Pracownicy zazwyczaj skarżą się do inspektorów pracy na nieprzestrzeganie przez pracodawcę przepisów dotyczących wynagrodzeń za pracę, czasu pracy oraz nawiązania i rozwiązania stosunku pracy. Zjawisko mobbingu sygnalizują przy okazji - mówiono o tym podczas wczorajszego posiedzenia Rady Ochrony Pracy.
W ub.r. do Państwowej Inspekcji Pracy wpłynęło 395 skarg na mobbing w miejscu pracy. Ponad połowa z nich została uznana za bezzasadne. Tylko 31 skarg inspektorzy uznali za w pełni uzasadnione. Z kolei w sprawie 76 skarg zebrany przez inspektorów materiał dowodowy nie pozwalał na jednoznaczne wykazanie mobbingu, co spowodowało konieczność rozpoznania tych spraw na drodze postępowania sądowego.
Pracownicy – jak podkreśla inspekcja – sygnalizując zjawisko mobbingu, często posługują się terminem „dyskryminacja”, i na odwrót. Zdarza się też, że osoby skarżące rozciągają zjawisko mobbingu na inne nieprawidłowości występujące w miejscu pracy, np. łamanie przepisów o czasie pracy przez zatrudnianie ponad normy czasu pracy.
Pracownicy skarżą się także na dyskryminowanie w stosunkach pracy. W ub.r. do PIP wpłynęły 94 skargi w tej sprawie, 20 z nich inspektorzy uznali za zasadne. Zawarte w skargach zarzuty dotyczące nierównego traktowania pracowników najczęściej dotyczyły dyskryminacji ze względu na wiek, stan zdrowia i niepełnosprawność, wymiar czasu pracy, przynależność związkową, a w mniejszym stopniu – ze względu na płeć. Do najczęstszych przejawów dyskryminacji w ocenie skarżących należą: wysokość wynagrodzenia, pomijanie przy awansowaniu czy typowaniu do udziału w szkoleniach podnoszących kwalifikacje zawodowe.
Inspektorzy pracy, jak podkreślano podczas posiedzenia ROP, mają ograniczone kompetencje dotyczące zwalczania dyskryminacji i mobbingu. Ocena tego, czy wystąpiła w danej sytuacji dyskryminacja, czy też mobbing, należy do sądu. Inspektorzy nie mogą więc stosować sankcji przewidzianych w przepisach o wykroczeniach przeciwko prawom pracowników ani wydawać decyzji administracyjnych.
Mogą jedynie stosować wystąpienia pokontrolne, w których m.in. pouczają pracodawców o obowiązku udostępnienia pracownikom tekstu przepisów dotyczących równego traktowania w zatrudnieniu.