Zgodnie z art. 63 § 2 kodeksu spółek handlowych jeżeli ważny powód zachodzi po stronie jednego ze wspólników, sąd może na wniosek pozostałych wspólników orzec o wyłączeniu tego wspólnika ze spółki. Zatem jeżeli ważny powód przemawiający za rozwiązaniem spółki jawnej ewidentnie dotyczy tylko jednego wspólnika, ustawodawca dopuścił możliwość, zamiast rozwiązania spółki, sądowego wyłączenia wspólnika jeżeli to po stronie tego wspólnika zachodzi ważny powód.
Kiedy można żądać wyłączenia wspólnika?
Wyłączenie wspólnika możliwe jest jeżeli okoliczności leżące po stronie tego wspólnika uniemożliwiają, albo poważnie utrudniają dalszą działalność spółki, lub też powodują niecelowym lub bezprzedmiotowym dalsze istnienie spółki. Dodatkowo żądanie wyłączenia wspólnika jest możliwe gdy w skład spółki jawnej wchodzi co najmniej trzech wspólników. W spółkach dwuosobowych wyłączenie jednego wspólnika oznaczałoby bowiem rozwiązanie spółki ponieważ nie jest dopuszczalne istnienie jednoosobowej spółki jawnej.
Przeczytaj: Kiedy wspólnik spółki jawnej może żądać rozwiązania spółki?
Przyczyny uzasadniające złożenie pozwu o wyłączenie wspólnika
Nie ulega wątpliwości, że do przyczyn uzasadniających wystąpienie do sądu z żądaniem wyłączenia wspólnika zaliczyć można wszelkie zachowania wspólnika wpływające na szkodę spółki. Przyczynami takimi mogą być:
- naruszenie przez wspólnika zakazu konkurencji (z pewnością okoliczność taką łatwiej będzie udowodnić jeżeli przeciwko wspólnikowi wydany został wyrok o naprawienie szkody wyrządzonej spółce i wydanie korzyści, jakie osiągnął wspólnik naruszający zakaz konkurencji, niemniej brak takiego wyroku nie stoi na przeszkodzie aby wystąpić z powództwem o wyłączenie wspólnika z z tego powodu);
- popełnienie przez wspólnika przestępstwa;
- długotrwała choroba wspólnika uniemożliwiająca zajmowanie się interesami spółki.
Polecamy: Prawo autorskie
Gdzie należy złożyć pozew?
Pozew o wyłączenie wspólnika z ważnych powodów należy złożyć do sądu gospodarczego właściwego według siedziby spółki. Pozwanym jest wspólnik, który ma być wyłączony, z kolei powodami są wszyscy pozostali wspólnicy. W pozwie należy wnieść o wyłączenie wspólnika a w uzasadnieniu wskazać powody uzasadniające jego wyłączenie a także przedstawić dowody na tę okoliczność.
Spółka jawna w skład w której wchodzi sześciu wspólników nie jest w stanie prowadzić działalności ze względu na długotrwały spór, który powstał pomiędzy wspólnikami. Większość wspólników chciałaby kontynuować działalność prowadzoną przez spółkę, ale z uwagi na obstrukcyjne zachowania jednego ze wspólników w praktyce jest nie jest to możliwe. Czy w takim przypadku można żądać wyłączenia ze spółki tego wspólnika?
Tak. W myśl artykuł 63 § 2 kodeksu spółek handlowych jeżeli ważny powód zachodzi po stronie jednego ze wspólników, sąd może na wniosek pozostałych wspólników orzec o wyłączeniu tego wspólnika ze spółki. Przepis ten ma na celu umożliwienie utrzymania spółki w przypadku, jeśli ważny powód jej rozwiązania zachodzi w osobie jednego ze wspólników, a nie dotyczy pozostałych wspólników. Jeżeli okoliczność ta zostanie udowodniona sąd orzeknie o wyłączeniu wspólnika ze spółki, a spółka będzie trwała dalej.