Karta podatkowa i ryczałt od przychodów ewidencjonowanych to uproszczone formy rozliczeń z organami podatkowymi. Stawki podatkowe są niskie, a prowadzona ewidencja - mało skomplikowana.
Osoby fizyczne osiągające przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej mogą opłacać zryczałtowany podatek dochodowy w formie:
• ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych,
• karty podatkowej.
Osoby fizyczne osiągające przychody z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze, jeżeli umowy te nie są zawierane w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, mogą opłacać ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.
PRZYKŁAD: WAŻNE LIMITY DLA RYCZAŁTU
Możliwość opłacania ryczałtu zależy m.in. od limitu przychodów rocznych. Czy znany jest już taki limit na 2009 rok?
Tak. Podatnicy opłacają w roku podatkowym ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, jeżeli w roku poprzedzającym dany rok podatkowy uzyskali przychody z działalności prowadzonej wyłącznie samodzielnie w wysokości nieprzekraczającej 150 tys. euro lub uzyskali przychody wyłącznie z działalności prowadzonej w formie spółki, a suma przychodów wspólników spółki nie przekroczyła 150 tys. euro.
Kwoty wyrażone w euro przelicza się na walutę polską według średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP, obowiązującego w dniu 1 października roku poprzedzającego rok podatkowy. Kurs euro 1 października 2008 r. wyniósł 3,3775 zł. Zatem limit dla ryczałtu wynosi 506 625 zł. W 2008 roku limit ten wynosi 565 200 zł.
Trzeba powiedzieć o limicie dla najmu. Podatnicy od najmu płacą podatek według stawki 8,5 proc. do momentu, gdy ich przychód nie przekroczy 4 tys. euro. Powyżej tej kwoty płaci się podatek według stawki 20 proc. Zasady przeliczania limitu są takie same jak przedstawione dla ryczałtu dla działalności gospodarczej. A zatem limit ten będzie wynosić w 2009 roku 13 510 zł (4000 x 3,3775 = 13 510). W roku 2008 jest to 15 072 zł.
Kto wybierze kartę
Zryczałtowany podatek dochodowy w formie karty podatkowej mogą płacić tylko niektórzy przedsiębiorcy. Można tu wymienić np. osoby, które handlują żywnością; prowadzą gastronomię bez sprzedaży alkoholu; świadczą usługi: transportowe, rozrywkowe, edukacyjne, opieki domowej; wykonują wolne zawody.
Osoby prowadzące działalność opodatkowaną w formie karty są zwolnione od obowiązku prowadzenia ksiąg, składania zeznań podatkowych oraz wpłacania zaliczek na podatek dochodowy. Są one jednak zobowiązane wydawać na żądanie klienta rachunki i faktury stwierdzające sprzedaż wyrobu, towaru lub wykonanie usługi oraz przechowywać w kolejności numerów kopie tych rachunków i faktur przez okres pięciu lat podatkowych, licząc od końca roku, w którym wystawiono rachunek lub fakturę.
Jak złożyć wniosek
Ten, kto będzie chciał od przyszłego roku rozliczać się kartą podatkową, będzie musiał według ustalonego wzoru złożyć właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego wniosek o zastosowanie tej formy opodatkowania, nie później jednak niż do 20 stycznia roku podatkowego, a jeżeli podatnik rozpoczyna działalność w trakcie roku podatkowego - przed rozpoczęciem działalności. Jeżeli do 20 stycznia roku podatkowego podatnik nie zgłosi likwidacji działalności gospodarczej lub nie dokona wyboru innej formy opodatkowania, uważa się, że prowadzi nadal działalność opodatkowaną w tej formie. W przypadku prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w formie spółki cywilnej wniosek o zastosowanie opodatkowania w formie karty składa jeden ze wspólników.
Naczelnik urzędu skarbowego, uwzględniając wniosek o zastosowanie karty podatkowej, wydaje decyzję ustalającą wysokość podatku dochodowego w formie karty podatkowej, odrębnie na każdy rok podatkowy. Jeżeli działalność jest prowadzona w formie spółki, w decyzji tej wymienia się wszystkich jej wspólników.
Jakie zasady dla ryczałtowców
Opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych podlegają przychody osób fizycznych z pozarolniczej działalności gospodarczej, w tym również, gdy działalność ta jest prowadzona w formie spółki cywilnej osób fizycznych lub spółki jawnej osób fizycznych. Temu rodzajowi opodatkowania podlegają również otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze.
Podatnicy opłacają w roku podatkowym ryczałt od przychodów ewidencjonowanych z działalności, jeżeli:
• w roku poprzedzającym rok podatkowy: a) uzyskali przychody z tej działalności, prowadzonej wyłącznie samodzielnie, w wysokości nieprzekraczającej 150 000 euro, lub b) uzyskali przychody wyłącznie z działalności prowadzonej w formie spółki, a suma przychodów wspólników spółki z tej działalności nie przekroczyła kwoty 150 000 euro,
• rozpoczną wykonywanie działalności w roku podatkowym i nie korzystają z opodatkowania w formie karty podatkowej - bez względu na wysokość przychodów.
PRZYKŁAD: 1 PROC. PODATKU OD RYCZAŁTOWCÓW
W ustawie o PIT od 1 grudnia 2008 r. zmienią się zasady przekazywania 1 proc. podatku na rzecz organizacji pożytku publicznego. Czy podobne zmiany będą dotyczyły podatników opłacających ryczałt?
Tak. Podobne zmiany zostaną wprowadzone do ustawy o podatku zryczałtowanym. Zgodnie ze zmienionymi przepisami naczelnik urzędu skarbowego, właściwy miejscowo dla złożenia zeznania podatkowego, na wniosek podatnika będzie przekazywał na rzecz jednej organizacji pożytku publicznego działającej na podstawie ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie wybranej przez podatnika organizacji kwotę w wysokości nieprzekraczającej 1 proc. podatku należnego wynikającego: 1) z zeznania podatkowego złożonego w terminie określonym dla jego złożenia albo 2) z korekty zeznania, jeżeli została dokonana w ciągu dwóch miesięcy od upływu terminu dla złożenia zeznania podatkowego - po jej zaokrągleniu do pełnych dziesiątek groszy w dół.
Jak rozliczać ryczałt
Osoby rozliczające się w ten sposób są zobowiązane za każdy miesiąc obliczać ryczałt od przychodów ewidencjonowanych i wpłacać go na rachunek urzędu skarbowego w terminie do dnia 20 następnego miesiąca, a za miesiąc grudzień - w terminie złożenia zeznania. Podatnicy oraz spółki, których wspólnicy są opodatkowani w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, są zobowiązani posiadać i przechowywać dowody zakupu towarów, prowadzić wykaz środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, ewidencję wyposażenia oraz, odrębnie za każdy rok podatkowy, ewidencję przychodów.
Gdy przedsiębiorca zdecyduje się wybrać opodatkowanie ryczałtem, musi złożyć pisemne oświadczenie o wyborze tej formy opodatkowania do naczelnika urzędu skarbowego nie później niż do 20 stycznia roku podatkowego, natomiast podatnik rozpoczynający działalność gospodarczą w trakcie roku podatkowego - do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia działalności, nie później jednak niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu.
PRZYKŁAD: ODLICZANIE SKŁADEK ZAGRANICZNYCH
Czy podatnik opłacający ryczałt od przychodów ewidencjonowanych będzie miał prawo odliczyć składki zdrowotne opłacone za granicą?
Tak. Ryczałt w pierwszej kolejności ulega obniżeniu o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne, o której mowa w art. 27b ust. 1 ustawy o PIT, jeżeli nie została odliczona od podatku dochodowego. Zgodnie z art. 27b ustawy o PIT, który wejdzie w życie 1 grudnia 2008 r., podatek ulega obniżeniu o kwotę:
1) składki na ubezpieczenie zdrowotne, o której mowa w ustawie o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych:
a) opłaconej w roku podatkowym bezpośrednio przez podatnika zgodnie z przepisami o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych,
b) pobranej w roku podatkowym przez płatnika zgodnie z przepisami o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych
- obniżenie nie dotyczy składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód (przychód) zwolniony od podatku na podstawie ustawy, oraz składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód, od którego na podstawie Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku,
2) składki zapłaconej w roku podatkowym ze środków podatnika na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne podatnika lub osób z nim współpracujących, zgodnie z przepisami dotyczącymi obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego obowiązującymi w innym niż Polska państwie członkowskim UE lub w innym państwie należącym do EOG, lub w Szwajcarii.
STAWKI RYCZAŁTU
Wysokość ryczałtu zależy od rodzaju wykonywanej działalności:
•20 proc. - dla przychodów osiąganych m.in. w zakresie wolnych zawodów, najmu,
•17 proc. - dla przychodów ze świadczenia niektórych usług niematerialnych,
•10 proc. - dla przychodów m.in. z odpłatnego zbycia praw majątkowych,
•8,5 proc. - dla przychodów osiąganych m.in. z działalności usługowej, w tym z działalności gastronomicznej, z najmu,
•5,5 proc. - dla przychodów z działalności wytwórczej, robót budowlanych,
•3,0 proc. - dla przychodów osiąganych m.in. z działalności usługowej w zakresie handlu.
Ważne!
Od 1 stycznia 2009 r. przedsiębiorca opłacający ryczałt, który przekroczy limit przychodów w wysokości 150 tys. euro w trakcie roku, straci prawo do ryczałtu od początku następnego roku. Dziś prawo to traci od następnego miesiąca po przekroczeniu limitu
506 625 zł wynosi limit dla ryczałtu dla działalności gospodarczej na 2009 rok
13 510 zł wynosi limit dla ryczałtu dla najmu na 2009 rok
EWA MATYSZEWSKA
ewa.matyszewska@infor.pl
Podstawa prawna
• Ustawa z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. nr 144, poz. 930 z późn. zm.).