Trybunał Konstytucyjny odpowiadał wczoraj na pytanie prawne Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawa dotyczące zgodności z konstytucją przepisu kodeksu postępowania cywilnego w zakresie, w jakim przepis przewiduje, że sąd odrzuca nieopłacone zarzuty od nakazu zapłaty, wniesione przez przedsiębiorcę niereprezentowanego przez adwokata lub radcę prawnego, bez uprzedniego wezwania do uiszczenia należnej zapłaty. TK orzekł, że kwestionowany przepis narusza konstytucję. Odrzucenie nieopłaconych zarzutów zamyka bowiem stronie drogę do sądu, powoduje, że pozwany przedsiębiorca, bez profesjonalnego pełnomocnika, w wypadku nieopłacenia zarzutów od nakazu zapłaty - inaczej niż powód także będący przedsiębiorcą - nie dysponuje ze względów czysto formalnych możliwością przedstawienia sądowi merytorycznych argumentów. W opinii sędziów Trybunału, nic nie uzasadnia odmiennego traktowania pozwanego przedsiębiorcy od przedsiębiorcy powoda. Sędziowie przypomnieli, że nakaz zapłaty ma skutki prawomocnego wyroku. Podkreślili, że kwestionowane rozwiązanie charakteryzuje się bezwzględnym formalizmem, który ogranicza przedsiębiorcy prawo do sądu. Sąd nie ma tu nawet minimum swobody decyzji. TK zwrócił również uwagę na fakt, że nakaz zapłaty ma charakter orzeczenia wstępnego. Jego wydanie nie jest równoznaczne z rozpatrzeniem sprawy, zaś sprawa podlega rozpatrzeniu dopiero i tylko w razie skutecznego (prawidłowego) wniesienia przez pozwanego zarzutów od nakazu zapłaty.
KWESTIONOWANY PRZEPIS
Art. 1302 par. 4 zdanie pierwsze w związku z art. 494 par. 1 ustawy z 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego w brzmieniu nadanym ustawą z 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych
Katarzyna Rychter
katarzyna.rychter@infor.pl