Podmiot, który zaprzestał prowadzenia działalności gospodarczej, lecz nadal płaci czynsz oraz opłaty związane z pomieszczeniem służącym uprzednio wykonywaniu tej działalności, jest uważany za podatnika i może odliczyć VAT naliczony od poniesionych w ten sposób wydatków - orzekł Europejski Trybunał Sprawiedliwości.
Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym został złożony w ramach sporu toczącego się między duńską spółką komandytową, która to spółka odliczała podatek od wartości dodanej, a duńskim ministrem podatków i akcyzy. Podatek ten został spółce zwrócony w okresie, kiedy nie prowadziła ona faktycznej działalności, ale nadal płaciła czynsz przez 5 lat do momentu wygaśnięcia umowy najmu. Spółka chciała rozwiązać umowę, czemu sprzeciwił się wynajmujący, powołując się na brak w umowie klauzuli przewidującej możliwość jej wypowiedzenia lub rozwiązania przed upływem okresu najmu. Spółka w okresie odliczania podatku była nadal zarejestrowana w rejestrze VAT, chociaż nie wykonywała już działalności i korzystała z prawa do odliczenia podatku naliczonego, zapłaconego od wydatków związanych z tym najmem, to znaczy czynszu, jak również od opłat za ogrzewanie, elektryczność oraz telefon. Ze względu na to, że spółka nie prowadziła działalności i nie było żadnego podatku należnego do zadeklarowania, na jej rzecz następowały zwroty netto.
Wyrokiem C 32/03 z 3 marca 2005 r. ETS orzekł, że art. 4 ust. 1-3 szóstej dyrektywy Rady z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych – wspólny system podatku od wartości dodanej (77/388/EWG) należy interpretować w ten sposób, że podmiot, który zaprzestał prowadzenia działalności gospodarczej, lecz nadal płaci czynsz oraz opłaty związane z pomieszczeniem służącym uprzednio wykonywaniu tej działalności, ponieważ umowa najmu zawiera klauzulę uniemożliwiającą jej wypowiedzenie, jest uważany za podatnika w rozumieniu tego artykułu i może odliczyć VAT naliczony od poniesionych w ten sposób wydatków, jeśli istnieje bezpośredni i ścisły związek między dokonanymi płatnościami a działalnością gospodarczą oraz stwierdzony zostanie brak nieuczciwego zamiaru bądź nadużycia.
Bogdan Świąder