Pełnomocnictwo procesowe o charakterze ogólnym umożliwia prowadzenie wszystkich spraw w imieniu danej osoby, a szczególne jedynie do prowadzenia poszczególnych spraw. Możliwe do wystąpienia jest także pełnomocnictwo do dokonania konkretnej czynności procesowej np. złożenia apelacji przez adwokata.
W postępowaniu cywilnym pełnomocnikiem procesowym mogą być następujące podmioty:
- rodzina powoda (pozwanego), w tym małżonek, rodzice, rodzeństwo, zstępni – jedynie dzieci (również przysposobione), ale nie wnuki;
- współuczestnik sporu;
- zarządca majątku lub osoba sprawująca zarząd interesami strony;
- osoba, która pozostaje ze stroną w stałym stosunku zlecenia, ale tylko wtedy, gdy przedmiot sprawy wchodzi w zakres tego zlecenia;
- pracownik (jedynie jako pełnomocnik osoby prawnej lub przedsiębiorcy).
Wśród pełnomocników profesjonalnych wskazuje się adwokata oraz radcę prawnego.
Zobacz: Pobierz wzór pełnomocnictwa procesowego
W postępowaniu sądowo - administracyjnym pełnomocnikiem strony może być:
- adwokat,
- radca prawny,
- inny skarżący lub uczestnik postępowania,
- rodzice strony,
- małżonek strony,
- rodzeństwo strony,
- zstępni strony,
- osoby pozostające ze stroną w stosunku przysposobienia.
Wyjątkowo pełnomocnikami mogą być również osoby o określonych uprawnieniach, o ile dopuszczają taką możliwość przepisy szczególne. Przykładowo będzie to doradca podatkowy (sprawy dotyczące obowiązków podatkowych) lub rzecznik patentowy (sprawy dotyczące własności przemysłowej).
Do udzielenia pełnomocnictwa procesowego uprawniona jest również osoba prawna lub zarząd spółki partnerskiej, świadczący pomoc prawną przedsiębiorcy, osobie prawnej lub innej jednostce organizacyjnej. Udzielenie pełnomocnictwa może nastąpić tylko w imieniu podmiotu, na rzecz którego świadczona jest pomoc prawna i tylko wtedy, gdy osoba lub zarząd zostały do udzielenia tego pełnomocnictwa przez podmiot upoważnione. Pełnomocnikiem takim może zostać jedynie adwokat lub radca prawny.
Polecamy serwis Przedsiębiorca w sądzie
Obok pełnomocnictwa procesowego cywilnoprawnego występuje także pełnomocnictwo procesowe administracyjne. Zgodnie z kodeksem postępowania administracyjnego organ administracji publicznej może w formie pisemnej upoważniać pracowników kierowanej jednostki organizacyjnej do załatwiania spraw w jego imieniu w ustalonym zakresie, a w szczególności do wydawania decyzji administracyjnych, postanowień i zaświadczeń. Pełnomocnictwo to nie jest tożsame z pełnomocnictwem cywilnoprawnym z uwagi na element delegacji uprawnień wynikających z przepisów materialnego prawa administracyjnego, z pominięciem dokonywania czynności prawnych w imieniu reprezentowanego.