Tylko w dwóch krajach Unii Europejskiej bezrobocie przekracza 15 proc. - w Polsce i na Słowacji.
Jednak już niedługo w tej niechlubnej statystyce możemy zostać sami. Wskaźnik bezrobocia u naszego południowego sąsiada szybko maleje – jeszcze rok temu był bliski 19 proc., dziś wynosi 16,2 proc. Czy słowackie doświadczenia powinny być dla Polski lekcją?
Według najnowszych danych unijnego biura statystycznego Eurostat bezrobocie (wskaźnik ten oparty jest na badaniach ankietowych, metodologia ta – podobna do BAEL – jest zalecana przez Międzynarodową Organizację Pracy i umożliwia porównywanie wyników w wielu krajach) na koniec lutego wynosiło w Polsce 18,1 proc. Na koniec kwietnia ub.r. – czyli rok wcześniej – wskaźnik ten wynosił 19 proc. Mimo więc stosunkowo szybkiego tempa rozwoju naszej gospodarki (PKB wzrosło w ubiegłym roku o 5,3 proc.) bezrobocie spada w wolnym tempie.
Inaczej jest na Słowacji. Tam wskaźnik bezrobocia obliczany przez Eurostat jeszcze rok temu (koniec kwietnia) wynosił niemal tyle samo co w Polsce – 18,7 proc. Jednak już na koniec lutego br. spadł do 16,2 proc., co oznacza jego redukcję o 2,5 pkt proc. Podobnie jest z bezrobociem rejestrowanym, gdzie bierze się pod uwagę liczbę osób bezrobotnych zarejestrowanych według wewnętrznych przepisów danego kraju. Jak podaje słowackie ministerstwo pracy, spraw socjalnych i rodziny, wskaźnik bezrobocia rejestrowanego wyniósł w lutym br. 13,08 proc., podczas gdy na koniec stycznia ub.r. wynosił 16,6 proc. (spadek o prawie 3,6 pkt proc.).
Jako jedną z głównych przyczyn takiego stanu rzeczy należy wymienić reformę podatkową, jaką od 1 stycznia 2004 r. wprowadziła Słowacja. Wszystkie podatki (odpowiednik polskiego VAT, PIT i CIT) wynoszą tam od początku 2004 r. 19 proc. Ten liniowy podatek zastąpił 5 stawek podatku od osób fizycznych (10, 20, 28, 35 i 38 proc.), dwie stawki podatku VAT (20 i 14 proc.) oraz 25-proc. podatek od firm. W efekcie – jak czytamy w opracowaniu słowackiego ministerstwa finansów – firmy, kompanie, miejscowi i zagraniczni eksperci uznają, że słowacka reforma stworzyła jeden z najbardziej konkurencyjnych systemów podatkowych w krajach Unii Europejskiej i OECD. Autorzy podkreślają, że reforma podatkowa została skoordynowana z reformami dotyczącymi systemu socjalnego, emerytalnego i zdrowotnego. Zlikwidowano np. zasiłek rodzinny, a w zamian wprowadzono nową formę celowego socjalnego świadczenia, które gwarantuje sprawiedliwszą dystrybucję pomocy, kierowaną zwłaszcza dla rodzin z dziećmi o niskich dochodach.
Reformy pozwoliły obniżyć koszty pracy oraz koszty działalności firm, co skutkuje napływem zagranicznych inwestycji. Jak szacuje słowacki urząd zajmujący się ich obsługą (SARIO), bezpośrednie inwestycje na Słowacji, w której żyje 5,4 mln osób, wyniosą w 2004 r. ponad 11 mld dolarów. Dla porównania w Polsce z ponad 38 mln mieszkańcami wyniosą niespełna 4,9 mld euro.
To wszystko powoduje, że bezrobocie u naszego południowego sąsiada spada w ostatnim czasie w zawrotnym tempie – 0,3 pkt proc. miesięcznie, czyli ponad 3,5 proc. rocznie.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.Bartosz Marczuk