30 czerwca br. – na skutek wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 3 listopada 2004 r. – utraciło moc kilka znaczących przepisów ustawy z 28 października 2002 r. o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary (Dz.U. nr 197, poz. 1661 z późn. zm.), uznanych przez Trybunał za niekonstytucyjne. Głównym celem nowelizacji ustawy było zatem wprowadzenie regulacji, które byłyby zgodne z ustawą zasadniczą.
Sejm przyjął poprawkę Senatu przewidującą, że podmiot zbiorowy podlegać będzie odpowiedzialności, jeżeli fakt popełnienia przez osobę fizyczną (np. pracownika) czynu zabronionego (np. przestępstwa płatnej protekcji, przeciwko obrotowi gospodarczemu) został potwierdzony prawomocnym wyrokiem skazującym tę osobę, wyrokiem warunkowo umarzającym wobec niej postępowanie karne albo postępowanie w sprawie o przestępstwo skarbowe, orzeczeniem o udzielenie tej osobie zezwolenia na dobrowolne poddanie się odpowiedzialności albo orzeczeniem sądu o umorzeniu przeciwko niej postępowania z powodu okoliczności wyłączającej ukaranie sprawcy. Przypomnijmy, że podmiot zbiorowy będzie ponosił odpowiedzialność wówczas, gdy czyn osoby fizycznej przyniósł jemu korzyść, choćby niemajątkową.
Minimalna kara, jaką można będzie nałożyć na podmiot zbiorowy, to 1000 zł, maksymalna – 20 mln zł. Kara pieniężna nie będzie mogła przekroczyć 10 proc. przychodu w roku obrotowym, w którym popełniono czyn zabroniony.
Aneta Mościcka