Skarżąca spółka udzielała pożyczek podmiotom zależnym. Zwróciła się do naczelnika urzędu skarbowego z pytaniem, czy przychody z tytułu odsetek od udzielonych przez nią pożyczek powinny być zaliczone do sprzedaży ogółem oraz czy przysługuje jej prawo do odliczenia VAT. Wyjaśniła, że udzielanie pożyczek stanowi jedynie jej działalność dodatkową. Jej zdaniem czynności udzielania pożyczek podmiotom zależnym nie podlegają w ogóle ustawie o VAT, ponieważ są to czynności niezwiązane z prowadzoną działalnością gospodarczą. W konsekwencji czynności te nie powinny być zaliczane do obrotu spółki. Skarżąca, której sąd przyznał rację, powołała się m.in. na art. 90 ust. 3 ustawy o VAT oraz orzecznictwo ETS. Przywołany art. 90 ust. 3 stanowi, że w sytuacji gdy nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, co do których przysługuje prawo do odliczenia VAT, należy ustalić je według określonej proporcji.
Organy podatkowe twierdziły jednak, że do obrotu spółki należy zaliczyć również czynności niepodlegające opodatkowaniu. Uznały one, że spółka może skorzystać z odliczenia VAT jedynie w przypadku, gdy podatek jest powiązany z czynnościami opodatkowanymi. Skoro są to czynności w części związane z czynnościami opodatkowanymi, a w części niezwiązane, należy stosować proporcję określoną w art. 90 ust. 3 ustawy o VAT (analogiczny przepis określał art. 20 ust. 3 starej ustawy o VAT z 1993 roku).
Sąd uchylił decyzje organów podatkowych i przyznał rację spółce. Stwierdził, że udzielenie pożyczek stanowiło czynności niepodlegające opodatkowaniu VAT. Zgodnie z orzecznictwem ETS czynności niezwiązane z prowadzoną działalnością podatnika nie podlegają VAT. A zatem czynności tych nie należy zaliczać do sprzedaży ogółem, a podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku. Sąd stwierdził także, że przepis dotyczący ustalania proporcji dotyczy wyłącznie czynności opodatkowanych i zwolnionych z podatku. Do czynności niepodlegających ustawie o VAT nie ma zatem zastosowania art. 90 ust. 3 tej ustawy.
Sygn. akt. III SA/Wa 1924/07, III SA/Wa 1925/07
Łukasz Zalewski
lukasz.zalewski@infor.pl