Opodatkowani ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych przedsiębiorcy, którzy zamierzają zlikwidować prowadzoną działalność gospodarczą, muszą sporządzić spis z natury.
Likwidacja działalności gospodarczej opodatkowanej ryczałtem wiąże się z koniecznością spełnienia określonych obowiązków. Wiele z nich określono w regulacjach podatkowych. Z sygnałów docierających do redakcji wynika jednak, że część ryczałtowców nie zdaje sobie sprawy z tego, jak prawidłowo zlikwidować działalność. Z tego powodu mają oni później różne problemy.
Ustawowe obowiązki
Obowiązki osób uzyskujących przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej opodatkowanej ryczałtem, które zamierzają ją zlikwidować, określono w ustawie z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. nr 144, poz. 930 z późn. zm.). Zgodnie z regulacjami zawartymi w art. 20 ust. 1 tej ustawy, podatnicy są zobowiązani sporządzić spis z natury towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, wyrobów gotowych, braków i odpadków (zwany spisem z natury), na dzień zaprowadzenia ewidencji oraz na koniec każdego roku podatkowego. Spis z natury należy sporządzić również w razie zmiany wspólnika lub zmiany umowy spółki, a także na dzień likwidacji działalności. W przypadku zawiadomienia naczelnika urzędu skarbowego o likwidacji działalności gospodarczej, podatnicy są obowiązani objąć spisem z natury również rzeczowe składniki majątku związane z wykonywaną działalnością, niebędące środkami trwałymi, zaliczane do wyposażenia.
Według art. 20 ust. 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, spis z natury powinien zawierać co najmniej następujące dane: nazwisko i imię właściciela zakładu (nazwę firmy), datę sporządzenia spisu, numer kolejny pozycji arkusza spisu z natury, szczegółowe określenie towaru i innych składników wymienionych w art. 20 ust. 1, jednostkę miary, ilość stwierdzoną w czasie spisu, cenę w złotych i groszach za jednostkę miary, wartość wynikającą z przemnożenia ilości towaru przez jego cenę jednostkową. Oprócz tego powinien też zawierać łączną wartość spisu z natury oraz klauzulę „Spis zakończono na pozycji...”, a także podpisy osób sporządzających spis oraz podpis właściciela zakładu (wspólników).
Wycena majątku
Według natomiast art. 20 ust. 3 ustawy, podatnik wycenia towary i inne składniki majątku objęte spisem z natury według cen zakupu albo według cen rynkowych z dnia sporządzenia spisu, jeżeli są one niższe od cen zakupu, a także gdy nie jest możliwe ustalenie ceny zakupu. Przez cenę zakupu rozumie się tę, którą nabywca płaci za zakupione składniki majątku, pomniejszoną o podatek od towarów i usług, podlegający odliczeniu zgodnie z odrębnymi przepisami, a przy imporcie – powiększoną o należne cło i podatek akcyzowy, opłaty wyrównawcze oraz opłaty celne dodatkowe, zaś w przypadku otrzymania składnika majątku w drodze darowizny lub spadku – wartość odpowiadającą cenie zakupu takiego samego lub podobnego składnika.
WARTO WIEDZIEĆ
Jeżeli do 20 stycznia roku podatkowego podatnik nie zgłosił likwidacji działalności gospodarczej lub nie dokonał wyboru innej formy opodatkowania, uważa się, że nadal prowadzi działalność opodatkowaną w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.
Ważny termin
Podatnik jest zobowiązany dokonać wyceny najpóźniej w terminie 14 dni od dnia zakończenia spisu z natury. Wynika to z art. 20 ust. 4 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.
Warto przy okazji przypomnieć o tym, jaki wymóg przewidziano w art. 20 ust. 5 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Zgodnie z tymi przepisami, podatnik jest zobowiązany wpisać do ewidencji spis z natury według poszczególnych rodzajów jego składników lub w jednej pozycji (sumie), jeżeli na podstawie spisu zostało sporządzone odrębne szczegółowe zestawienie poszczególnych jego składników. Zestawienie to powinno być przechowywane łącznie z ewidencją.
Zgłoś likwidację
Bardzo ważne regulacje związane m.in. z likwidacją działalności znajdują się w art. 9 ust. 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym. Według tych przepisów, pisemne oświadczenie o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych za dany rok podatkowy podatnik składa naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu według miejsca zamieszkania podatnika nie później niż do 20 stycznia roku podatkowego. Natomiast podatnik rozpoczynający działalność gospodarczą w trakcie roku podatkowego musi to zrobić do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia działalności, nie później jednak niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu.
Jeżeli do 20 stycznia roku podatkowego podatnik nie zgłosił likwidacji działalności gospodarczej lub nie dokonał wyboru innej formy opodatkowania, uważa się, że nadal prowadzi działalność opodatkowaną w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.
Krzysztof Tomaszewski