Po osiągnięciu 10-letniego ogólnego stażu pracy wymiar urlopu wypoczynkowego zwiększa się do 26 dni roboczych.
Ogólny staż pracy
Obliczając ogólny staż pracy, należy zsumować lata pracy u aktualnego pracodawcy oraz wszystkie poprzednie okresy zatrudnienia (bez względu na przerwy w zatrudnieniu oraz sposób zakończenia stosunku pracy, a także wymiar czasu pracy). Poprzednie okresy zatrudnienia aktualny pracodawca może ustalić na podstawie świadectw pracy dostarczonych przez pracownika.
WAŻNE!
Pod uwagę bierzemy wyłącznie okresy zatrudnienia na podstawie umowy o pracę. A zatem do ogólnego stażu pracy nie wlicza się okresów wykonywania pracy na podstawie umów cywilnoprawnych lub okresów prowadzenia działalności gospodarczej.
W przypadku pracownika, który jest zatrudniony jednocześnie na podstawie 2 lub więcej stosunków pracy, do stażu pracy wlicza się także okres poprzedniego, a jeszcze niezakończonego zatrudnienia w części przypadającej przed kolejnym zatrudnieniem.
Do stażu pracy wliczamy także niektóre okresy, kiedy pracownik formalnie nie pozostawał w stosunku pracy, ale są one tzw. okresami zaliczanymi, np. okres:
• urlopu wychowawczego,
• za który przysługuje odszkodowanie z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę na czas niekreślony z powodu upadłości lub likwidacji pracodawcy,
• pozostawania bez pracy, za który sąd w wyniku przywrócenia do pracy przyznał pracownikowi wynagrodzenie, a pracownik w terminie 7 dni zgłosił gotowość powrotu do pracy oraz odpowiadający okresowi, za który przyznano pracownikowi odszkodowanie,
• prowadzenia indywidualnego gospodarstwa rolnego zgodnie z ustawą o wliczaniu okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy,
• pobierania zasiłku i stypendium dla bezrobotnych,
• urlopu bezpłatnego pracownika powołanego do pełnienia funkcji związkowej poza zakładem pracy, pod warunkiem że w terminie 7 dni od zakończenia urlopu pracownik stawi się do pracy,
• pobierania uposażenia przysługującego posłom lub senatorom przypadającego w trakcie urlopu bezpłatnego udzielonego na czas sprawowania mandatu.
Czas nauki wliczany do ogólnego stażu pracy
Do okresów pracy, od których zależy wymiar urlopu wypoczynkowego, zaliczane są również okresy nauki w szkołach ponadpodstawowych.
Do lat pracy doliczamy odpowiednio:
• przewidziany programem nauczania czas trwania nauki, nie więcej jednak niż 3 lata - z tytułu ukończenia zasadniczej lub innej równorzędnej szkoły zawodowej,
• przewidziany programem nauczania czas trwania nauki, nie więcej jednak niż 5 lat - z tytułu ukończenia średniej szkoły zawodowej,
• 5 lat - z tytułu ukończenia średniej szkoły zawodowej dla absolwentów zasadniczych lub równorzędnych szkół zawodowych,
• 4 lata - z tytułu ukończenia liceum ogólnokształcącego,
• 6 lat - z tytułu ukończenia szkoły policealnej,
• 8 lat - z tytułu ukończenia szkoły wyższej.
WAŻNE!
Pracownik, który ukończył studia licencjackie, powinien mieć zaliczone 8 lat do okresów zatrudnienia, gdyż zgodnie z rozporządzeniem w sprawie rodzajów dyplomów i tytułów naukowych oraz wzorów dyplomów wydawanych przez uczelnie, tytuł licencjata jest jednym z tytułów nadawanych przez szkoły wyższe.
Do stażu pracy zaliczamy nie faktyczny czas nauki, a jedynie okres przewidziany w programie nauczania dla określonego typu szkoły. Warunkiem koniecznym, aby lata nauki mogły być zaliczone, jest ukończenie nauki, czyli uzyskanie świadectwa lub dyplomu ukończenia szkoły. Uzyskanie absolutorium nie jest więc wystarczające, aby doliczyć lata studiów do stażu pracy.
Przykład
Jeżeli pracownik uczył się w technikum zawodowym, w którym programowo nauka była przewidziana na 5 lat, jednak powtarzał jedną z klas, czyli faktycznie w technikum uczył się 6 lat, to i tak do stażu pracy zostanie mu doliczone tylko 5 lat nauki.
W sytuacji gdy pracownik jednocześnie pobierał naukę i był zatrudniony na podstawie umowy o pracę, obowiązuje zasada, że zalicza się albo lata nauki, albo lata pracy, w zależności od tego, który okres będzie korzystniejszy dla pracownika.
Przykład
Barbara W. ukończyła liceum ogólnokształcące w czerwcu 2005 r. Od 1 lipca 2005 r. rozpoczęła swoją pierwszą pracę. Natomiast od 1 października 2005 r. zaczęła studia licencjackie, które zakończyła 21 czerwca 2008 r. Gdyby liczyć staż na podstawie lat zatrudnienia, to pracownikowi należy zaliczyć 4 lata z tytułu ukończenia LO oraz 2 lata i 11 miesięcy z tytułu lat zatrudnienia, co łącznie daje 6 lat i 11 miesięcy stażu. Jednak należy wziąć pod uwagę także okres zaliczeniowy po ukończeniu przez Barbarę W. studiów wyższych, dlatego jej staż będzie wynosił łącznie 8 lat. A zatem pracodawca powinien zaliczyć pracownicy korzystniejszy 8-letni staż zaliczeniowy.
Urlop uzupełniający
W trakcie roku kalendarzowego do podwyższenia wymiaru urlopu wypoczynkowego z 20 do 26 dni może dojść w przypadku:
• ukończenia przez pracownika szkoły,
• upływu okresu zatrudnienia pracownika,
• zaliczenia pracownikowi okresu niewykonywania pracy do stażu pracy, tzw. okresu zaliczalnego.
W przypadku jeśli pracownik nabył prawo do wyższego wymiaru urlopu w momencie, kiedy jeszcze nie zdążył wykorzystać dotychczasowej puli urlopu, pracodawca dolicza 6 dni do puli dni urlopu pracownika.
Natomiast jeśli do nabycia prawa do wyższego wymiaru urlopu dojdzie, w sytuacji gdy pracownik wykorzystał już swoją pulę urlopową na dany rok kalendarzowy, uzyskuje on prawo do tzw. urlopu uzupełniającego.
W przypadku pracownika pracującego na część etatu urlop uzupełniający ustala się proporcjonalnie do wymiaru zatrudnienia danego pracownika (np. dla 2/3 etatu będzie on wynosił 4 dni).
Magdalena Sybilska-Bonicka
Podstawa prawna:
• art. 361, 51, 154, 1541, 155, 158, 1865 Kodeksu pracy,
• ustawa z 20 lipca 1990 r. o wyliczaniu okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy (DzU nr 54, poz. 310),
• art. 25 ustawy z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (DzU z 2001 r. nr 79, poz. 854 ze zm.),
• art. 28 ustawy z 9 maja 1996 r. o wykonywaniu mandatu posła i senatora (DzU nr 73, poz. 350 ze zm.),
• art. 79 ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (DzU z 2008 r. nr 69, poz. 415 ze zm.),
• rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z 19 grudnia 2008 r. w sprawie rodzajów tytułów zawodowych nadawanych absolwentom studiów i wzorów dyplomów oraz świadectw wydawanych przez uczelnie (DzU z 2009 r. nr 11, poz. 61 ze zm.).