- Dłużnik nie zawsze gotów jest na porozumienie bez użycia przymusu prawnego. Dlatego wierzyciele występują na drogę sądową. Przed wniesieniem powództwa warto zbadać, czy o to samo roszczenie nie toczy się sprawa wszczęta wcześniej albo czy sprawa taka nie została już prawomocnie osądzona. Taka sytuacja stanowi przesłankę do stwierdzenia nieważności postępowania. Na etapie wnoszenia powództwa warto zastanowić się nad złożeniem wniosku o zabezpieczenie. Można to zrobić przed wniesieniem pozwu - wystarczy uprawdopodobnić roszczenie. Skuteczne powództwo nie zależy jedynie od stanu faktycznego, ale również od tego, w jaki sposób został on przedstawiony i udowodniony w pozwie.
Czy rzeczywiście od tego, jak sformułowany jest pozew zależy, ile pieniędzy odzyska wierzyciel?
- Właściwie sformułowany pozew pod względem formalnym i merytorycznym to podstawa. Ustawodawca przewidział kilka trybów dochodzenia należności. Ich wybór zależy od dowodów, jakimi dysponuje wierzyciel oraz od wysokości długu. Jeśli wartość wierzytelności nie przekracza 10 tys. zł, to pozew należy wnieść na formularzu urzędowym (postępowanie uproszczone). Powyżej tej kwoty konieczny jest pozew, spełniający warunki określone w art. 187 i następnych k.p.c. Szybszymi i tańszymi od postępowania zwykłego sposobami dochodzenia roszczeń są postępowania odrębne: nakazowe i upominawcze. Postępowanie nakazowe, przewidziane w art. 485 k.p.c., jest uzależnione od dysponowania przez wierzyciela dowodami długu, np. wezwaniem dłużnika do zapłaty i jego pisemnym oświadczeniem o uznaniu długu. Postępowanie upominawcze, ustanowione w art. 497 i następnych k.p.c., jest bardziej odformalizowane. Uzyskany w nim nakaz zapłaty nie może stanowić podstawy zabezpieczenia roszczeń.
Jak poprawnie skonstruować skuteczny pozew o zapłatę długu?
- Należy zwrócić uwagę na właściwe określenie stron sporu, wartości sporu i uzasadnienie żądania na podstawie dowodów. W stosunkach między przedsiębiorcami obowiązują bardziej rygorystyczne zasady konstruowania pozwu. Dotyczą wniesienia opłaty, wykazania właściwej reprezentacji przedsiębiorcy, a także nakładają obowiązek dołączenia załączników. Niedotrzymanie wymogów formalnych pozwu może skutkować jego odrzuceniem. Ustawodawca ogranicza przedsiębiorcom możliwość modyfikacji żądań zawartych w pozwie, dopuszczając je jedynie w wyjątkowych przypadkach i ograniczonym zakresie. Rozstrzygającą kwestią jest zakres zgłoszonych wniosków dowodowych. Ustawodawca wprowadził tu zasadę prekluzji. Zobowiązuje ona wierzyciela do podania w pozwie roszczeń i dowodów na ich poparcie, pod rygorem utraty prawa powoływania ich w toku postępowania.
Rozmawiał Krzysztof Polak