Bardzo dobrze, że ustawodawca wprowadził możliwość kontaktowania się z urzędami drogą elektroniczną, aczkolwiek można wskazać kilka potencjalnych problemów. Nie widzę większych trudności związanych z samym przepisem o doręczaniu przez urząd pism za pomocą środków komunikacji elektronicznej, chociaż oczywiście trzeba poczekać na rozporządzenie ministra do spraw informatyzacji, który określi warunki takiego doręczania, czyli np. formy, w jakiej strona ma wyrazić zgodę na takie doręczenie.
Wątpliwości będą się natomiast wiązały z przepisem o potwierdzeniu doręczenia. Nie wiadomo, czy chodzi o potwierdzenie dostarczenia informacji na serwer obsługujący komputer obywatela (co wcale nie oznacza, że wiadomość do niego dotarła), czy o potwierdzenie przeczytania wiadomości. Potwierdzenie otrzymania pisma nie jest wysyłane automatycznie – to odbiorca decyduje, czy i kiedy potwierdzi otrzymanie pisma. Z tego przepisu nie wynika więc, jaką datę należy uznać za datę doręczenia. Ponadto przez długi czas będzie problem z wnoszeniem podań drogą elektroniczną. Wynika to z wymogu opatrzenia ich bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu, a to oznacza koszty dla obywatela.
W naszym województwie możliwe jest inicjowanie i realizacja spraw administracyjnych on-line, z zachowaniem bezpiecznego przepływu danych oraz z wykorzystaniem kwalifikowanego podpisu elektronicznego, czyli wysyłanie pism za pomocą formularzy procedur urzędowych zamieszczonych na stronach www – Cyfrowy Urząd Wrota Małopolski zgodnie z obowiązującym prawem.
Procedury te zostały wdrożone w 39 podmiotach administracji publicznej. Za pomocą internetu możliwe jest dokonanie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej, wydawanie zaświadczeń dotyczących poszukiwanych przedsiębiorców, wydanie zezwolenia na regularny przewóz osób w transporcie krajowym, wydanie dziennika budowy, zawiadomienie o zbyciu pojazdu, uzyskanie stopnia nauczyciela. 280 podmiotów w naszym regionie wykorzystuje co najmniej jedną procedurę on-line – sprawdzanie stanu sprawy publicznej. Zauważamy, że Cyfrowy Urząd cieszy się dużym powodzeniem. Internauci chętnie korzystają z opisów realizacji interesujących ich spraw, pobierają druki wniosków i realizują sprawy dzięki udostępnionym mechanizmom.
Podstawowym celem ustawy jest skoordynowanie funkcjonowania systemów stosowanych przez różne podmioty publiczne, aby mogły ze sobą współdziałać.
Ustawa ta leżała w Sejmie dość długo, a przyjęto ją w pośpiechu, tuż przed końcem kadencji Sejmu. Będą ją jednak czekały poważne zmiany związane z nowymi koncepcjami celów i zasad informatyzacji administracji. Równocześnie konieczne jest znowelizowanie ustawy o podpisie elektronicznym oraz rozporządzenia dotyczącego opłaty skarbowej polegającej na ułatwieniu wnoszenia opłaty drogą elektroniczną. Bez względu na te trudności, wiele urzędów umożliwia swoim „petentom” przesyłanie podań i uzyskiwanie informacji urzędowych. Można to traktować jako zdobywanie doświadczeń i poszukiwanie najlepszych rozwiązań.
Katarzyna Rychter