - siedem umów o łącznej wartości 256,3 mln dol. (22,1 mln zł z budżetu tytułem dopłat)
PIOTR TROCHA
piotr.trocha@infor.pl