Jak kontrolować prawidłowość wykorzystywania przez pracowników zwolnień lekarskich

Bogusław Nowakowski
rozwiń więcej
inforCMS
Jeżeli pracodawca podejrzewa, że pracownik (lub inny ubezpieczony podlegający ubezpieczeniu chorobowemu) wykorzystuje zwolnienie lekarskie niezgodnie z celem, na jaki zostało wydane, może sam skontrolować pracownika lub wystąpić do ZUS o taką kontrolę.

Gdy okaże się, że pracownik nie wykorzystywał tego okresu na rekonwalescencję, tylko np. świadczył pracę u innego pracodawcy czy wyjechał na wycieczkę, wówczas utraci prawo do świadczenia chorobowego za cały okres orzeczony zwolnieniem lekarskim. 

Płatnik składek jest zobowiązany do przeprowadzania kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy z powodu choroby lub konieczności sprawowania osobistej opieki (art. 68 ust. 1 pkt 1 ustawy zasiłkowej). Sposób kontroli przeprowadzanej przez pracodawcę został uzależniony od liczby zatrudnionych przez niego pracowników lub innych osób podlegających ubezpieczeniu chorobowemu. W przypadku zatrudniania więcej niż 20 ubezpieczonych podlegających ubezpieczeniu chorobowemu pracodawca posiada uprawnienia do osobistego skontrolowania pracownika (lub ubezpieczonego) podlegającego ubezpieczeniu chorobowemu i korzystającego ze zwolnienia lekarskiego. Jeżeli zatrudnia do 20 ubezpieczonych, nie posiada takiego uprawnienia, ale może zwrócić się do ZUS, aby przeprowadził taką kontrolę. Jednak ZUS przeprowadza kontrolę tylko w stosunku do osób pobierających m.in. zasiłek chorobowy czy świadczenie rehabilitacyjne. Nie przeprowadza kontroli osób, którym jest wypłacane wynagrodzenie chorobowe.

WAŻNE!

Jeżeli pracodawca zatrudnia do 20 ubezpieczonych podlegających ubezpieczeniu chorobowemu, w jego imieniu kontrole prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich przeprowadza ZUS.

Kontrola prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy z powodu choroby przeprowadzona zarówno przez pracodawcę, jak i przez ZUS polega na ustaleniu, czy pracownik:

• w okresie orzeczonej niezdolności do pracy nie wykonuje pracy zarobkowej albo

• nie wykorzystuje zwolnienia od pracy w sposób niezgodny z jego celem.

Okres wakacyjny zarówno dla płatnika, jak i ZUS powoduje też konieczność dodatkowego sprawdzenia, czy zwolnienia lekarskie nie są wykorzystywane przez osoby przebywające na zwolnieniu w celu np. wyjazdu na wycieczkę, wyremontowania mieszkania czy porządków na działce.

ZUS ZLA wystawione z powodu choroby

Chory pracownik przebywający na zwolnieniu lekarskim nie może wykonywać żadnych czynności, które powodują, że wydłuża się okres powrotu do zdrowia i rekonwalescencji. Jeżeli w trakcie kontroli zostanie ustalone, że pracownik w czasie niezdolności do pracy orzeczonej zaświadczeniem lekarskim wystawionym na druku ZUS ZLA wykonuje pracę zarobkową lub wykorzystuje to zwolnienie niezgodnie z jego celem, traci prawo do zasiłku chorobowego. Nie jest istotne, czy praca była świadczona na podstawie np. umowy o pracę, umowy zlecenia czy była wykonywana „na czarno”. Zasiłek chorobowy nie przysługuje w takim przypadku za cały okres objęty zaświadczeniem lekarskim, w czasie którego została stwierdzona choćby jedna z tych okoliczności.

PRZYKŁAD

Pracownik przebywa na zwolnieniu lekarskim od 2 marca do 18 maja br. w związku z urazem nadwyrężenia ścięgna ręki. Kolejne zwolnienia lekarskie przedłożył na okresy od 19 do 23 maja, a następnie od 24 do 31 maja br. W wyniku przeprowadzonej kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnienia lekarskiego od pracy, która miała miejsce 25 maja br., ustalono, że pracownik kosił trawę na własnej posesji. Ustalenia te zostały zapisane w protokole z kontroli. Na tej podstawie pracownik został pozbawiony prawa do zasiłku chorobowego za cały okres objęty drugim zaświadczeniem lekarskim wystawionym na okres od 24 do 31 maja br.

Więcej w Monitorze Prawa Pracy i Ubezpieczeń - Zamów prenumeratę >>

 

Moja firma
OECD: Polska gospodarka zaczyna się powoli ożywiać. Inflacja będzie stopniowo zwalniać
02 maja 2024

Najnowsza prognoza makroekonomiczna OECD zawiera ocenę globalnej sytuacji gospodarczej oraz szczegółowy opis sytuacji gospodarczej państw członkowskich OECD, w tym Polski.

System kaucyjny do zmiany. Jest nowy projekt
30 kwi 2024

Ministerstwo Klimatu i Środowiska przygotowało projekt nowelizacji ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi. Odnosi się on do funkcjonowania systemu kaucyjnego. Zgodnie z nim kaucja będzie pobierana w całym łańcuchu dystrybucji. Co jeszcze ma się zmienić?

Rewizja KPO przyjęta przez rząd. Co z podatkiem od aut spalinowych?
30 kwi 2024

Rewizja Krajowego Planu Odbudowy (KPO) została przyjęta przez Radę Ministrów - poinformowała na platformie X minister funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz.

Nie tylko majówka. W maju będą jeszcze dwa dni ustawowo wolne od pracy. Kiedy?
30 kwi 2024

Dni wolne w maju. Ci, którym nie udało się zorganizować pięcio- czy nawet dziewięciodniowego długiego weekendu, mogą jeszcze spróbować w innym terminie w tym miesiącu. Kiedy jeszcze wypadają dni ustawowo wolne od pracy w najbliższym czasie? 

Sztuczna inteligencja w branży hotelarskiej. Sprawdza się czy nie?
30 kwi 2024

Jak nowe technologie mogą wpłynąć na branżę hotelarską? Czy w codziennym funkcjonowaniu obiektów hotelowych zastąpią człowieka? Odpowiadają przedstawiciele hoteli z różnych stron Polski, o różnych profilach działalności, należących do Grupy J.W. Construction.

Jak zarządzać budżetem biznesu online, gdy wzrastają koszty?
30 kwi 2024

Biznes e-commerce jest pełen wyzwań, bo wymaga zarządzania na wielu płaszczyznach. Jak zachować ciągłość finansową, gdy operator zmienia warunki współpracy? 

Mikroprzedsiębiorcy poszli po kredyty, ale banki udzieliły ich mniej, niż rok temu
30 kwi 2024

Według informacji przekazanych przez Biuro Informacji Kredytowej, w marcu br. banki udzieliły mikroprzedsiębiorcom o 4,5 proc. mniej kredytów, a ich wartość była niższa o 3,3 proc. w porównaniu do marca 2023 r.

Dane GUS na temat handlu hurtowego i nowych zamówień w przemyśle. Poniżej oczekiwań ekspertów
29 kwi 2024

Z danych GUS na temat handlu hurtowego i nowych zamówień w przemyśle w marcu br. wynika m.in., że typowy dla tego okresu wzrost sprzedaży hurtowej w ujęciu miesięcznym osiąga niższą, od notowanej w tym okresie w ubiegłych latach, dynamikę. Statystyki pokazują również kontynuację trwającego już od lutego 2023 roku okresu ujemnej dynamiki sprzedaży hurtowej w ujęciu rocznym. Marcowe dane na temat nowych zamówień w przemyśle, pokazujące znaczny spadek w stosunku do ubiegłego roku, są kolejnym powodem do niepokoju po ogłoszonych wcześniej przez GUS, rozczarowujących wynikach produkcji przemysłowej (spadek o 6,0% r/r w marcu b.r).

Niższy ZUS będzie sprzyjał decyzjom o otwarciu JDG?
29 kwi 2024

W 2023 r. powstało 302 tys. nowych firm jednoosobowych, a 177 tys. odwiesiło swoją działalność. Jednocześnie z rejestrów wykreślono ich aż 196,5 tys. Czy mniejsze koszty prowadzenia działalności gospodarczej spowodują, że będzie ich otwierać się więcej? 

Dostawa jedzenia w majówkę nie musi być tylko do domu
26 kwi 2024

Majówka w tym roku, przy dobrej organizacji urlopu, może mieć aż 9 dni. Część Polaków decyduje się na taki długi wyjazd, sporo planuje wziąć dodatkowe wolne tylko 2 maja i też wyjechać, część będzie odpoczywać w domu. Będziemy jadać w restauracjach, gotować czy zamawiać jedzenie na wynos?

pokaż więcej
Proszę czekać...