Do końca 2006 roku protokół kontroli podatkowej nie zawierał oceny prawnej sprawy będącej przedmiotem kontroli. Od 1 stycznia 2007 r. sytuacja ta się zmieniła. W protokole urząd kontrolujący musi podać ocenę prawną sprawy, która była przedmiotem sprawdzania.
Zdaniem Wojciecha Pietrasiewicza, doradcy podatkowego współpracującego z Baker & McKenzie Doradztwo Podatkowe, przepisy obowiązujące do końca ubiegłego roku powodowały, że podatnik z treści protokołu musiał domyślać się, jakie nieprawidłowości może mu zarzucić organ podatkowy w toku prowadzonego postępowania. Niektórzy podatnicy mieli problemy z prawidłową interpretacją treści protokołu kontroli, co utrudniało planowanie dalszych działań w toku postępowania.
Zmiana była potrzebna
- Począwszy od 1 stycznia 2007 r. wymienione problemy powinny być wyeliminowane. Każdy protokół kontroli musi zawierać ocenę prawną sprawy będącej przedmiotem kontroli oraz informację o prawie do korekty deklaracji. Te dwie informacje dają podatnikowi możliwość weryfikacji zasadności ustaleń i oceny prawnej kontroli oraz możliwość korekty deklaracji i uiszczenia podatku wraz z odsetkami bez negatywnych konsekwencji karnych skarbowych - argumentował Wojciech Pietrasiewicz.
Eksperci są zgodni. Wprowadzone do ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.) zmiany w zakresie zawartości protokołu pokontrolnego są pozytywne.
- Nowelizację należy ocenić pozytywnie, ponieważ do dnia wprowadzonej zmiany protokół z kontroli był jedynie ilustracją stanu faktycznego stwierdzonego przez kontrolujących. Odmówienie podatnikowi wglądu w ocenę prawną jego rozliczeń podatkowych na etapie przygotowania przyszłej decyzji podatkowej stanowiło istotne naruszenie zasady czynnego udziału podatnika w prowadzeniu postępowania kontrolnego zagwarantowanego art. 123 Ordynacji podatkowej - twierdzi Magdalena Mucha-Prymas, menedżer podatkowy w BDO Numerica.
Zmianę dotyczącą zawartości protokołu kontroli podatkowej pozytywnie ocenia również Katarzyna Bieńkowska, doradca podatkowy w kancelarii Dewey Ballantine Grzesiak.
Dyskusja jest możliwa
- Obecnie organ ma obowiązek przedstawić w protokole z kontroli ocenę prawną sprawy będącej przedmiotem kontroli. Dotychczas, do czasu podjęcia przez organy dalszych działań, kontrolowany nie wiedział, w jaki sposób kwalifikowane są jego działania - tłumaczyła nasza rozmówczyni.
Jednocześnie dodała, że zawarcie takiej oceny umożliwia podjęcie merytorycznej dyskusji między kontrolowanym a kontrolującym, w szerszym niż dotychczas zakresie, bo także w obszarze kwalifikacji prawnopodatkowej zdarzeń stwierdzonych w toku kontroli, i powinno pozwolić kontrolowanemu na lepsze zrozumienie ewentualnych konsekwencji prawnych ustaleń kontrolnych i podjęcie stosownych działań.
EWA MATYSZEWSKA