Ten rok to prawdziwa rewolucja w dostępie i zastosowaniu e-podpisu. W życie wszedł już projekt e-Deklaracje, dzięki któremu podatnicy mogą dostarczać fiskusowi przez Internet swoje zeznania, informacje i deklaracje. Od 1 maja br. część spraw w pozostałych urzędach (np. w urzędach miast, gmin) również można załatwić przez Internet - właśnie za pomocą e-podpisu.
W ZUS możliwość wykorzystania certyfikatów kwalifikowanych była już dostępna w ubiegłym roku. Upowszechniło się to jednak dopiero teraz, gdy liczba wydanych certyfikatów kwalifikowanych z dnia na dzień rośnie.
Bez osobistego stawienia się w ZUS można obecnie załatwić wiele spraw.
Wysyłanie dokumentów ubezpieczeniowych
Elektroniczne dokumenty ubezpieczeniowe płatnicy wysyłają do ZUS już od 1999 r. Do tego celu od lat służy systematycznie modyfikowana aplikacja Płatnik. Ponadto ZUS bezpłatnie udostępnia niekwalifikowane certyfikaty, dzięki którym jest możliwa komunikacja elektroniczna między użytkownikiem programu Płatnik a ZUS. Certyfikaty wydane przed 21 lipca 2008 r. będą ważne do końca ich ważności.
Za pośrednictwem Płatnika można również przesyłać dokumenty opatrzone bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym certyfikatem kwalifikowanym. Przesłanie dokumentów przy użyciu bezpiecznego podpisu będzie obowiązkowe od momentu wygaśnięcia ważności certyfikatów niekwalifikowanych.
Dowodem dostarczenia dokumentów do ZUS przy użyciu bezpiecznego podpisu elektronicznego jest zarejestrowane w Płatniku potwierdzenie przesłania zestawu.
Rys. 1. Aktualna wersja programu Płatnik 7.02.001 została wydana w styczniu br.
Elektroniczny Urząd Podawczy
W lipcu 2007 r. ZUS udostępnił przez Elektroniczny Urząd Podawczy możliwość składania innych dokumentów niż sformalizowane dokumenty ubezpieczeniowe.
W tym przypadku możliwość ta dotyczy wyłącznie posiadaczy bezpiecznego e-podpisu.
Za pośrednictwem strony internetowej www.eup.zus.pl można wypełnić i przekazać do ZUS następujące wnioski:
• ZUS-EWN - Wniosek płatnika składek o wydanie zaświadczenia o niezaleganiu w opłacaniu składek,
• ZUS-EZS - Wniosek płatnika składek o zwrot nadpłaconych składek,
• ZUS-ERU - Zgłoszenie reklamacji do informacji o stanie konta osoby ubezpieczonej,
• ZUS-EWZ - Wniosek ubezpieczonego o wydanie zaświadczenia o zgłoszeniu do ubezpieczenia zdrowotnego,
• ZUS-EPW - Wniosek o ustalenie przekroczenia rocznej granicy podstawy wymiaru składek (30-krotność),
• ZUS-EWP - Wniosek płatnika składek o udostępnienie programu Płatnik.
Dowodem na złożenie wniosku przez Elektroniczny Urząd Podawczy jest przesłane na skrzynkę poczty elektronicznej klienta Urzędowe Poświadczenie Odbioru.
Odpowiedź na wnioski EZS, ERU, EWZ i EPW można otrzymać pocztą tradycyjną lub w postaci elektronicznej (ściślej pismo z ZUS jest skanowane i przesyłane elektronicznie w formacie pdf). Wybór formy odpowiedzi należy określić w trakcie wypełniania wniosku. Zaświadczenie o niezaleganiu w opłacaniu składek oraz płyty z programem Płatnik są wysyłane pocztą.
Rys. 2. Elektroniczny Urząd Podawczy będzie systematycznie rozszerzany o kolejne wnioski
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Wyciągi z Centralnego Rejestru Ubezpieczonych
ZUS umożliwił użytkownikom programu Płatnik pobieranie wyciągów z Centralnego Rejestru Ubezpieczonych. Ułatwia to dostęp do danych ubezpieczonych zgromadzonych w komputerowym systemie ZUS. Dzięki tym danym szybko można stwierdzić, czy wysłane przez płatnika dokumenty zgłoszeniowe przetwarzają się poprawnie i czy dane na koncie ubezpieczonego w systemie ZUS pokrywają się z danymi w Rejestrze Ubezpieczonych programu Płatnik.
Wyciąg z CRU przygotowywany przez ZUS zawiera aktualne dane identyfikacyjne i ewidencyjne ubezpieczonych związanych z danym płatnikiem (stan na ostatni czwartek miesiąca poprzedzającego). Dane zapisane w Centralnym Rejestrze Ubezpieczonych pochodzą z przesłanych do ZUS dokumentów: ZUS ZUA (zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego), ZUS ZZA (zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego), ZUS ZIUA (zmiana danych identyfikacyjnych ubezpieczonego) i ZUS ZWUA (zgłoszenie wyrejestrowania z ubezpieczeń).
Aby zamówić i pobrać wyciąg z CRU, wystarczy posiadać niekwalifikowany certyfikat wystawiony przez ZUS. Obecnie nie jest możliwe pobranie wyciągu, jeśli użytkownik posługuje się certyfikatem kwalifikowanym nie posiadając przy tym ważnego certyfikatu niekwalifikowanego wydanego na starych zasadach przez ZUS.
Łukasz Kowalczyk
informatyk