Zgodnie z treścią art. 551 par. 1 kodeksu spółek handlowych, jedna spółka handlowa może być przekształcona w inną spółkę handlową. Warunkiem przekształcenia jest dopuszczalność tej czynności prawnej w przepisach.
Nie każde przekształcenie spółki handlowej wiąże się z jej likwidacją. W dziale szóstym rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego zamieszcza się informacje o połączeniu z innymi podmiotami, podziale lub przekształceniu podmiotu w inny sposób. Dlatego przekształcenie podmiotu, tylko w określonych sytuacjach, skutkuje likwidacją. Jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, w przypadku przekształcenia, łączenia lub podziału podmiotu skutkującego jego likwidacją wykreślenie podmiotu oraz wpis informacji następuje z urzędu. Sąd rejestrowy wpisujący skutki przekształcenia, łączenia lub podziału zawiadamia o tym sąd rejestrowy właściwy dla podmiotu podlegającego przekształceniom.
Istotnym zagadnieniem jest pozycja wierzycieli spółki przekształcanej, jak też istnienie wierzytelności przysługujących spółce przekształcanej. W razie przekształcenia spółki handlowej dochodzi do sukcesji generalnej praw i obowiązków. Zgodnie z art. 553, par. 1 k.s.h., spółce przekształconej przysługują wszystkie prawa i obowiązki spółki przekształcanej. W szczególności par. 2 cytowanego przepisu stanowi, iż spółka przekształcona pozostaje podmiotem w szczególności zezwoleń, koncesji oraz ulg, które zostały przyznane spółce przed jej przekształceniem, chyba że ustawa lub decyzja o udzieleniu zezwolenia, koncesji albo ulgi stanowi inaczej.
W wykładni przepisów minister finansów stwierdził, że przekształcenie spółki jawnej w spółkę kapitałową nie musi nosić znamion likwidacji działalności gospodarczej. Stanowisko to potwierdził w orzeczeniach Naczelny Sąd Administracyjny, stanowiąc, iż w wyniku przekształcenia spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w spółkę akcyjną nie musi dojść do likwidacji jednego i powstania innego podmiotu gospodarczego funkcjonującego w obrocie gospodarczym, ale jedynie do zmiany formy ustrojowej jednego i tego samego podmiotu wyposażonego w osobowość prawną, co niewątpliwie oznacza, że wszelkie czynności prawne podjęte przed dokonaniem przekształcenia, jak i zaciągnięte w ich wyniku zobowiązania cywilnoprawne oraz publicznoprawne, a także przypadające stąd należności i prawa, pozostały skuteczne i aktualne po przekształceniu.
SEBASTIAN KOCZUR
adwokat Kancelaria Książek Koczur i Wspólnicy