Możliwość udzielenia pożyczki dotyczy przypadku, gdy pracodawcy brakuje środków na wypłatę pracownikom wynagrodzenia przysługującego za:
• czas usprawiedliwionej nieobecności w pracy w przypadku faktycznej niemożności świadczenia pracy w związku z powodzią,
• czas niewykonywania pracy, jeżeli pracownik był gotów do jej wykonywania, a doznał przeszkód z przyczyn dotyczących pracodawcy, które zostały bezpośrednio spowodowane powodzią,
• wykonaną pracę, polegającą na ochronie zakładu pracy przed powodzią lub na usuwaniu skutków powodzi, mającą na celu utrzymanie lub przywrócenie prowadzenia przez pracodawcę działalności gospodarczej (art. 23 ust. 1 ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi z maja i czerwca 2010 r.).
Procedura złożenia wniosku
Pracodawca powinien złożyć wniosek o udzielenie nieoprocentowanej pożyczki do kierownika biura terenowego FGŚP właściwego ze względu na siedzibę pracodawcy (§ 2 ust. 1 rozporządzenia).
We wniosku o pożyczkę pracodawca składa oświadczenie o braku własnych środków na wypłatę wynagrodzenia oraz określa okres, za który pracownikom przysługuje wynagrodzenie. Oświadcza również, że na skutek powodzi przejściowo zaprzestał prowadzenia działalności gospodarczej lub istotnie ograniczył jej prowadzenie oraz wskazuje rachunek bankowy, na który ma zostać przekazana pożyczka. Zobowiązuje się również zwrócić otrzymaną pożyczkę na rachunek bankowy FGŚP najpóźniej do 31 grudnia 2011 r. Do wniosku załącza wykaz pracowników, których wynagrodzenie będzie podlegało zaspokojeniu w ramach pożyczki z FGŚP (w trzech egzemplarzach).
Wniosek zostanie rozpatrzony w terminie 7 dni od jego złożenia. W razie stwierdzenia braków formalnych wnioskodawca zostaje wezwany do uzupełnienia wniosku w ciągu 7 dni od otrzymania wezwania. Po bezskutecznym upływie tego terminu wniosek zostanie pozostawiony bez rozpoznania.
Jeśli wniosek został złożony prawidłowo i uzyska akceptację kierownika biura terenowego FGŚP, pracodawcy są zwracane dwa egzemplarze wykazu pracowników, których wynagrodzenia mają zostać zaspokojone w ramach nieoprocentowanej pożyczki z FGŚP. Następnie pracodawca otrzyma na rachunek wskazany we wniosku środki z pożyczki w kwocie wynikającej z zaakceptowanego wniosku.
Pracodawca ma obowiązek wypłacić wynagrodzenia pracownikom wykazanym w wykazie nie później niż w terminie 14 dni od dnia otrzymania środków z FGŚP. Jego obowiązkiem jest również odprowadzenie od tych wynagrodzeń należnej zaliczki na podatek dochodowy i składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne oraz dokonanie innych potrąceń (np. alimentacyjnych) w ustawowych terminach. Po dokonaniu wypłaty pracodawca musi zwrócić na rachunek bankowy FGŚP różnicę między kwotą otrzymaną z FGŚP a kwotą wypłaconą pracownikom. Ma na to 30 dni od dnia otrzymania pożyczki. W tym samym terminie musi zwrócić kierownikowi biura terenowego FGŚP jeden egzemplarz wykazu zawierający potwierdzenie otrzymania przez pracowników wynagrodzenia. Na wykazie powinien złożyć pisemne oświadczenie o odprowadzeniu zaliczek na podatek dochodowy i składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, a także o dokonaniu innych koniecznych potrąceń. Kierownik biura terenowego FGŚP po otrzymaniu wykazu rozlicza wydatkowane przez pracodawcę środki. Rozliczenie to stanowi podstawę do uznania wydatków za zgodne z celem pożyczki.
Korzyści
Pracodawca musi zwrócić pożyczkę bez odsetek dopiero do końca 2011 r.
Umorzenie pożyczki
Pracodawca, który skorzystał z pożyczki, może ubiegać się o jej umorzenie w całości lub w części. Taki wniosek może jednak złożyć dopiero po 31 grudnia 2011 r., kierując go do marszałka województwa. Pożyczka może zostać umorzona, jeżeli:
• pracodawca wykaże, że na skutek powodzi nastąpiło u niego pogorszenie warunków prowadzenia działalności gospodarczej, a w szczególności:
- spadek obrotów gospodarczych, rozumianych jako sprzedaż lub zmniejszenie zamówień na usługi lub dostawy wytwarzanych towarów, w ciągu kolejnych 6 miesięcy w okresie od dnia otrzymania pożyczki do dnia złożenia wniosku o umorzenie w porównaniu z analogicznymi kolejnymi miesiącami w 2008 r. i 2009 r. lub
- straty w środkach trwałych, które ograniczyły możliwość prowadzenia działalności gospodarczej w porównaniu z okresem sprzed powodzi,
• w postępowaniu egzekucyjnym stwierdzono, że przedsiębiorca, który pobrał pożyczkę, nie posiada majątku, z którego można dochodzić należności,
• zachodzi uzasadnione przypuszczenie, że w postępowaniu egzekucyjnym nie zostanie odzyskana kwota spłaty pożyczki przewyższająca wydatki egzekucyjne.
O umorzenie pożyczki mogą się więc starać pracodawcy, którzy nie mają warunków na spłacenie całości lub części pożyczki. Nie mają takiej możliwości podmioty, które do końca 2011 r. zwrócą całość pożyczki.
Pożyczka, którą pobrał pracodawca będący osobą fizyczną, zostanie umorzona z urzędu, jeśli ten pracodawca zmarł.
Jeżeli pracodawca, który uzyska pożyczkę, stanie się niewypłacalny w rozumieniu przepisów ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych, ma obowiązek zwrócić niespłaconą część pożyczki. Wraz z kwotą główną musi oddać odsetki za zwłokę liczone od dnia zaistnienia niewypłacalności.
• rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 9 lipca 2010 r. w sprawie nieoprocentowanej pożyczki z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych dla pracodawcy, który na skutek powodzi przejściowo zaprzestał prowadzenia działalności lub istotnie ograniczył jej prowadzenie (Dz.U. Nr 123, poz. 837),
• art. 23 ustawy z 24 czerwca 2010 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi z maja i czerwca 2010 r. (Dz.U. Nr 123, poz. 835).
Anna Bejka
specjalista w zakresie podatków i prawa pracy