Spółki osobowe posiadają zdolność prawną, zdolność do czynności prawnych oraz bierną i czynną legitymację procesową. Handlowa spółka osobowa może we własnym imieniu nabywać prawa, w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywana. Konsekwencją przyznania spółkom osobowym zdolności prawnej jest posiadanie przez nie własnego majątku.
Spółka osobowa prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą i przysługuje jej status przedsiębiorcy. Powstaje ona z chwilą wpisu w rejestrze.
Majątkiem osobowych spółek handlowych jest wszelkie mienie wniesione jako wkład lub nabyte przez spółkę w czasie jej istnienia. Warto zwrócić uwagę na to, że majątek spółki nie jest majątkiem wspólników. Także wspólników spółki jawnej nie można traktować tak jak wspólników spółki cywilnej współuprawnionych do wspólnego majątku. Zatem w przypadku nabycia np. nieruchomości czy ruchomości ich właścicielem jest spółka osobowa, a nie jej wspólnicy. Spółka może bowiem nabywać prawa w drodze czynności prawnych czy wskutek innych zdarzeń.
1. Status handlowych spółek osobowych dla celów podatkowych i ubezpieczeń społecznych
Handlowa spółka osobowa jest odrębnym od wspólników podatnikiem VAT. Nie jest natomiast podatnikiem podatku dochodowego. Każdy ze wspólników płaci podatek dochodowy od dochodów osiągniętych ze spółki.
Spółki: jawna, partnerska czy komandytowa są odrębnymi płatnikami składek ubezpieczeniowych. Spółka jest płatnikiem składek za pracowników i inne zatrudnione osoby. Natomiast wspólnicy tych spółek są płatnikami składek na własne ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne.
Inaczej wygląda sytuacja w przypadku spółki komandytowo-akcyjnej. Spółka jest płatnikiem składek za pracowników i inne osoby zatrudnione w spółce, natomiast wspólnicy tej spółki nie są płatnikami składek na własne ubezpieczenia. Wynika to z tego, że w myśl ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych nie są oni traktowani jako osoby wykonujące pozarolniczą działalność.
UWAGA!
Zgodnie z zapisami ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólników spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej. Przepis ten nie odnosi się do wspólników spółki komandytowo-akcyjnej. Dlatego nie podlegają oni obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym ani obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu.
2. Handlowa spółka osobowa a pomoc finansowa wspólników
Zdarzają się sytuacje, gdy spółka ma chwilowe trudności finansowe, a wspólnicy chcą wzmocnić spółkę, dokonując wpłat brakujących środków na jej rachunek bankowy. Jak wynika z przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, dokonaną przez wspólników wpłatę środków pieniężnych na rachunek bankowy spółki należy potraktować jako pożyczkę lub wniesienie wkładów wspólników do spółki i opodatkować podatkiem od czynności cywilnoprawnych jak od zmian umowy spółki, tj. w wysokości 0,5%.
Zgodnie z zapisami Kodeksu cywilnego przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.
Należy pamiętać, że umowa pożyczki, której wartość wynosi powyżej 500 zł, powinna być stwierdzona pismem.
Otrzymaną pożyczkę spółka ewidencjonuje w księgach rachunkowych na koncie zespołu 2 „Pozostałe rozrachunki – otrzymane pożyczki” w podziale na poszczególnych pożyczkodawców.
Przeczytaj w INFORLEX.PL Biznes cały artykuł: Rozrachunki z właścicielami w spółkach osobowych
W artykule m.in.: