Ustawa z dnia 10 sierpnia 1997 roku o Krajowym Rejestrze Sądowym (Dz. U. z 2007 r. Nr 168 poz. 1186) w art. 8 wskazuje, iż Krajowy Rejestr Sądowy jest jawny.
Należy wskazać, iż jawność danych umieszczonych w Krajowym Rejestrze Sądowym co do zasady dotyczy wszystkich jego rejestrów. Zainteresowany może więc mieć dostęp do informacji ujawnionych w:
- rejestrze przedsiębiorców
- rejestrze stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz publicznych zakładów opieki zdrowotnej,
- dłużników niewypłacalnych
Jawność należy rozumieć szeroko, dotyczy ona zarówno danych ujawnionych w formie elektronicznej jak i dokumentów złożonych do akt rejestrowych.
Zobacz: Zasada nieusuwalności wpisów w KRS
Dane z Centralnej Informacji Krajowego Rejestru Sądowego
Są to dane wprowadzone przez sąd rejestrowy do systemu informatycznego. Można się z nimi zapoznać przez uzyskanie zaświadczenia, odpisu czy wypisu z Centralnej Informacji Krajowego Rejestru Sądowego. Wnioskodawca nie musi wykazywać interesu prawnego dla uzyskania takiego dokumentu, wystarczy złożyć wypełniony i opłacony wniosek.
Należy przy tym pamiętać, iż co do zasady obowiązuje trwałość wpisów w Krajowym Rejestrze Sądowym, oznacza to iż będziemy mogli uzyskać informacje o podmiotach nawet już wykreślonych z Krajowego Rejestru Sądowego.
Należy dodać, iż z Centralnej Informacji KRS można uzyskać informacje o podmiotach zarejestrowanych na całym terytorium Polski (niezależnie od tego, w jakim miejscu składamy wniosek). Jedyny wyjątek to przeglądanie papierowych akt rejestrowych, które znajdują się w siedzibie sądu prowadzącego rejestr danego podmiotu.
Krajowy Rejestr Sądowy przez Internet
Umożliwiony został wgląd do niektórych danych podmiotów wpisanych do Krajowego Rejestru Sądowego za pomocą wyszukiwarki umieszczonej na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości.
W wyszukiwarce zastosowano podział na:
- pełny rejestr (wyszukiwanie przez podanie: firmy/nazwy, numeru KRS, REGON, NIP)
- podmioty w upadłości (wyszukiwanie przez podanie: firmy/nazwy, numeru KRS, województwa czy powiatu)
- organizacje pożytku publicznego (wyszukiwanie przez podanie: firmy/nazwy, numeru KRS, województwo, powiat, gmina, miasto, przedział okresu w którym podmiot mógł uzyskać status organizacji pożytku publicznego).
Dla podmiotów posiadających bezpieczny podpis elektroniczny istnieje możliwość otrzymywania również drogą elektroniczną poświadczonych odpisów, zaświadczeń czy wyciągów. Podmioty te mogą również składać wnioski drogą elektroniczną.
Zobacz: Czym jest Krajowy Rejestr Sądowy?
Wyszukiwarka umieszczona na stronie ministerstwa sprawiedliwości jest niezwykle pomocna w sytuacji, w której nie znamy numeru KRS danej spółki -a dysponujemy np. jej firmą czy innymi danymi. Dzięki temu nie musimy składać oddzielnego wniosku o wskazanie numeru KRS... w celu uzyskania np. aktualnego odpisu (a co za tym idzie nie musimy uiszczać dodatkowej opłaty).
Możliwość przeglądania akt rejestrowych
Jawność przejawia się również możliwością przeglądania akt rejestrowych w sądzie rejestrowym właściwym dla danego podmiotu. Ustawa o Krajowym Rejestrze Sądowym w art. 10 wskazuje, iż każdy ma prawo przeglądania akt rejestrowych podmiotów wpisanych do Krajowego Rejestru Sądowego, chyba że ustawa stanowi inaczej. W celu przejrzenia akt, należy zadzwonić do odpowiedniego wydziału sądu rejonowego i umówienie się na termin- akta niejednokrotnie trzeba ściągnąć z archiwum. Przeglądanie akt jest bezpłatne.
Jakie dane nie są jawne
Wskazuje się, iż akta dotyczące wpisu do rejestru dłużników niewypłacalnych podmiotu, który uległ wykreśleniu na podstawie art. 59 i 60 ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym nie podlegają ujawnieniu, są dostępne wyłącznie dla podmiotu, którego wpis dotyczył, oraz wierzyciela, na którego wniosek orzeczono o wpisaniu podmiotu.
Przykładowo nie będą podlegać ujawnieniu:
- wpisy w rejestrze dłużników niewypłacalnych, które sąd rejestrowy wykreślił z urzędu jeżeli nastąpiło uchylenie lub zmiana postanowienia, na którego podstawie wpisy były dokonane;
- wpisy w rejestrze dłużników niewypłacalnych, gdy uchylono orzeczenie o ogłoszeniu upadłości, albo na wniosek osoby wpisanej do rejestru dłużników niewypłacalnych, gdy tytuł wykonawczy, który stanowił podstawę wpisu, został prawomocnym orzeczeniem sądu pozbawiony wykonalności;
- wpisy w rejestrze dłużników niewypłacalnych wykreślone z urzędu po upływie 10 lat od dokonania wpisu.
Zobacz serwis: Rejestr przedsiębiorców
Podobnie nie będą podlegały ujawnieniu dokumenty będące podstawą wpisów w dziale czwartym rejestru przedsiębiorców (dotyczącym między innymi zobowiązań czy postępowań upadłościowych i egzekucyjnych) które zostały wykreślone na podstawie art. 46 ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym. Dokumenty te sąd wyłącza z akt rejestrowych przedsiębiorcy i składa w prowadzonym oddzielnie zbiorze dokumentów, który jest dostępny jedynie dla przedsiębiorcy wpisanego w tym rejestrze oraz wierzyciela, na którego wniosek nastąpiło wykreślenie wpisu.