Kiedy może dojść do mediacji?

Sąd wyznacza mediatora znajdującego się na liście mediatorów w danym sądzie, ale strony mogą wnosić o wyznaczenie wybranego przez siebie mediatora.

Pomimo że, mediacja jest przedstawiana jako odformalizowany sposób rozwiązania sporu, strony powinny mieć na uwadze, że pewne kwestie dotyczące mediacji zostały zawarte w Kodeksie postępowania cywilnego, w odrębnym rozdziale obejmującym zarówno mediację jak i postępowanie pojednawcze. Jednym z najważniejszych regulacji jest wyznaczenie kryteriów rozpoczęcia mediacji.

Podstawowa zasadą mediacji jest dobrowolność i w związku z tym ewentualna strona postępowania nie musi brać udziału w mediacji, jeśli nie chce. W Kodeksie postępowania cywilnego możemy znaleźć dwa przypadki, w których dochodzi do rozpoczęcia mediacji:

na mocy decyzji sądu,
na mocy umowy zawartej

Decyzja sądu

Art. 181 (8) Kodeksu postępowania cywilnego stanowi, że sąd pierwszej instancji może skierować strony do mediacji do momentu zamknięcia pierwszego posiedzenia wyznaczonego na rozprawę , natomiast po jego zamknięciu może dokonać skierowania tylko na zgodny wniosek stron. Sąd może podjąć skierowania tylko raz w czasie postępowania, co nie wyklucza inicjatywy stron w tym zakresie. Co do zasady sąd wyznacza mediacje na okres do 1 miesiąca ale może wyznaczyć dłuższy okres jeśli jest takie zgodne żądanie stron, podobnie gdy strony będą chciały przedłużenia mediacji w trakcie postępowania.

Sąd wyznacza mediatora znajdującego się na liście mediatorów w danym sądzie, ale strony mogą wnosić o wyznaczenie wybranego przez siebie mediatora. Należy jednak pamiętać, że mediatorem powinna być osoba fizyczna posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych i pełnie praw publicznych. Mediatorem nie może być również sędzia, chyba, że jest w spoczynku.

Zobacz: Jakie koszty występują w mediacji?

Umowa stron o mediacje

Strony mogą za pomocą umowy postanowić o rozwiązaniu sporu poprzez mediacje. Taka umowa może być zawarta również poprzez wyrażenie zgody strony, gdy został złożony wniosek o wszczęcie mediacji. Umowa o mediację zawiera przedmiot sporu, który byłby poddany mediacji a także osobę mediatora bądź sposób jego wyboru.

Polecamy serwis Umowy

W przypadku sporządzenia przez stronę wniosku o przeprowadzenie mediacji jej wszczęcie następuje z chwilą doręczenia mediatorowi wniosku wraz z dołączonym dowodem doręczenia jego odpisu drugiej stronie. Istnieją przypadki, gdy taki wniosek nie spowoduje wszczęcia mediacji. Według art. 181 (6) KPC takimi okolicznościami są:

gdy stały mediator, w terminie tygodnia od dnia doręczenia mu wniosku o przeprowadzenie mediacji, odmówił przeprowadzenia mediacji,
gdy strony zawarły umowę o mediację, w której wskazano jako mediatora osobę niebędącą stałym mediatorem, a osoba ta, w terminie tygodnia od dnia doręczenia jej wniosku o przeprowadzenie mediacji, odmówiła przeprowadzenia mediacji,
gdy strony zawarły umowę o mediację bez wskazania mediatora i osoba, do której strona zwróciła się o przeprowadzenie mediacji, w terminie tygodnia od dnia doręczenia jej wniosku o przeprowadzenie mediacji, nie wyraziła zgody na przeprowadzenie mediacji albo druga strona w terminie tygodnia nie wyraziła zgody na osobę mediatora,
gdy strony nie zawarły umowy o mediację, a druga strona nie wyraziła zgody na mediację.

Przeczytaj także: Wybierając mediację lub arbitraż - porada

Wniosek o przeprowadzenie mediacji powinien zawierać oznaczenie stron, dokładnie określone żądanie, przytoczenie okoliczności uzasadniających żądanie, podpis strony oraz wymienienie załączników. Jeśli strony zawarły umowę o mediację, wówczas powinny zamieścić do wniosku załącznik do umowy.

Michał Zdrojewski