Praca w toku
Opisywane w niniejszym artykule zmiany wejdą w życie najwcześniej w pierwszej połowie 2010 roku (obecnie prace nad nowelizacją są w toku prac Sejmu). Jednak z uwagi na znaczące ułatwienie dla procedur sądowych warto zwrócić na nie uwagę już teraz.
Obecna sytuacja
W obecnym stanie prawnym jedyną urzędową formą odpisu z KRS (zarówno wypisu z rejestru, jak i dokumentów złożonych do akt) jest forma papierowa opatrzona odpowiednią pieczęcią. Dopuszczalne jest posługiwanie się również elektronicznymi odpisami – natomiast nie mają one charakteru dokumentu urzędowego po ich wydrukowaniu- tym samym skorzystanie z nich w odpowiednich procedurach sądowych czy administracyjnych jest utrudnione. Stąd pozostaje wizyta w sądzie rejestrowym (lub Centralnej Ewidencji) i pozyskanie odpisu „analogowego”- co wiąże się często z dłuższym niż planowaliśmy pobytem (kolejki do kas i do okienka).
Polecamy: Jak uzyskać odpis z KRS
Proponowana zmiana
Ministerstwo sprawiedliwości zakłada zrównanie w randze dokumentów urzędowych również w postaci wydruków dokumentów wydanych w formie elektronicznej. Autentyczność wydruków ma zapewnić odpowiednie zakodowanie w każdym egzemplarzu dokumentu elektronicznego „świadectwa autentyczności”. Z wydruku Sąd będzie mógł z łatwością potwierdzić autentyczność wydruku i informacji w nim zawartych.
Ministerstwo planuje również poszerzenie dostępu on-line do aktualnych informacji zawartych w rejestrze na temat danego podmiotu. De facto, umożliwi to zobaczenie aktualnego odpisu z krs- i to bez opłat. Dane mają być dużo szersze niż w obecnym stanie rzeczy.
Jakie będą skutki zmiany
Wprowadzenie zrównania wydruków dokumentów elektronicznych (a przynajmniej druków KRS) z dokumentem papierowym opatrzonym pieczęciami – pozwoli na rozładowanie kolejek i ułatwi postępowanie sądowe z podmiotami gospodarczymi – zamiast wysyłać pracowników po odpis KRS (czy zatrudniać ku temu pośrednika)- odpis będzie można pobrać na miejscu, wydrukować i załączyć do pisma procesowego.
Pozyskanie e-odpisu do wydruku będzie podlegało opłacie- nie wiadomo jeszcze czy będzie ona innej wysokości niż w przypadku odpisów „analogowych”.
Elektroniczny, darmowy dostęp do wszystkich istotnych danych na temat konkretnego podmiotu, pozwoli w łatwiejszy sposób sprawdzić potencjalnych kontrahentów. Co więcej, jeśli złożą do rejestru dokumenty (np. sprawozdanie finansowe) w formie elektronicznej (co już jest możliwe) – będzie można uzyskać do nich również darmowy wgląd.
Innym skutkiem zmian, jest zaoszczędzenie części z astronomicznych kosztów obsługi wydruków krs (ok. 1000 000 zł samych kosztów tonerów i papieru)- choć tu wydaje się że wpływy z opłat są zdecydowanie wyższe (Ministerstwo nie wzięło ich pod uwagę wyliczając koszty obsługi punktów).
Polecamy: Elektroniczne postępowanie upominawcze
Problemy
Najistotniejszą kwestią związaną ze zwiększoną „internetyzacją” rejestru – jest pytanie o to, do czego w ogóle powinny służyć odpisy z rejestru. Skoro każdy może mieć darmowy dostęp do pełnego rejestru – dlaczego sądy czy organy administracji same nie mogą zweryfikować- czy podmiot wpisany jest do rejestru (a nie został np. zlikwidowany) i kto jest uprawniony do jej reprezentacji. Ułatwienie dla przedsiębiorców (i innych uczestników procesu) byłoby większe- nie musieli by w ogóle ponosić kosztów odpisu.
Innym problemem jest kwestia dostępności – system informatyczny, który obsługuje rejestr ma tendencje do „wieszania się”. Zwiększony dostęp do bazy danych może ten problem zwielokrotnić- blokując jednocześnie pracę sądów.
Kolejnym problemem jest skala korzystania z e-odpisów. Pomijając fakt dostępu do internetu (nadal w niektórych miejscach ograniczonym)- pozostaje kwestia opłat. Aby skutecznie i wygodnie opłacić elektroniczny wniosek o odpis z KRS konieczne będzie posiadanie e-konta bankowego. Sprawi to, że przewidywane przez Ministerstwo oszczędności mogą się nie spełnić- z uwagi na to, że wiele osób (podmiotów) nadal będzie opierać się o „analogowe” odpisy- konieczne więc będzie utrzymanie istniejącej infrastruktury jak i nowej platformy on-line.