W jakich sprawach ma zastosowanie postępowanie elektroniczne
Podobnie jak zwykłe postępowanie upominawcze, jego elektroniczna wersja dotyczy spraw o zapłatę, w których roszczenia są na tyle uzasadnione, że sąd nie musi kierować sprawy na rozprawę i wydaje nakaz zapłaty.
Podstawowe różnice
W odróżnieniu od pozostałych postępowań, elektroniczne postępowanie upominawcze stosuje się jako wyłączne- tj. nie będzie stosowane w zbiegu z innymi postępowaniami szczególnymi (np. postępowaniem w sprawach gospodarczych, czy postępowaniem uproszczonym czy nawet nakazowym).
Inną ważną różnicą- jest właściwość sądu. W postępowaniu elektronicznym, sądem właściwym dla wszystkich spraw w Polsce jest Sąd Rejonowy w Lublinie XVI Wydział cywilny. Niezależnie więc od właściwości miejscowej, czy zapisu na sąd polubowny on wyda nakaz zapłaty.
Sprawdź: http://e-sad.gov.pl
Nakaz może wydać również referendarz sądowy, sprzeciw od nakazu rozpoznawać będzie już sędzia zawodowy.
W postępowaniu elektronicznym nie załączamy do pozwu (jak i do sprzeciwu wniesionego tą drogą) żadnych innych dokumentów (np. skanów) – dowody należy jedynie dokładnie opisać, podobnie jak ma się to z pełnomocnictwem (podając zakres, datę i miejsce sporządzenia pełnomocnictwa).
Tryb elektroniczny- ale nie do końca
Pełna „elektroniczność” dotyczy w zasadzie tylko powoda. To on (chcąc rzecz jasna skorzystać z tego trybu) musi wnieść powództwo na oznaczonym formularzu opatrzonym podpisem elektronicznym (ale już niekoniecznie kwalifikowanym). Pozwany (po otrzymaniu nakazu zapłaty) może wnieść sprzeciw zarówno drogą elektroniczną (wówczas ew. uzupełnienie braków musi nastąpić również tą drogą) lub zwykłą pisemną (również jednak do sądu w Lublinie).
Po przyjęciu sprzeciwu do rozpoznania (jeśli sąd nie stwierdzi braków skutkujących zwrotem lub odrzuceniem sprzeciwu) nakaz zostaje uchylony a sprawa zostaje skierowana do sądu właściwego miejscowo.
Postępowanie jest tańsze
Koszt powództwa w elektronicznym postępowaniu upominawczym wynosi 1/4 opłaty podstawowej (podobnie jak w postępowaniu nakazowym). Opłata jest jednak uzupełniania przez powoda, w przypadku skutecznego wniesienia sprzeciwu przez pozwanego i przekazania sprawy do właściwego sądu i trybu postępowania.
Porównaj: Kalkulator opłat sądowych w sprawach cywilnych
Zobacz: Wpis w postępowaniu elektronicznym
Po uchyleniu nakazu- właściwy tryb postępowania
Jeśli nakaz zapłaty zostanie uchylony – sprawa, oprócz skierowania do właściwego sądu i wyznaczenia rozprawy, kierowana jest do właściwego dla niej postępowania odrębnego (np. w sprawach gospodarczych). Na powodzie ciąży wówczas obowiązek uzupełnienia powództwa o wszystkie elementy, które są wymagane dla danego trybu m.in.:
- załączenie pełnomocnictwa (jeśli powód jest reprezentowany)
- uzupełnienie opłaty,
- dołączenie odpisów z rejestrów,
- dołączenie odpisów dokumentów i kopii pism dla pozwanego,
- dołączenie wszystkich dowodów powołanych w powództwie.
Po skutecznym wniesieniu sprzeciwu, sąd przekazuje sprawę wg właściwości ogólnej (chyba, że w sprzeciwie podniesiono zapis na sąd polubowny lub niewłaściwy z uwagi na właściwość ogólną)- zobowiązując pozwanego do uzupełnienia sprzeciwu zgodnie z rodzajem postępowania odrębnego, do którego sprawa będzie skierowana.
Dla kogo postępowanie elektroniczne
Wbrew pozorom postępowanie elektroniczne nie musi być wcale wygodniejsze dla każdego powoda. W sytuacji, w której wiadomo jest, że dana sprawa jest sporna i pozwany złoży sprzeciw- trybu tego raczej nie można polecić – z uwagi na konieczność przekazania sprawy (utworzenia i przekazania akt sprawy) sądowi właściwemu- co z uwagi na (zakładaną) dużą ilość spraw elektronicznych może zająć sporo czasu.
Nowy tryb postępowania jest za to dobrym rozwiązaniem w przypadku masowych ilościach pozwów o zapłatę, które raczej nie będą podważane (np. kary za przejazd bez biletu)- z uwagi na niższy wpis (1/4 wpisu podstawowego). Warto zauważyć, iż nie warto stosować postępowania elektronicznego, w sytuacji, w której będziemy mogli uzyskać nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym (stanowiącym m.in. tytuł zabezpieczający)- z uwagi na łatwość z jaką nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym traci moc.