Wielu przedsiębiorców narzeka, że obecne przepisy zawarte w ustawie o podatku od towarów i usług zniechęcają ich do wspierania działalności charytatywnej. Problem dotyczy opodatkowania VAT darowizn przekazywanych organizacjom prowadzącym działalność charytatywną. Chodzi więc np. o podarowaną żywność czy też używany sprzęt komputerowy.
Dlaczego właściciele firm uważają, że regulacje VAT wręcz przeszkadzają w niesieniu pomocy organizacjom charytatywnym? Otóż w obowiązującej ustawie wprowadzono zasadę, że w przypadku darowizny i nieodpłatnego przekazania, podstawę opodatkowania VAT stanowi koszt nabycia lub wytworzenia konkretnych dóbr. Co to oznacza w praktyce.
Ważne!
Maksymalnie w ramach ulgi w PIT na darowiznę można odpisać kwotę odpowiadającą 6 proc. dochodu. Darowizna bez limitu pozwala odliczyć całą wysokość darowizny na działalność charytatywno-opiekuńczą kościelnych osób prawnych
Otóż gdy firma zdecyduje się przekazać na cele charytatywne np. stare komputery warte np. jedynie 15 proc. pierwotnej ceny, to musi liczyć się z koniecznością zapłacenia VAT właśnie od ceny pierwotnej, a nie od aktualnej, czyli znacznie niższej wartości rynkowej przekazywanego sprzętu. Zatem według obecnych przepisów, przedsiębiorcy zobowiązani są sami naliczać VAT, określając podstawę opodatkowania według historycznej ceny nabycia. Siłą rzeczy cena ta nie uwzględnia zmniejszenia wartości produktów. Stąd właśnie, aby uniknąć obciążeń VAT, przedsiębiorcy zamiast przekazywać różne dobra na cele charytatywne, nierzadko decydują się na ich pozbycie.
Od przyszłego roku zaczną obowiązywać korzystniejsze przepisy dotyczące darowizn. Zawiera je znowelizowana ustawa o VAT, która zacznie obowiązywac od 1 stycznia 2008 r. Te zmodyfikowane regulacje przewidują preferencyjne zasady ustalania podstawy opodatkowania darowizn żywności na cele charytatywne, pod warunkiem prowadzenia przez przedsiębiorców szczegółowej dokumentacji dostaw.
Szczególną uwagę należy zwrócić na zmiany zaproponowane w trakcie prac legislacyjnych przez Senat, który zmodyfikował metodę ustalania podstawy opodatkowania dla nieodpłatnej dostawy żywności dla organizacji pożytku publicznego. Podstawa opodatkowania w takiej sytuacji opiera się na wartości rynkowej. Tak ustalona wartość nie może być wyższa niż cena nabycia towarów, a gdy nie ma ceny nabycia - od kosztów wytworzenia, określonych w momencie dostawy tych towarów. Może się zdarzyć, że wartość rynkowa żywności wycofywanej ze sprzedaży, chociażby z powodu zbliżającego się upływu terminu przydatności do spożycia, będzie niemal bliska zeru. Wówczas możliwe będzie opodatkowanie VAT takiej niewielkiej wartości. Powinno to zachęcić właścicieli firm do wspierania organizacji charytatywnych.
Warto podkreślić, że preferencyjnymi zasadami określenia podstawy opodatkowania VAT zostaną objęte tylko właściwie udokumentowane przekazanie żywności dla organizacji pożytku publicznego.
Przepisy dotyczące rozliczania darowizn dla organizacji charytatywnych zawarte są też w ustawie o PIT. Wielu właścicieli firm rozlicza się właśnie według zasad ogólnych przewidzianych w tej ustawie. Jej przepisy przewidują, że można dokonać odliczeń dwóch rodzajów darowizn: pierwsze są ograniczone limitem, a drugie nie mają takiego ograniczenia. I tak w rozliczeniu rocznym PIT podatnik ma prawo do odliczenia, gdy przekaże darowiznę na rzecz organizacji pożytku publicznego, które realizują cele pożytku publicznego.
Odliczać można zarówno darowizny pieniężne, jak i rzeczowe. Darowizny pieniężne podlegają odliczeniu tylko pod warunkiem ich wpłaty na konto. Dokumentem, który trzeba w tym przypadku posiadać, jest dowód wpłaty na rachunek bankowy obdarowanego.
Podatnicy korzystający z odliczenia darowizn muszą wykazać w zeznaniu rocznym kwotę przekazanej darowizny, kwotę dokonanego odliczenia oraz dane pozwalające na identyfikację obdarowanego, w szczególności jego nazwę i adres. Maksymalnie w ramach ulgi na darowiznę można odpisać kwotę odpowiadającą 6 proc. dochodu. Z kolei darowizna bez limitu umożliwia odliczenie w pełnej wysokości darowizn na działalność charytatywno-opiekuńczą kościelnych osób prawnych.
JAK TO ZROBIĆ...
Odliczamy darowiznę bez limitu
PROBLEM: Jestem przedsiębiorcą rozliczającym się według skali podatkowej znajdującej się w ustawie o PIT. Chcę odliczyć darowiznę pieniężną na działalność charytatywno-opiekuńczą kościelnych osób prawnych. Jakie muszę spełnić warunki?
ROZWIĄZANIE: Koniecznym warunkiem do wyłączenia darowizny pieniężnej z podstawy opodatkowania jest dokonanie wpłaty na rachunek bankowy obdarowanego z przeznaczeniem na działalność charytatywno-opiekuńczą Kościoła. Darczyńca musi ponadto spełnić łącznie dwie przesłanki: powinien posiadać pokwitowanie odbioru darowizny oraz sprawozdanie dotyczące jej przeznaczenia.
KRZYSZTOF TOMASZEWSKI