Gmina Polkowice wykluczyła z przetargu firmę Feroma. Wykonawca nie zgodził się z decyzją zamawiającego i wniósł protest. Zarzucił, że jego wykluczenie było bezpodstawne, bo na wezwanie zamawiającego wykazał, że spełnia warunki udziału w postępowaniu dotyczące ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. Wskazał, że z postępowania powinien zostać wykluczony zwycięski wykonawca.
Zamawiający oddalił zarzuty Feromy, więc przedsiębiorca odwołał się do prezesa Urzędu Zamówień Publicznych. Zespół arbitrów unieważnił cały przetarg z powodu wystąpienia wady uniemożliwiającej zawarcie ważnej umowy zamówieniowej. Największe zastrzeżenia arbitrów wzbudził warunek zamawiającego dotyczący ubezpieczenia OC z tytułu działalności gospodarczej. Zamawiający wymagał nie tylko ubezpieczenia aktualnego na dzień składania ofert, ale obowiązek ten rozszerzył na cały okres trwania umowy do końca 2009 roku. Na dowód tego żądał przedstawienia polisy wraz z dowodem uiszczenia należnych składek z dodatkową adnotacją „ubezpieczenie powinno być ważne przez cały okres realizacji umowy”.
W ocenie arbitrów postawienie takiego warunku było niezgodne z prawem zamówień publicznych (Dz.U. z 2006 r. nr 164, poz. 1163 z późn. zm. - p.z.p.). Zamawiający może bowiem żądać od wykonawców wyłącznie oświadczeń i dokumentów niezbędnych do przeprowadzenia postępowania (art. 25 ust. 1 p.z.p.). Z rozporządzenia prezesa Rady Ministrów z 2006 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy (Dz.U. nr 87, poz. 605) wynika, że zamawiający może żądać polisy, a w przypadku jej braku innego dokumentu potwierdzającego, że wykonawca jest ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności. Chodzi tu jednak o polisę czy też inny dokument, który dotyczy sytuacji wykonawcy aktualnej na dzień składania ofert. Nie można na podstawie tego przepisu żądać od wykonawców dokumentu potwierdzającego ubezpieczenia w okresach przyszłych. Zamawiający może natomiast żądać od wybranego wykonawcy przedłożenia takiego dokumentu w momencie podpisywania umowy, a stosowny wymóg co do tego wprowadzić w specyfikacji w ramach istotnych dla stron postanowień umowy (art. 36 ust. 1 pkt 16 p.z.p.).
Sygn. akt UZP/ZO/0-880/07
Ewa GrĄczewska-Ivanova
ewa.graczewska-ivanova@infor.pl
OPINIA
Przemysław Wierzbicki
adwokat, Smolarek, Rogala, Caban - Adwokaci i Radcowie Prawni
Komentowany wyrok dotyczy ważnej i wywołującej wiele wątpliwości kwestii unieważnienia postępowania z urzędu na etapie rozpatrywania odwołania. Rozstrzygnięcie wyroku oparto bowiem w istocie na niezgodności zapisów s.i.w.z. w zakresie warunków udziału w postępowaniu z rozporządzeniem o dokumentach, których może żądać zamawiający. De facto zapisy te powinny były być skarżone na etapie protestu na zapisy ogłoszenia i s.i.w.z. Jednakże skład orzekający doszedł do słusznego wniosku, iż tego rodzaju uchybienie uzasadnia unieważnienie postępowania na każdym jego etapie. W myśl art. 38 ust. 5 p.z.p. nie można już takiego uchybienia naprawić w postępowaniu. Jest to ważna wskazówka na przyszłość.