W praktyce wątpliwości pojawiają się jednak w przypadku tzw. reprezentacji mieszanej, gdy przepisy ustawy lub umowa (statut) przewidują możliwość reprezentowania spółki przez członka zarządu działającego łącznie z prokurentem. Okoliczność zaś, że członek zarządu spółki może działać w jej imieniu tylko łącznie z innym członkiem zarządu albo prokurentem (reprezentacja dwuosobowa), nie oznacza jednocześnie, że osoba, której udzielono prokury samoistnej, jest pozbawiona możliwości skutecznego samodzielnego działania w imieniu spółki lub że osoby, którym udzielono prokury łącznej, nie mogą działać wspólnie w imieniu spółki (bez jednoczesnego współdziałania z nimi członka zarządu).
Powstanie i ustrój osoby prawnej regulują właściwe przepisy, a w przypadkach i w zakresie w tych przepisach przewidzianych organizację i sposób działania osoby prawnej reguluje także jej statut (umowa). Osoba prawna działa przez swoje organy w sposób przewidziany w ustawie i w opartym na niej statucie.
Zobacz serwis: Spółki
1. Ogólna zasada reprezentacji
Jak wynika z przepisów Kodeksu spółek handlowych (k.s.h.), jeśli zarząd jest wieloosobowy, sposób reprezentowania określa umowa spółki. Gdy umowa nie zawiera żadnych postanowień w tym przedmiocie, do składania oświadczeń w imieniu spółki wymagane jest współdziałanie dwóch członków zarządu albo jednego członka zarządu działającego łącznie z prokurentem.
2. Prokura – istota i charakter prawny
Prokura jest pełnomocnictwem szczególnego rodzaju o ustawowo określonym zakresie umocowania. Prokura to pełnomocnictwo udzielone przez przedsiębiorcę podlegającego obowiązkowi wpisu do rejestru przedsiębiorstw, które obejmuje umocowanie do czynności sądowych i pozasądowych, związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa (jest umocowany do dokonywania czynności sądowych i materialnoprawnych). Prokurent może przykładowo reprezentować przedsiębiorcę przed wszystkimi sądami, a także przed organami państwowymi i samorządowymi, zawierać umowy sprzedaży, darowizny, może podpisywać czeki/weksle, udzielać kredytów/pożyczek i je zaciągać, zawierać umowy najmu, umowy o pracę, może nawet przejmować i poręczać długi (tak m.in. SN w wyroku z 30 kwietnia 1997 r., sygn. akt II UKN 82/97, OSN 1998, nr 7, poz. 217; SA w Poznaniu w wyroku z 28 kwietnia 1992 r., sygn. akt I ACa 111/92, Wok 1992, nr 10, s. 31).
Prokury nie można ograniczyć ze skutkiem wobec osób trzecich, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Jest jednym z najszerszych znanych pełnomocnictw, a poza jej zakresem pozostaje jedynie umocowanie do czynności, które pozbawiałyby przedsiębiorcę prawa korzystania z przedsiębiorstwa, tj. czynności związane ze zbyciem przedsiębiorstwa, dokonaniem czynności prawnej, na podstawie której następuje oddanie go do czasowego korzystania, oraz czynności związane ze zbywaniem i obciążaniem nieruchomości.
Prokura powinna być, pod rygorem nieważności, udzielona na piśmie, a udzielenie i wygaśnięcie prokury przedsiębiorca powinien zgłosić do rejestru przedsiębiorców (zgłoszenie o udzieleniu prokury powinno określać jej rodzaj, a w przypadku prokury łącznej – także sposób jej wykonywania).
Przeczytaj w INFORLEX.PL Biznes cały artykuł: Prokura a reprezentacja w spółkach
W artykule m.in.:
- Kto może być prokurentem
- Prokura a członkostwo w organach spółki
- Prokura łączna
- Prokura oddziałowa
- Zakaz przeniesienia prokury
- Odwołanie/wygaśnięcie prokury
- Prokura a reprezentacja łączna (tzw. prokura łączna nieprawidłowa/niewłaściwa)
- Relacja prokury łącznej do reprezentacji łącznej/mieszanej