Przepisy pozwalające na obniżanie wynagrodzeń do 80 i 90 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę osobom, które nie osiągnęły łącznego okresu zatrudnienia wynoszącego 2 lata, są zgodne z Konstytucją RP - orzekł wczoraj Trybunał Konstytucyjny.
W okresie od 1 stycznia 2003 r. do 31 grudnia 2005 r. zgodnie z przepisami ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, osoby z łącznym stażu zatrudnienia poniżej 2 lat mają zagwarantowane prawo do wynagrodzenia nie niższego niż 80 proc. wysokości minimalnego wynagrodzenia w pierwszym roku pracy oraz 90 proc. wysokości tego wynagrodzenia w drugim roku pracy. Zdaniem Komisji Krajowej NSZZ Solidarność zróżnicowanie uprawnień do minimalnego wynagrodzenia w oparciu o staż pracy narusza zasadę równości wobec prawa wyrażoną w art. 32 ust. 1 Konstytucji RP.
Pełnomocnik związku dopuścił jednak różnicowanie wysokości minimalnego wynagrodzenia od rozwoju gospodarczego i kosztów utrzymania w różnych regionach naszego kraju. Ponadto związkowcy uważają, iż niedopuszczalne i sprzeczne z konstytucyjną zasadą sprawiedliwości społecznej art. 2 (Konstytucji RP) jest różnicowanie praw obywatelskich na poziomie ich minimum. Z tych powodów do Trybunału Konstytucyjnego trafił wniosek o zbadanie zgodności z konstytucją art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. nr 200, poz. 1679). Przedstawiciel ustawodawcy argumentował, iż dzięki takiemu różnicowaniu osoby wchodzące na rynek pracy w latach 2003-2005 mają większe szanse na znalezienie zatrudnienia, co jest elementem pewnej strategii prowadzonej przez rząd i zarazem zapisanego w art. 65 ust. 5 Konstytucji RP obowiązku walki z bezrobociem.
Zdaniem Trybunału rozwiązanie dopuszczające różnicowanie wysokości minimalnego wynagrodzenia na podstawie stażu pracy jest zgodne z ustawą zasadniczą. Dotychczasowa linia orzecznictwa TK jasno określiła kryteria, które dopuszczają odstępstwa od nakazu równego traktowania podmiotów podobnych. Kryteria te muszą pozostawać w bezpośrednim związku z celem i zasadniczą treścią przepisów; waga interesu, któremu ma służyć różnicowanie sytuacji adresatów normy, musi pozostawać w odpowiedniej proporcji do wagi interesów, które zostaną naruszone w wyniku nierównego traktowania; pozostawać w jakimś związku z innymi wartościami, zasadami konstytucyjnymi, uzasadniającymi odmienne traktowanie podmiotów podobnych.
Wszystkie te kryteria zostały w tym przypadku spełnione i nie może być mowy o niekonstytucyjności art. 6 ust. 2 ustawy o minimalnym wynagrodzeniu. Dobór kryteriów różnicujących wysokość minimalnego wynagrodzenia nie jest przypadkowy. Możliwość wynagradzania na konkurencyjnych warunkach osób bez stażu i doświadczenia zawodowego niewątpliwie zwiększa ich szanse na rynku pracy. Poza tym kryterium stażu pracy w sferze kształtowania stosunku pracy ma bardzo duże i utrwalone znaczenie, np. wymiar urlopu, wysokość odszkodowania przy zwolnieniach grupowych.
Ustawodawca, różnicując wysokość minimalnego wynagrodzenia, nie naruszył zasady sprawiedliwości społecznej, gdyż dzięki przyjętym rozwiązaniom starał się stworzyć warunki dostępu do podstawowej wartości, jaką jest praca.