Członek zarządu jest powoływany i odwoływany uchwałą wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej (art. 201 § 4 Kodeksu spółek handlowych). Powołanie tworzy tzw. stosunek organizacyjny, charakteryzujący się tym, że pomimo stworzenia więzi prawnej pomiędzy stronami nie powoduje on w konsekwencji nawiązania stosunku pracy lub stosunku cywilnego. Poprzez samo powołanie uchwałą wspólników członka zarządu spółki prawa handlowego nie staje się on pracownikiem, zleceniobiorcą czy osobą prowadzącą działalność pozarolniczą. Potwierdzono to m.in. w wyroku Sądu Najwyższego z 26 listopada 2014 r. (sygn. akt II PK 162/13). To, czy omawiany stosunek organizacyjny będzie wyłączną podstawą wykonywania obowiązków członków zarządu oraz czy będzie on odpłatny, zależy od woli stron.
Rozliczenie wynagrodzenia członka zarządu
Wynagrodzenie wypłacane członkowi zarządu pracującemu jedynie w ramach powołania przez upoważniony do tego organ nie stanowi podstawy wymiaru składek ZUS. Wynika to z faktu, że akt powołania dokonany na mocy postanowień Kodeksu spółek handlowych nie jest wymieniony w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych jako tytuł do objęcia ubezpieczeniami ZUS. Takie stanowisko zajął ZUS np. w interpretacjach z 20 lutego 2015 r. (sygn. DI/100000/43/175/2015) oraz z 28 września 2016 r. (sygn. DI/100000/43/858/2016).
Powołanie członka zarządu uchwałą wspólników nie stanowi również tytułu do ubezpieczenia zdrowotnego. Znajduje to potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych Narodowego Funduszu Zdrowia, który przykładowo w decyzji nr 07/07/I/2014 opublikowanej na stronie internetowej www.nfz.gov.pl 17 marca 2015 r. wskazał, iż: brak jest podstaw do podlegania obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu przez członka zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością pełniącego tę funkcję jedynie na podstawie uchwały zgromadzenia wspólników spółki.
Te same reguły obowiązują w przypadku, gdy osoba pełniąca funkcję członka zarządu wyłącznie na podstawie aktu powołania jest jednocześnie pracownikiem spółki, przy czym zakres czynności członka zarządu nie pokrywa się z obowiązkami wynikającymi z umowy o pracę. Tak wskazał ZUS w interpretacji indywidualnej z 30 kwietnia 2014 r. (sygn. WPI/200000/43/467/2014).
Przeczytaj w INFORLEX.PL Biznes cały artykuł: Jak rozliczać wynagrodzenia członków zarządu spółki z o.o. powołanych uchwałą wspólników
W artykule przedstawiono również przykładowy wzór uchwały ustanawiającej wynagrodzenie dla członków zarządu.