Uprawnienie wspólników spółki jawnej
Uprawnienia przysługujące wspólnikowi w związku z udziałem w spółce można podzielić na dwie kategorie:
- uprawnienia o charakterze organizacyjnym (prawo prowadzenia spraw spółki, prawo reprezentacji, prawo do informacji o sprawach spółki) oraz
- uprawnienia o charakterze majątkowym (prawo do zysku, prawo do udziału likwidacyjnego).
Przeczytaj również: Jakich wierzytelności wspólnik spółki jawnej nie będzie mógł potrącić?
Możliwość przeniesienia ogółu praw i obowiązków
Obecnie obowiązujące przepisy kodeksu spółek handlowych dopuszczają możliwość obrotu prawami i obowiązkami wspólników spółek osobowych (do których zalicza się również spółka jawna). Jedynym koniecznym warunkiem dokonania takiego obrotu jest to aby możliwość taką (obrotu prawami i obowiązkami wspólników spółki jawnej) przewidywała sama umowa spółki. Zgodnie bowiem z art. 10 § 1 kodeksu spółek handlowych ogół praw i obowiązków wspólnika spółki osobowej może być przeniesiony na inną osobę tylko wówczas, gdy umowa spółki tak stanowi. Dodatkowo do skutecznego przeniesienia ogółu praw i obowiązków wspólnika konieczna jest pisemna zgoda wszystkich pozostałych wspólników (art. 10 § 2 kodeksu spółek handlowych). Jednak i w tym przypadku umowa spółki może stanowić inaczej np. poprzez wprowadzenie zapisu, że na przeniesienia praw i obowiązków przysługujących wspólnikom wystarczająca jest zgoda większości pozostałych wspólników.
Przeniesienie praw i obowiązków wspólnika spółki jawnej będzie możliwe tylko gdy przewiduje to umowa spółki. Wówczas do ich przeniesienia potrzebna będzie pisemna zgoda wszystkich pozostałych wspólników o ile umowa nie stanowi inaczej. Jednak nie będzie możliwe zbycie takich praw, które byłoby sprzeczne z "naturą” spółki jawnej, w szczególności uprawnień organizacyjnych.
Przeniesienie konkretnego uprawnienia
Przeniesienia ogółu praw i obowiązków wspólnika spółki jawnej, na inną osobę, będzie możliwe jeżeli przewiduje taką możliwość umowa spółki. Zatem to umowa spółki powinna dokładnie określać jakie uprawnienia i obowiązki przysługujące wspólnikowi będzie można zbyć. Jeżeli umowa spółki nie zabrania zbycia konkretnych praw wynikających ze stosunku spółki, wówczas ich zbycie będzie możliwe przy uwzględnieniu granic wyznaczonych zasadą swobody zawierania umów a także przepisów określających dopuszczalności przelewu praw. Przepis art. 55 kodeksu spółek handlowych przewiduje możliwość przeniesienia poszczególnych praw z tytułu uczestnictwa w spółce określając, że w takim przypadku tj. jeżeli wspólnik zawrze inną umowę spółki lub przeniesie na osobę trzecią niektóre prawa z tytułu uczestnictwa w spółce, wówczas ani jego wspólnik, ani następca prawny nie stają się wspólnikami spółki jawnej, a w szczególności nie służy im uprawnienie do zasięgania informacji o stanie majątku i interesów tej spółki. Zatem osoba, która nabyła od wspólnika niektóre prawa z tytułu uczestnictwa w spółce nie będzie miała uprawnienia do zasięgania informacji o stanie majątku i interesów tej spółki.
Polecamy serwis Mała firma
Wspólnik spółki jawnej, zgodnie z przewidzianymi w umowie spółki zapisami zbył Adamowi Nowakowi niektóre prawa z tytułu uczestnictwa w spółce. Czy Adam Nowak stał się wspólnikiem spółki i ma prawo do zasięgania informacji o stanie majątku i interesów spółki? Nie. W myśl art. 55 kodeksu spółek handlowych jeżeli wspólnik zawrze inną umowę spółki lub przeniesie na osobę trzecią niektóre prawa z tytułu uczestnictwa w spółce, wówczas ani jego wspólnik, ani następca prawny nie stają się wspólnikami spółki jawnej, a w szczególności nie służy im uprawnienie do zasięgania informacji o stanie majątku i interesów tej spółki.