ZMIANA PRAWA
Projekt nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług przewiduje m.in. dokonanie zmian w zakresie regulacji dotyczących prawa do odliczenia podatku naliczonego, objętych art. 86.
Najistotniejsza zmiana dotyczy określenia momentu powstania prawa do odliczenia kwoty podatku naliczonego. Moment ten został bowiem zasadniczo powiązany z chwilą powstania obowiązku podatkowego po stronie dokonującego sprzedaży towarów lub usług.
W obowiązującym stanie prawnym przedmiotowe prawo przysługuje z chwilą otrzymania faktury albo dokumentu celnego przez podatnika.
Obecne przepisy
Mając na uwadze jedynie przepis art. 86 ust. 10, należałoby uznać, że zmiana ta jest korzystna dla podatnika i ma na celu wyłącznie dostosowanie polskich przepisów do VI Dyrektywy. Artykuł 17 (1) VI Dyrektywy wiąże bowiem prawo do odliczenia podatku naliczonego przez nabywcę towarów i usług z chwilą powstania obowiązku podatkowego po stronie dostawcy towarów lub świadczącego usługę.
Jak jednak wynika z dalszych przepisów ustawy w zaproponowanym kształcie, a w szczególności z art. 86 ust. 11, powstanie obowiązku podatkowego to wyłącznie jeden z warunków niezbędnych do stwierdzenia prawa podatnika do odliczenia podatku - zauważają eksperci z Europejskiego Centrum Doradztwa i Dokumentacji Podatkowej. Możliwość potrącenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstanie dopiero wtedy, gdy podatnik otrzyma fakturę albo dokument celny od sprzedawcy. Należy zatem stwierdzić, iż zmiana będzie mieć faktycznie charakter pozorny.
Zgodnie z zaproponowanymi zmianami podatnik powinien otrzymać fakturę (dokument celny) do dnia złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy, a nie, jak obecnie, w miesiącu (okresie rozliczeniowym), którego deklaracja dotyczy. Zatem pozorny skutek zmian złagodzono poprzez przedłużenie terminu, w którym podatnik może otrzymać wyżej wskazane dokumenty, stanowiące podstawę do obniżenia kwoty podatku należnego.
Stosowane rozwiązanie
Rozwiązanie to zbliżone jest do obecnie obwiązujących regulacji w zakresie eksportu oraz wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów w odniesieniu do prawa opodatkowania przedmiotowych transakcji według stawki 0 proc., która to stawka może zostać zastosowana pod warunkiem, że w chwili złożenia deklaracji za dany okres rozliczeniowy podatnik dysponuje ustawowo określonymi dokumentami.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Krzysztof Tomaszewski