TAK
Za przychód ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT, uważa się w myśl art. 12 ust. 1 tej ustawy, wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń.
W szczególności chodzi tu o: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.
Jednak zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 16 ustawy o PIT wolne od podatku dochodowego są diety i inne należności za czas:
a. podróży służbowej pracownika;
b. podróży osoby niebędącej pracownikiem.
- do wysokości określonej w odrębnych ustawach lub w przepisach wydanych przez ministra właściwego do spraw pracy w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju, z zastrzeżeniem ust. 13.
Tymi odrębnymi przepisami są przepisy rozporządzeń Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r.:
- W sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju (Dz. U. Nr 236, poz. 1990 ze zm.);
- W sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju (Dz. U. Nr 236, poz. 1991 ze zm.).
Z treści § 5 ust. 1 rozporządzenia w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju wynika, że środek transportu właściwy do odbycia podróży określa pracodawca.
Zgodnie z § 5 ust. 3 ww. rozporządzenia na wniosek pracownika pracodawca może wyrazić zgodę na przejazd w podróży samochodem osobowym, motocyklem lub motorowerem niebędącym własnością pracodawcy.
W takim przypadku pracownikowi przysługuje zwrot kosztów przejazdu w wysokości stanowiącej iloczyn przejechanych kilometrów przez stawkę za jeden kilometr przebiegu, ustaloną przez pracodawcę, która nie może być wyższa niż określona w przepisach wydanych na podstawie art. 34a ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001r. o transporcie drogowym (t. j. Dz. U. z 2007r. Nr 125, poz. 874 ze. zm.).
Przepisami wydanymi na podstawie ww. art. 34a ust. 2 ustawy o transporcie drogowym jest rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 25 maja 2002r. w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów niebędących własnością pracodawcy (Dz. U. Nr 27, poz. 271 ze zm.).
Warunkiem zastosowania zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a) ustawy jest to, aby pracownik praktycznie przebywał w podróży służbowej. W takim przypadku zwolnienie dotyczy diet i innych należności za cały czas podróży służbowej pracownika.
Podróżą służbową w rozumieniu art. 775 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 1998r. Nr 21, poz. 94 ze zm.) jest wykonywanie na polecenie pracodawcy zadania służbowego poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy lub poza stałym miejscem pracy pracownika. Stałe miejsce pracy natomiast winno być wskazane w umowie o pracę.
Zgodnie bowiem z art. 29 § 1 Kodeksu pracy umowa o pracę określa strony umowy, rodzaj umowy, datę jej zawarcia oraz warunki pracy i płacy, w szczególności:
1. rodzaj pracy;
2. miejsce wykonywania pracy;
3. wynagrodzenie za pracę odpowiadające rodzajowi pracy, ze wskazaniem składników wynagrodzenia;
4. wymiar czasu pracy;
5. termin rozpoczęcia pracy.
Polecamy: Używanie samochodu prywatnego w działalności gospodarczej
O podróży służbowej oraz należnych z tytułu jej odbywania należnościach decyduje bowiem to, że określone zadanie w ramach świadczonej pracy wykonywane jest przez pracownika poza miejscem ustalonym w umowie o pracę jako stałe miejsce jej wykonywania.
A zatem, jeżeli pracownik wykonuje zadania związane ze stosunkiem pracy poza stałym miejscem pracy wskazanym w umowie o pracę, przysługują mu należności na pokrycie kosztów związanych z podróżą służbową.
Sam fakt wykonywania pracy w innym miejscu niż przewidziane w umowie o pracę musi wynikać z polecenia wyjazdu służbowego. Pracownicy odbywają więc „podróż służbową” wówczas, gdy otrzymali od pracodawcy polecenie wykonania zadania służbowego poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy lub poza stałym miejscem wykonywania pracy określonym w umowie o pracę.
W przypadku świadczenia przez pracownika pracy poza określonym terenem może być ono uznane za wykonywanie zadań w ramach „podróży służbowej” jedynie wówczas, gdy wykonywanie tego zadania odbywa się w miejscu, które nie jest według umowy o pracę miejscem stałego jej wykonywania.
Z treści przedstawionych powyżej przepisów jednoznacznie wynika, iż zwrot pracownikom wydatków związanych z korzystaniem przez nich z samochodów prywatnych jest zwolniony z opodatkowania wyłącznie w sytuacji, gdy pracownik odbywa podróż służbową w rozumieniu art. 775 Kodeksu pracy, tj. wykonuje zadania służbowe poza miejscowością, gdzie znajduje się siedziba pracodawcy lub poza stałym miejscem pracy.
Dlatego jeżeli pracownik obsługuje klientów na podstawie polecenia wyjazdu służbowego i wyjazdy te są podróżą służbową w rozumieniu powołanego art. 775 Kodeksu pracy – to otrzymywany przez niego zwrot kosztów nie podlega opodatkowaniu PIT.
Przy czym ze zwolnienia korzysta ta część zwróconych kosztów, która nie przekracza wysokości limitu określonego wyżej powołanym rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej.
Zwolnienie z podatku dochodowego na mocy art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a) ustawy o PIT diet i innych należności za czas podróży służbowej pracownika – w tym kosztów używania przez pracownika prywatnego samochodu do celów służbowych – uzależnione jest zarówno od określenia w umowie o pracę miejsca wykonywania pracy, jak również i to, że pracownik określone czynności wykonuje w ramach podróży służbowej na podstawie polecenie wyjazdu służbowego.
Polecamy: Zasady prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu
Jeżeli nie są spełnione powyższe warunki, wypłacany pracownikowi zwrot kosztów używania jego samochodu do celów służbowych stanowi przychód pracownika w rozumieniu przepisu art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. ze stosunku pracy. Natomiast na wnioskodawcy jako płatniku spoczywają obowiązki obliczenia, poboru i odprowadzenia zaliczek na podatek dochodowy na zasadach określonych w art. 32 i 38 ustawy.
Źródło: interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 24 lipca 2009 r. (nr IBPBII/1/415-398/09/MK).