Na podstawie art. 30 § 3 kodeksu pracy rozwiązać umowę o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia można poprzez złożenie oświadczenia każdej ze stron na piśmie. Niezachowanie formy pisemnej przez każdą za stron nie skutkuje nieważnością samej czynności prawnej, jednakże może dawać podstawy do wstąpienia pracownika na drogę sądową.
Rozwiązanie umowy drogą elektroniczną
Zgodnie z art. 78 § 1 kodeksu cywilnego do zachowania pisemnej formy czynności prawnej wystarcza złożenie własnoręcznego podpisu na dokumencie obejmującym treść oświadczenia woli. Nie jest jednak zastrzeżone, że czynności tej ma dokonać konkretnie strona umowy. Spisanie treści oświadczenia woli może być dokonane przez osobę trzecią na maszynie lub komputerze. Do zawarcia umowy wystarcza wymiana dokumentów obejmujących treść oświadczeń woli, z których każdy jest podpisany przez jedną ze stron, lub dokumentów, z których każdy obejmuje treść oświadczenia woli jednej ze stron i jest przez nią podpisany. Należy zaznaczyć, że podpis złożony na dokumencie i przesłany faksem nie spełnia wymogu podpisu własnoręcznego, ponieważ dokument taki jest tylko kopią. Nie jest zatem prawidłową formą pisemną czynności prawnej wymiana dokumentów za pomocą faksu (wyr. SA z dnia 29 grudnia 2006 r. I ACa 1589/06). Również przesłanie rozwiązania umowy pocztą elektroniczną (e-mailem) nie jest równoznaczne z zachowaniem wymogu formy pisemnej. Jednakże zgodnie z sentencją wyroku SN z dnia 18 stycznia 2007 r. (II PK 178/06) sporządzenie na piśmie i wysłanie przez pracodawcę identycznej treści oświadczenia woli o wypowiedzeniu umowy o pracę, które dotarło do pracownika wcześniej w postaci elektronicznej i później przesyłką pocztową, nie narusza wymagania wypowiedzenia na piśmie (art. 30 § 3 k.p.). Dla zachowania pisemnej formy czynności prawnej wystarczy złożenie własnoręcznego podpisu. Nie ma to jednak zastosowania w stosunku do czynności dokonywanych drogą elektroniczną, bowiem w takiej sytuacji wymagane jest złożenie podpisu elektronicznego, dzięki czemu przesłanie rozwiązania umowy mailem może być możliwe.
Zobacz również: Jak rozwiązać umowę zlecenia i umowę o dzieło?
Podpis elektroniczny
Zgodnie z art. 78 § 2 k.c. świadczenie woli złożone w postaci elektronicznej opatrzone bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu jest równoważne z oświadczeniem woli złożonym w formie pisemnej. W świetle tego przepisu można przyjąć, że taka forma ma charakter zastępczy w stosunku do własnoręcznego podpisu. Podpis elektroniczny wywołuje takie same skutki tylko wtedy, gdy jest on tzw. bezpiecznym podpisem elektronicznym. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 16 maja 2003 r. (I CKN 384/01) wskazał, iż złożenie oświadczenia woli wyrażonego w postaci elektronicznej - w rozumieniu art. 61 § 2 k.c. w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 14 lutego 2003 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 49, poz. 408) - polega na tym, że oświadczenie jest prawidłowo wprowadzone do urządzenia elektronicznego (komputera) nadawcy, i przekazane przez Internet - za pomocą narzędzi programowych umożliwiających indywidualne wysyłanie i odbieranie danych na odległość - trafia ono do operatora usług telekomunikacyjnych (serwera dostawcy usług internetowych) i od razu jest dostępne dla adresata oświadczenia - posiadacza tzw. elektronicznej skrzynki pocztowej. Pracodawca, który chce wypowiedzieć umowę drogą mailową powinien zatem pamiętać o zachowaniu odpowiedniej formy tak, aby podpis mógł być zweryfikowany przez odpowiedni certyfikat.
Możliwość odwołania
Jeżeli pracodawca dopełni wszystkich wymaganych przez ustawodawcę przesłanek, wówczas rozwiązanie umowy drogą elektroniczną jest ważne. Natomiast, jeżeli dokona tego przedstawiciel pracodawcy, chociażby z uwzględnieniem wszystkich pouczeń i prawa odwołania do sądu pracy to może rodzić negatywne skutki dla pracodawcy. W takiej sytuacji pracownik będzie mógł domagać się bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa została rozwiązana - przywrócenia do pracy na poprzednich warunkach bądź odszkodowania.
Zadaj pytanie na naszym FORUM: Moja Firma - Kadry i ZUS