Nowela ustawy o kosztach sądowych obniża opłaty w sprawach rejestrowych i zmienia zasady wnoszenia opłaty od pozwu o zapłatę.
Zmiana prawa
Od 10 marca zacznie obowiązywać nowela ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.
- Ustawa usuwa przede wszystkim wątpliwości interpretacyjne dotyczące niektórych przepisów ustawy - tłumaczy Krzysztof Józefowicz, wiceminister sprawiedliwości.
Ustawodawca konkretnie określił katalog spraw gospodarczych, w których pobierana jest opłata stała od pozwu, i zamieścił w nim również sprawy o uchylenie uchwały wspólników, uchwały walnego zgromadzenia spółki, stwierdzenie nieważności tych uchwał i ustalenie istnienia lub nieistnienia uchwały organu spółki. Wprowadził też zasadę, że nadpłatę zawsze zwraca się stronie na koszt skarbu państwa.
Taniej w rejestrowych
Niższe opłaty zapłacą przedsiębiorcy w sprawach rejestrowych. Na przykład opłata stała od wniosku o zarejestrowanie w Krajowym Rejestrze Sądowym spółki osobowej od 10 marca wyniesie 750 zł, a przedtem była taka sama dla spółek osobowych i kapitałowych i wynosiła 1 tys. zł.
Z kwoty 500 zł do 250 zł została obniżona opłata stała od wniosku o zarejestrowanie w Krajowym Rejestrze Sądowym stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz publicznych zakładów opieki zdrowotnej, jeśli podmioty te nie są wpisywane do rejestru przedsiębiorców.
- Obniżenie opłat wpłynie na zmniejszenie kosztów związanych z tworzeniem spółek osobowych - tłumaczy adwokat Anna Kozanecka z Kancelarii Prawnej Chałas i Wspólnicy.
Jej zdaniem zależałoby również wprowadzić niższe opłaty dla podmiotów, które nie prowadzą działalności gospodarczej.
Mniej za wykreślenie hipoteki
- Niektóre sądy od wykreślenia wpisu w księdze wieczystej pobierały do tej pory połowę opłaty wpłaconej według stawek za wpis określonych w poprzednich przepisach, obowiązujących w momencie dokonywania go. Były to znacznie wyższe kwoty niż należne obecnie za wpis w księdze wieczystej - mówi wiceminister Józefowicz.
- Przepis był sformułowany nieprecyzyjnie, stąd rodziły się wątpliwości. Natomiast znowelizowany przepis wyraźnie stanowi, że od wniosku o wykreślenie wpisu w księdze wieczystej pobierana jest połowa opłaty określonej dla wniosku o wpis według aktualnych przepisów - dodaje Józefowicz.
Opłata podstawowa
- Do tej pory niektóre sądy uznawały, że osoby, które zostały zwolnione od kosztów, nadal musiały uiszczać opłatę podstawową w wysokości 30 zł - mówi adwokat Roman Nowosielski z kancelarii Nowosielski, Gotkowicz, Kosmus, Kuczyński i Partnerzy.
W tych sprawach wypowiadał się nawet Sąd Najwyższy i wyjaśniał, że do czasu rozpoznania sprawy strona nie musiała tej opłaty uiszczać. Nowela wprowadziła zasadę, że podmioty zwolnione z kosztów postępowania nie będą musiały uiszczać opłaty podstawowej od pism procesowych aż do czasu zakończenia sprawy.
Opłaty od pozwu o zapłatę
Czwarta część opłaty pobierana będzie tylko od pozwu w postępowaniu nakazowym, natomiast w postępowaniu upominawczym powód musi wnieść całą opłatę w wysokości 5 proc. wartości przedmiotu sporu. Jeżeli od nakazu upominawczego pozwany nie wniesie zarzutów i nakaz się uprawomocni, to powód otrzyma z urzędu zwrot nadpłaty, w wysokości 3/4 wniesionej opłaty od pozwu. Zdaniem Anny Kozaneckiej taka zmiana przepisów może wywołać pewne wątpliwości, wówczas gdy powód wystąpi z pozwem w postępowaniu nakazowym, a sąd wyda nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym nakazowym. Jej zdaniem praktyce sądów zdarza się to dość często. Od pozwu w postępowaniu nakazowym powód uiszcza 1/4 opłaty stosunkowej, a od pozwu w postępowaniu upominawczym, należało uiścić całą opłatę stosunkową.
- Czy sąd będzie wzywał powoda do uzupełnienia opłaty - zastanawia się Kozanecka.
- Kiedy powinien to zrobić: już po wydaniu nakazu zapłaty czy dopiero po wniesieniu skutecznego sprzeciwu przez pozwanego - pyta dalej.
ZMIENIONE KOSZTY SĄDOWE
Tak było przed 10 marca
- tys. - zł opłata stała od wniosku o zarejestrowanie spółki osobowej w rejestrze przedsiębiorców w KRS
- 500 zł - opłata stała od wniosku o zarejestrowanie w KRS stowarzyszenia i fundacji, gdy nie są wpisane do rejestru przedsiębiorców
Tak będzie po 10 marca
- 750 zł - opłata stała od wniosku o zarejestrowania spółki osobowej w rejestrze przedsiębiorców w KRS
- 250 zł - opłata stała od wniosku o zarejestrowanie w KRS stowarzyszenia i fundacji, gdy nie są wpisane do rejestru przedsiębiorców
- powód wnosi całą opłatę w wysokości 5 proc. wartości przedmiotu sporu od pozwu w postępowaniu upominawczym. Po uprawomocnienieu się nakazu upominawczego sąd zwraca 3/4 opłaty
Podstawa prawna
- Ustawa z 14 grudnia 2006 r. o zmianie ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2007 r. nr 21, poz. 123).
Małgorzata Piasecka-Sobkiewicz