Dlaczego spółka cywilna może być pracodawcą?
Spółka cywilna nie jest przedsiębiorcą ani nie posiada osobowości prawnej, a zamiast niej w rejestrach funkcjonują jej wspólnicy. Nie stoi to jednak na przeszkodzie, by spółka występowała w charakterze pracodawcy, a pogląd ten potwierdza Kodeks pracy, który od pracodawcy wymaga jedynie istnienia jako jednostka organizacyjna. Również Sąd Najwyższy w wyroku o sygnaturze II UKN 507/98 wypowiedział się pozytywnie na temat zatrudniania przez spółkę pracowników.
Dziedziczenie w spółce cywilnej
Kogo dotyczy zatrudnienie?
Spółka cywilna może w nieograniczonym zakresie zatrudniać pracowników. Specjalną kategorią pracownika w tym przypadku będzie jednak wspólnik, którego stosunek pracy podlega rygorom ze względu na jego szczególny status w umowie spółki. Istotnym elementem stosunku pracy jest podporządkowanie pracownika pracodawcy, stąd wspólnik nie może pełnić jednocześnie obu tych funkcji. Nie oznacza to jednak, że zatrudnienie wspólnika jest w ogóle niemożliwe.
By zatrudnić wspólnika w spółce, należy jasno oddzielić obowiązki związane z prowadzeniem spraw spółki, jej reprezentacją i pozostałe, techniczne czynności, zwykle wymagające specjalistycznego wykształcenia lub umiejętności. W wyniku takiego podziału tworzy się dwa stanowiska, a także dwie umowy – jedna jest umową spółki cywilnej dotyczącą osiągania przez wspólników danego celu ekonomicznego, druga jest klasyczną umową o pracę, gdzie wspólnik podlega innemu przełożonemu.
Obowiązki muszą zostać rozgraniczone realnie, a nie jedynie pozornie. Podobnie niemożliwym jest w ramach umowy o pracę nałożenie obowiązku świadczeń, które odpowiadać będą wniesieniu wkładu w majątek spółki.
Porozmawiaj o tym na naszym FORUM!
Sąd pracy
Z tytułu umowy o pracę, wspólnik może także zgłaszać swoje roszczenia przeciwko spółce do sądu pracy. Mimo braku osobowości prawnej, spółka występująca jako pracodawca ma jednak pełną zdolność sądową i procesową, jak stanowi Kodeks postępowania cywilnego. Sąd Najwyższy stwierdził, że w takiej sytuacji pozywać należy zarówno spółkę cywilną, jak i wszystkich jej wspólników.
Jak pozwać pracodawcę do sądu pracy?
Koszta pracy wspólnika
Wynagrodzenie otrzymywane z tytułu stosunku pracy jest zupełnie niezależne od zysków wypracowywanych w ramach bycia wspólnikiem spółki cywilnej, stąd obowiązek odprowadzania składek za wspólnika będącego jednocześnie pracownikiem. Podobnie zwiększy się wysokość płaconego podatku dochodowego przez wspólnika-pracownika. Interpretacja podatkowa jest jednak łaskawa dla pozostałych wspólników, gdyż mają oni prawo do zaliczenia w koszty uzyskania przychodu wynagrodzenia zatrudnionego wspólnika w takim stosunku, w jakim pozostaje ich udział w spółce.