Zamiast decyzji
Ugoda jest jedną z form rozstrzygnięcia i zakończenia postępowania administracyjnego, wywołując tym samym identyczne skutki jak decyzja administracyjna, której wydanie w danym postępowaniu staje się już zbędne. Ugodę zawrzeć mogą tylko co najmniej dwie strony mające sporne interesy – z pomocą ugody dobrowolnie ustalają warunki wykonania ustaleń, co często ma korzystniejsze skutki, niż władcze rozstrzygnięcie organu.
Główną zaletą ugody jest uproszczenie i przyspieszenie postępowania administracyjnego, gdyż porozumienie może być zawarte w czasie jednego spotkania stron w obecności pracownika organu administracji, który następnie taką ugodę podpisze. W przeciwieństwie do zwykłego postępowania, nie jest tu konieczny długi i żmudny proces wydawania decyzji administracyjnej. Ugoda jednak nie ma cech absolutnej dowolności, ponieważ do jej ważności konieczne jest występowanie trzech przesłanek:
- treść ugody musi być zgodna z prawem, strony w ramach sporządzania ugody nie mogą umówić się na zachowania albo warunki, które są sprzeczne z przepisami administracyjnymi, karnymi czy wykraczają poza granice swobody umów
- postanowienia zawarte w ugodzie muszą uwzględniać stanowisko organu współdziałającego w sprawie, co wiąże się z dalszą koniecznością zatwierdzenia takiej ugody przez organ
- ugoda musi być zgodna z interesem społecznym lub słusznym interesem stron, jest to konsekwencja podobieństwa ugody do decyzji administracyjnej, gdy organ musi wyważyć istotę obu tych interesów
Ponadto należy pamiętać, że ugodę zawrzeć można w sytuacjach, gdy zezwala na to ustawa.
Porozmawiaj o tym na naszym FORUM!
Polecamy: Korekta faktur - raport INFOR PDF
Kontrola organu
Organ zatwierdza lub odmawia zatwierdzenia ugody w drodze postanowienia, na które służy zażalenie. Postanowienie to powinno być wydane w ciągu 7 dni od dnia zawarcia ugody. Jeśli organ odmówi zatwierdzenia ugody, nastąpi załatwienie sprawy poprzez wydanie arbitralnej decyzji administracyjnej. Wyjątkiem jest przypadek, gdy strony zgłoszą zamiar ponownego zawarcia ugody – wówczas organ odracza wydanie decyzji i wyznacza stronom kolejny termin do spotkania się w celu dokonania nowych ustaleń.
Zatwierdzenie i wykonalnośc ugody administracyjnej
W przypadku upływu 7 dni od wydania postanowienia o zatwierdzeniu umowy i w braku wniesienia zażalenia przez którąś ze stron, ugoda staje się wykonalna i nabiera takiej mocy jak decyzja administracyjna. Oznacza to, że ustalenia w niej zawarte powinny być wykonane przez stronę, która się do nich zobowiązała, a w razie uchylania się od działania może nastąpić przymus w postaci egzekucji administracyjnej.
Ugoda administracyjna stanowi wyraz pewnej tendencji w administracji, jaką jest rozszerzanie możliwości uczestnictwa w postępowaniu na strony oraz kontrolowane odformalizowanie postępowania. Pokrewnym rozwiązaniem jest występująca w Ustawie prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi instytucja mediacji administracyjnej.