Osoby prowadzących działalność gospodarczą, które jednocześnie pracują w rodzinnym gospodarstwie rolnym, aby nadal opłacać składki w KRUS, do końca maja 2011 r. muszą udokumentować należny podatek z działalności gospodarczej.
Osoby te muszą w najbliższym czasie wystąpić do urzędu skarbowego o wydanie zaświadczenia o wysokości należnego podatku dochodowego z działalności gospodarczej za 2010 r. Jeśli wysokość podatku przekroczy 2863 zł lub nie dotrzymają terminu dostarczenia zaświadczenia do KRUS, tj. 31 maja 2011 r., od 1 czerwca br. będą podlegać ubezpieczeniom w ZUS.
Przedsiębiorcy, którzy nadal chcą opłacać składki w KRUS, do końca maja 2011 r. muszą udokumentować należny podatek z działalności gospodarczej
Możliwość kontynuowania ubezpieczenia rolników przysługuje osobie prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą lub osobie współpracującej przy prowadzeniu takiej działalności, jeśli podlegała ubezpieczeniom w KRUS jako rolnik lub domownik obowiązkowo przez co najmniej 3 lata przed rozpoczęciem tej działalności lub współpracy. Prawo wyboru kontynuowania ubezpieczenia w KRUS jest obwarowane licznymi warunkami, które trzeba spełnić łącznie. Rolnik lub domownik nie może być pracownikiem, pozostawać w stosunku służbowym i nie może mieć ustalonego prawa do emerytury, renty ani prawa do świadczeń z ubezpieczeń społecznych. Ponadto taki rolnik lub domownik musi:
1) złożyć w KRUS oświadczenie o kontynuowaniu ubezpieczenia rolników w terminie 14 dni od dnia podjęcia działalności lub współpracy,
2) nadal spełniać warunki do podlegania ubezpieczeniom w KRUS z mocy ustawy (czyli praca musi być wykonywana w gospodarstwie rolnym obejmującym obszar użytków rolnych powyżej 1 ha przeliczeniowy lub w dziale specjalnym produkcji rolnej),
3) udokumentować, że należny podatek dochodowy za poprzedni rok podatkowy od przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej nie przekroczył określonego limitu; zaświadczenia nie musi składać osoba, która nie prowadziła działalności ani współpracy w poprzednim roku podatkowym.
Po spełnieniu tych warunków przedsiębiorca może kontynuować ubezpieczenie rolnicze, ale corocznie do końca maja musi udokumentować w KRUS, że należny podatek dochodowy z działalności gospodarczej nie przekroczył limitu określonego za poprzedni rok podatkowy. Limit podatku za 2010 r. wynosi 2863 zł. Jeśli rolnik nie dotrzyma terminu lub urząd skarbowy zaświadczy, że należny podatek przekroczył wyznaczony limit, KRUS wyłączy rolnika/domownika z ubezpieczenia rolniczego z końcem maja br. Jedynie rolnik, który udowodni, że nie zachował terminu z przyczyn losowych (np. z powodu pobytu w szpitalu), może wnioskować o przywrócenie terminu na złożenie zaświadczenia. Jednak również w tym przypadku, gdy okaże się, że podatek przekroczył limit, nie będzie on mógł kontynuować ubezpieczenia rolniczego po 31 maja 2011 r.
KRUS nie przywróci terminu do złożenia zaświadczenia o podatku z działalności za 2010 r., jeśli powodem niezachowania terminu będzie zbyt późne złożenie w urzędzie skarbowym wniosku o wydanie tego zaświadczenia.
Wyłączenie z ubezpieczenia rolników z końcem maja br. oznacza, że osoba prowadząca działalność gospodarczą lub współpracująca przy prowadzeniu takiej działalności będzie musiała zgłosić się/zostać zgłoszona do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i do ubezpieczenia zdrowotnego w ZUS. Przedsiębiorca, który prowadzi działalność krócej niż 24 miesiące, do końca tego okresu może jeszcze skorzystać z opłacania niższych składek na ubezpieczenia społeczne (liczonych od podstawy równej 30 proc. kwoty minimalnego wynagrodzenia, tj. 415,80 zł). Za pozostałe osoby - tj. przedsiębiorców nieuprawnionych do opłacania niższych składek oraz osoby współpracujące - składki na ubezpieczenia społeczne muszą być opłacane od znacznie wyższej podstawy wymiaru - tj. 60 proc. prognozowanego na 2011 r. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia (w 2011 r. - 2015,40 zł). Z kolei składka na ubezpieczenie zdrowotne w ZUS za każdą osobę prowadzącą działalność oraz za osobę współpracującą musi być opłacana od minimalnej podstawy wynoszącej 2704,31 zł. Oznacza to, że w większości przypadków dla osoby, która nie będzie mogła kontynuować ubezpieczenia rolników po 31 maja 2011 r., koszt składek znacznie wzrośnie (mimo że osoby te opłacają podstawową składkę w KRUS na ubezpieczenia emerytalno-rentowe w podwójnej wysokości).
Miesięczna kwota składek na ubezpieczenia w KRUS i w ZUS za czerwiec 2011 r.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
* Przy założeniu, że płatnik opłaca tę składkę w wysokości 1,67% podstawy wymiaru.
** W zależności od powierzchni gospodarstwa rolnego prowadzonego przez rolnika.
Joanna Kalinowska
specjalista w zakresie ubezpieczeń społecznych
Podstawa prawna:
• art. 5a ust. 1, ust. 3, ust. 4, ust. 6 i ust. 7, art. 8 ust. 1, art. 17 ust. 1, ust. 2 i ust. 4 ustawy z 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz.U. z 2008 r. Nr 50, poz. 291 z późn.zm.),
• obwieszczenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z 1 kwietnia 2010 r. w sprawie rocznej kwoty granicznej (M.P. Nr 26, poz. 245),
• art. 16 ust. 4, art. 18 ust. 8, art. 18a ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 z późn.zm.),
• art. 81 ust. 2 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 z późn.zm.).