Zaliczki miesięczne
PDOF. Dla podatników pdof opodatkowanych według skali podatkowej obowiązek wpłaty zaliczki powstaje od miesiąca, w którym dochód z działalności gospodarczej przekroczy kwotę wolną od podatku (art. 44 ust. 3 pkt 1 updof). W 2009 r. jest to 3091 zł. Zaliczki obliczane są narastająco. Wpłacane powinny być do 20. dnia następnego miesiąca za dany miesiąc. Zaliczka za grudzień wpłacana jest w wysokości zaliczki za listopad w terminie do 20 grudnia (art. 44 ust. 6 updof). Oznacza to, że w terminie do 21 grudnia 2009 r. (20 grudnia 2009 r. przypada w niedzielę) podatnik pdof, opodatkowany według skali, powinien wpłacić podwójną zaliczkę za listopad 2009 r.
PRZYKŁAD
Dochód pana Nowaka z działalności gospodarczej w okresie styczeń - listopad 2009 r. wyniósł 78 547 zł. Zaliczki wpłacone za wcześniejsze miesiące 2009 r. wyniosły 9678 zł.
Składki na ubezpieczenie zdrowotne do odliczenia wynoszą 2294,22 zł. Wyliczona zaliczka za listopad 2009 r. wyniesie po zaokrągleniu: 1610 zł = 78 547 zł x 18% - 556,02 zł - 2294,22 zł - 9678 zł. Pan Nowak powinien zapłacić do 21 grudnia 2009 r. zaliczkę na podatek w kwocie 3220 zł (podwójna zaliczka za listopad).
Przy opodatkowaniu podatkiem liniowym zaliczki miesięczne płacone są również narastająco (art. 44 ust. 3f updof). Zaliczki powinny być płacone w terminie do 20. dnia następnego miesiąca za dany miesiąc, począwszy od miesiąca, w którym podatnik uzyskał dochód z działalności gospodarczej. Również w przypadku przedsiębiorców opodatkowanych podatkiem liniowym zaliczkę za grudzień 2009 r. należy zapłacić w wysokości zaliczki za listopad (art. 44 ust. 6 updof). Oznacza to, że przedsiębiorca opodatkowany podatkiem liniowym w terminie do 21 grudnia 2009 r. również zapłaci podwójną zaliczkę za listopad 2009 r.
PRZYKŁAD
Spółka cywilna składa się z dwóch wspólników - osób fizycznych (każda 50% udziałów). Dochód z działalności gospodarczej wspólników opodatkowany jest podatkiem liniowym. Dochód spółki w okresie styczeń - listopad 2009 r. wyniósł 367 344 zł. Dochód każdego ze wspólników wyniósł 183 672 zł. Zaliczki na podatek wpłacone przez poszczególnych wspólników za wcześniejsze miesiące 2009 r. wynoszą 29 907 zł. Do odliczenia od podatku każdy ze wspólników ma kwotę 2294,22 zł z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne. Wyliczona zaliczka za listopad każdego ze wspólników wyniesie w takim przypadku: 2696 zł = 183 672 zł x 19% - 2294,22 zł - 29 907 zł. Oznacza to, że każdy ze wspólników wpłaci w terminie do 21 grudnia 2009 r. zaliczkę w kwocie 5392 zł (podwójna zaliczka za listopad).
PDOP. Podatnicy pdop wpłacają zaliczki praktycznie na tych samych zasadach jak podatnicy pdof opodatkowani podatkiem liniowym. Stawka pdop również wynosi 19%, a obowiązek wpłaty zaliczek powstaje od miesiąca osiągnięcia dochodu (nie ma kwoty wolnej od podatku). Zaliczki wpłacane są narastająco (art. 25 ust. 1 updop). Podatnicy pdop w grudniu 2009 r. również wpłacą podwójną zaliczkę za listopad 2009 r., pod warunkiem że grudzień 2009 r. jest ostatnim miesiącem ich roku podatkowego (art. 25 ust. 1a updop).
PRZYKŁAD
Spółka z o.o. rozpoczęła działalność gospodarczą w październiku 2009 r. Za rok podatkowy wybrała rok kalendarzowy. Jej pierwszy rok podatkowy trwa od 1 października 2009 r. do 31 grudnia 2010 r. (art. 8 ust. 2a updop). Grudzień 2009 r. nie jest ostatnim miesiącem tego roku podatkowego. Wyliczona zaliczka za listopad 2009 r. wynosi 3400 zł. Spółka wpłaci zaliczkę za listopad w pojedynczej wysokości, tj. w kwocie 3400 zł, w terminie do 21 grudnia 2009 r.* Spółka zobowiązana jest również wyliczyć zaliczkę za grudzień 2009 r. Na konto urzędu skarbowego wpłaci ją w terminie do 20 stycznia 2010 r.
* Termin przesunięty, bo 20 grudnia przypada w niedzielę.
Zaliczki kwartalne
Prawo do wpłacania zaliczek w pdof i pdop kwartalnie mają tzw. mali podatnicy oraz podatnicy rozpoczynający prowadzenie działalności gospodarczej (art. 44 ust. 3g updof, art. 25 ust. 1b updop). W przypadku podatników pdof prawo wpłacania zaliczek kwartalnych przysługuje przedsiębiorcom opodatkowanym zarówno według skali podatkowej (art. 44 ust. 3g updof), jak i podatkiem liniowym (art. 44 ust. 3h updof). Zaliczki kwartalne za okres od I do III kwartału powinny być wpłacane w terminie do 20. dnia każdego miesiąca następującego po kwartale, za który wpłacana jest zaliczka. Zaliczka za ostatni - IV kwartał wpłacana jest w wysokości zaliczki za poprzedni - III kwartał, w terminie do 20 grudnia (art. 44 ust. 6 updof, art. 25 ust. 1c updop).
PRZYKŁAD
Pan Kowalski prowadzi indywidualną działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem liniowym. Jako tzw. mały podatnik zaliczki na pdof wpłaca kwartalnie. Zaliczka wyliczona z działalności gospodarczej za III kwartał 2009 r. wynosi 345 zł. Zaliczkę za III kwartał podatnik powinien wpłacić do 20 października 2009 r. Zaliczkę za IV kwartał powinien wpłacić do 21 grudnia 2009 r.* również w kwocie 345 zł.
* Termin przesunięty, bo 20 grudnia przypada w niedzielę.
U podatników pdop, których rok podatkowy nie pokrywa się z rokiem kalendarzowym, zaliczkę za ostatni kwartał roku należy wpłacić w wysokości zaliczki za kwartał poprzedni, w terminie do 20. dnia ostatniego miesiąca danego roku podatkowego.
Zaliczki uproszczone
Zaliczki w formie uproszczonej mogą wpłacać zarówno podatnicy pdop, jak i pdof. W przypadku podatników pdof mogą je wpłacać podatnicy opodatkowani zarówno według skali podatkowej, jak i podatkiem liniowym (art. 44 ust. 6b updof). Dla podatników pdof podstawą obliczenia zaliczki jest dochód, a dla podatników pdop podatek należny z zeznania podatkowego złożonego:
• w roku podatkowym poprzedzającym dany rok podatkowy albo
• w roku podatkowym poprzedzającym dany rok o dwa lata, jeżeli w roku powyższym w zeznaniu nie wykazano dochodu opodatkowanego.
U podatników pdof miesięczna zaliczka wynosi 1/12 kwoty podatku obliczonego od powyższego dochodu według stawki obowiązującej w bieżącym roku (art. 44 ust. 6b updof). U podatników pdop miesięczna zaliczka wynosi 1/12 podatku należnego z zeznania podatkowego wziętego do wyliczenia (art. 25 ust. 6 updop).
Zaliczkę za dany miesiąc należy wpłacić do 20. dnia następnego miesiąca. Zaliczkę za grudzień wpłacić należy w terminie do 20 grudnia w wysokości zaliczki za listopad. Oznacza to, że również przy uproszczonej metodzie wpłaty zaliczek zaliczkę za listopad 2009 r. podatnik pdof i pdop wpłaci w podwójnej wysokości.
PRZYKŁAD
Spółdzielnia wybrała w 2009 r. uproszczoną metodę wpłacania zaliczek. Podstawą ich obliczenia był podatek należny wykazany w zeznaniu CIT-8 za 2007 r., które zostało złożone w 2008 r. Zaliczka wyliczona na tej podstawie wynosiła 1346 zł. Zaliczka do wpłaty za listopad 2009 r. wynosi 1346 zł. Spółdzielnia wpłaci w terminie do 21 grudnia 2009 r.* zaliczkę w podwójnej wysokości, tj. w kwocie 2692 zł.
* Termin przesunięty, bo 20 grudnia przypada w niedzielę.
Podatnicy obu podatków dochodowych mogą również korzystać z kredytu podatkowego. Przy korzystaniu z kredytu podatkowego podatnicy nie mają jednak obowiązku wpłacania zaliczek na podatek dochodowy (art. 44 ust. 7a updof, art. 25 ust. 11 updop).
W bieżącym roku nie obowiązują jeszcze rozwiązania, które przewidują przesunięcie terminu zapłaty zaliczki za grudzień na styczeń następnego roku. Zgodnie z obowiązującymi obecnie przepisami przesunięcie terminu wpłaty zaliczki za grudzień powinno nastąpić w 2010 r. Tak się jednak raczej nie stanie. W obecnym momencie w Sejmie znajduje się nowelizacja ustaw o podatku dochodowym, która zakłada przesunięcie tego rozwiązania na 2012 r.
• art. 44 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 168, poz. 1323
• art. 25 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 165, poz. 1316
Grzegorz Ziółkowski
doradca podatkowy